Κόσμος
Παρασκευή, 16 Φεβρουαρίου 2007 19:42

Παιχνίδια μνήμης

Ο μητροπολιτικός δήμος της Κωνσταντινούπολης απέρριψε την πρόταση ενός ισλαμιστή τοπικού δημάρχου για την μετονομασία του λόφου «Πιέρ Λοτί» (όπως είχε ονομαστεί πριν έναν αιώνα προς τιμήν ενός Γάλλου περιηγητή), σε «Εγιούπ Σουλτάν» από το όνομα ενός μαθητή του Μωάμεθ.

Ο φιλελεύθερος τουρκικός Τύπος κατηγορησε το κυβερνών κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης για προσπάθεια εξισλαμισμού της ιστορικής κληρονομιάς της Κωνσταντινούπολης.

«Δεν είναι σωστό να διαρρήξουμε τους δεσμούς της Πόλης με την ιστορία της», τόνισε ο δήμαρχος της Κωνσταντινούπολης, Καντίρ Ροπμπάς, που σημειωτέον ανήκει στο κόμμα του Ερντογάν.

Πριν από μία εβδομάδα ο νομαρχιακός σύμβουλος της Θεσσαλονίκης, Μ. Τρεμόπουλος πρότεινε να τιμηθεί ο Κεμάλ Ατατούρκ ως τέκνο της συμπρωτεύουσας. Αν κατάλαβα καλά, να μετονομαστεί η οδός επί της οποίας βρίσκεται η κατοικία του ιδρυτή του κοσμικού κράτους της Τουρκίας, που γεννήθηκε το 1881 στη Θεσσαλονίκη, σε οδό Kεμάλ Aτατούρκ.

Η πρόταση συνάντησε την έντονη αντίδραση του νομάρχη και απ' ότι αντιλήφθηκα δεν συζητήθηκε.

Δεν μπαίνω στην ουσία της πρότασης, ούτε στέκομαι στο γεγονός ότι οι κάτοικοι μιας πόλης «γυρνούν την πλάτη» στις μετονομασίες οδών (πόσοι λένε Ελ. Βενιζέλου την Πανεπιστημίου ή 28ης Οκτωβρίου την Πατησίων). Να θυμίσω μόνο ότι σε πολλές περιοχές της Ελλάδας, υπάρχουν τουρκικά τοπωνύμια, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι οι κάτοικοί τους προδίδουν τα ιερά και τα όσια. Στα Χανιά για παράδειγμα το Κουμ Καπί δεν έχει αλλάξει ονομασία για να μη θυμίζει το τουρκικό παρελθόν. Σώζονται ολόκληρες βενετσιάνικες, τούρκικες και εβραϊκές συνοικίες με καλοδιατηρημένα κτήρια και το παλιό χρώμα δεν είναι «βάρος», αλλά γοητεία. Tο παρελθόν ανθρώπων, πόλεων, κρατών δεν πρέπει να είναι δυσβάσταχτο. Η μνήμη δεν ακρωτηριάζει, ούτε παραχαράσσει. «Η Ιστορία είναι καθρέφτης» δήλωσε πριν από μερικές εβδομάδες ο βρετανός ιστορικός Μαρκ Μαζάουερ (το βιβλίο του «Θεσσαλονίκη, πόλη των φαντασμάτων» αφορά την ιστορία των πέντε τελευταίων αιώνων της πόλης). Φαίνεται όμως πως δεν βλέπουν όλοι το είδωλό τους στον καθρέφτη με τον ίδιο τρόπο.

K.T.