Δημιουργήθηκαν από υπόγεια ποτάμια τα οποία τροφοδοτούσαν με νερό παγετώνες που έλιωναν.
Αν και στόχος τους είναι η εξερεύνηση της Ανταρκτικής οι επιστήμονες της Βρετανικής Αποστολής Ανταρκτικής (BAS) έκαναν μια εντυπωσιακή στην άλλη άκρη του πλανήτη. Οι ερευνητές ανακάλυψαν κάτω από τον πυθμένα της Βόρειας Θάλασσας. κυρίως στις περιοχές των Βρετανικών Νησιών, άγνωστους μέχρι σήμερα τεραστίων διαστάσεων υποθαλάσσιους γεωλογικούς σχηματισμούς.
Οι ερευνητές ανακάλυψαν σε βάθος εκατοντάδων μέτρων κάτω από τον πυθμένα ένα δίκτυο από κοιλάδες, φαράγγια, κρατήρες και τοιχώματα ιζημάτων έκτασης από 1-6 χλμ. το καθένα εξ αυτών. Σύμφωνα με τους ερευνητές όλα αυτά είναι απομεινάρια αρχαίων καναλιών που μετατρέπονταν ανά περιόδους σε ποτάμια. Αυτά τα ποτάμια τα τροφοδοτούσαν με νερό μεγάλα παγοκαλύμματα που έκαναν την εμφάνιση τους σε εποχές παγετώνων και έλιωναν όταν οι κλιματικές συνθήκες άλλαζαν και η θερμοκρασία αυξανόταν. Παγοκάλυμμα είναι ένα στρώμα πάγων που δημιουργείται πάνω από την επιφάνεια του εδάφους.
Με δημοσίευση τους στην επιθεώρηση «Geology» οι ερευνητές αναφέρουν ότι για μια χρονική περίοδο 600 χιλιάδων ετών που ξεκίνησε πριν από 700 χιλιάδες έτη το μεγαλύτερο μέρος της Βόρειας Θάλασσας και τα δύο τρίτα της Βρετανίας και της Ιρλανδίας ήταν θαμμένα πολύ συχνά κάτω από τεράστια παγοκαλύμματα αλλά και από παγετώνες.
Σύμφωνα με τους ερευνητές σε αυτά τα 600 χιλιάδες έτη οι περιοχές αυτές πάγωσαν, ξεπάγωσαν και πάγωσαν εκ νέου επτά με οκτώ φορές. Στην πορεία αυτών των ετών σχηματίστηκαν κάποια κανάλια κάτω από τους πάγους. Όταν οι κλιματικές συνθήκες μεταβάλλονταν και οι πάγοι έλιωναν το νερό διοχετευόταν σε αυτά τα κανάλια σμιλεύοντας το έδαφος με αποτέλεσμα να δημιουργηθούν τελικά όλοι αυτοί οι γεωλογικοί σχηματισμοί οι οποίοι όπως αναφέρουν οι ερευνητές αποτελούν τα «ζωντανά ίχνη» των παγοκαλυμμάτων, των παγετώνων και των καναλιών/ποταμών.
«Δεν περιμέναμε να βρούμε αυτά τα ίχνη των πάγων και των καναλιών. Αυτό μας λέει ότι πάγοι και κανάλια αλληλεπιδρούσαν πολύ περισσότερο από όσο εκτιμούσαμε μέχρι σήμερα» αναφέρει ο Τζέημς Κίρκχαμ, θαλάσσιος γεωφυσικός του Πανεπιστημίου του Κέιμπριτζ, μέλος της Βρετανικής Αποστολής Ανταρκτικής και επικεφαλής της ερευνητικής της ομάδας.