Πρόκειται για ένα κοσμικό φαινόμενο το οποίο συνδέεται με τον κύκλο της ζωής των γαλαξιών.
Ερευνητική ομάδα στις ΗΠΑ μελετά ένα κοσμικό φαινόμενο που εντοπίστηκε στο γαλαξία NGC 4921 με τη βοήθεια επίγειων και διαστημικών τηλεσκοπίων. Ο γαλαξίας αυτός βρίσκεται σε απόσταση περίπου 320 εκατ. ετών φωτός από εμάς. Πρόκειται για ένα σπειροειδή γαλαξία που βιώνει ένα κοσμικό φαινόμενο που οι ειδικοί έχουν ονομάσει «μπούμεραγκ».
Ο κύκλος της ζωής ενός γαλαξία αρχίζει με την γέννηση των πρώτων άστρων σε αυτόν και ολοκληρώνεται όταν πλέον δεν μπορεί να παράγει άλλα άστρα. Ένα από τα κοσμικά φαινόμενα που επιταχύνουν το τέλος της ζωής ενός γαλαξία είναι η αποκαλούμενη «απογύμνωση» του (ram pressure stripping) όπου γαλαξιακοί άνεμοι αποδεικνύονται πιο ισχυροί από τις βαρυτικές δυνάμεις του γαλαξία στον οποίο δημιουργούνται και σπρώχνουν έξω αυτόν τα μοριακά του νέφη. Τα μοριακά νέφη είναι οι τόποι γέννησης άστρων και όπως είναι ευνόητο αν τα μοριακά νέφη απομακρυνθούν από ένα γαλαξία αυτός θα οδηγηθεί στο τέλος της ζωής του.
Σε ορισμένες όμως περιπτώσεις απογύμνωσης ενός γαλαξίας αναπτύσσονται κάποιες δυνάμεις οι οποίες υποχρεώνουν τα μοριακά νέφη να επιστρέψουν πίσω στο γαλαξία τους δίνοντας σε αυτούς ένα είδος… φιλιού της ζωής. Τα αέρια που έχουν εγκαταλείψει το γαλαξία τους αλλά τελικά επιστρέφουν σχηματίζουν ημικυκλικά νήματα με την όλη διεργασία να μοιάζει με ένα κοσμικό μπούμεραγκ.
«Οι αστρονόμοι ενδιαφέρονται για τη μελέτη των διεργασιών ανάπτυξης, διαβίωσης αλλά και θανάτου των γαλαξιών. Φαινόμενα όπως η απογύμνωση επιταχύνουν το φυσιολογικό κύκλο ζωής ενός γαλαξία και άρα είναι πολύ σημαντικό να τα μελετάμε και να κατανοούμε τους μηχανισμούς τους. Τα μοριακά νέφη είναι οι τόποι γέννησης νέων άστρων και έτσι η μελέτη απογύμνωσης έχει μεγάλη σπουδαιότητα» αναφέρει ο δρ. Ουίλιαμ Κράμερ, ερευνητής του Πολιτειακού Πανεπιστημίου της Αριζόνα, μέλος της ερευνητικής ομάδας. Οι ερευνητές χρησιμοποιώντας τις επίγειες συστοιχίες τηλεσκοπίων ALMA και CARMA καθώς και το διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble κατάφεραν να δημιουργήσουν ένα υψηλής ανάλυσης χάρτη του μοριακού νέφους που έφυγε από το γαλαξία NGC 4921.
«Αντί το μοριακό νέφος που εγκατέλειψε τον γαλαξία να απομακρυνθεί γρήγορα από αυτόν ένα μέρος του κινούμενο σαν μπούμεραγκ επιστρέφει πίσω στο γαλαξία. Αν ο γαλαξίας καταφέρει να συλλάβει με τις βαρυτικές του δυνάμεις το νέφος που επιστρέφει και να το επαναφέρει στο εσωτερικό του τότε θα ξεκινήσει και πάλι η διαδικασία γέννησης άστρων σε αυτόν» υποστηρίζει ο Κράμερ.