Η Ιώ λειτουργεί ως το… καλοριφέρ του Δία

Ένα από τα διαχρονικά μυστήρια στο ηλιακό μας σύστημα είναι η θερμοκρασία της ατμόσφαιρας του μεγαλύτερου πλανήτη του ηλιακού μας συστήματος, του Δία. Σύμφωνα με τους ειδικούς η θερμοκρασία στην ατμόσφαιρα του πλανήτη βάση της απόσταση στην οποία βρίσκεται ο Δίας από τον Ήλιο θα έπρεπε να βρίσκεται πέριξ των 70 βαθμών Κελσίου. Όμως η θερμοκρασία στον γίγαντα αερίου είναι 425 βαθμοί Κελσίου. Οι επιστήμονες έχουν βαφτίσει το φαινόμενο «ενεργειακή κρίση» του Δία και προσπαθούν να το εξηγήσουν ανεπιτυχώς επί πολλά χρόνια.

Επιστήμονες του Πανεπιστημίου του Λέστερ σε συνεργασία με την NASA δημιούργησαν θερμικούς χάρτες του Δία με την βοήθεια των οποίων βρήκαν όπως πιστεύουν την απάντηση στο μυστήριο. Όπως αναφέρουν τον πλανήτη θερμαίνει το σέλας που δημιουργείται σε αυτόν. Το σέλας στον Δία δημιουργείται από την Ιώ με τρόπο ανάλογο με αυτόν που δημιουργείται στην Γη από τα φορτισμένα σωματίδια του Ήλιου.

Η Ιώ είναι ο τρίτος σε μέγεθος δορυφόρος του Δία. Είναι το γεωλογικά πιο δραστήριο σώμα στο Ηλιακό μας σύστημα. Εκατοντάδες, ίσως και χιλιάδες, ηφαίστεια εκρήγνυνται αδιάκοπα εκτοξεύοντας κολοσσιαίες ποσότητες πυρακτωμένων υλικών σε ύψος εκατοντάδων χλμ. Η Ιώ αλληλεπιδρά με το μαγνητικό πεδίο του Δία και εκτός από τα πυρακτωμένα υλικά εκτοξεύει φορτισμένα σωματίδια τα οποία παγιδεύονται στο μαγνητικό πεδίο του Δία προκαλώντας υψηλής έντασης σέλας.

Το σέλας ενεργοποιεί ένα σύνθετο φαινόμενο μετακίνησης θερμικής ενέργειας ανάμεσα στον ισημερινό και τους πόλους του Δία με αποτέλεσμα να αυξάνεται πολύ η θερμοκρασία στην ατμόσφαιρα του πλανήτη. Οι πρώτες ενδείξεις ότι η Ιώ παίζει ρόλο στην δημιουργία του σέλαος στον Δία έκαναν την εμφάνιση τους πριν από μόλις τέσσερις μήνες μετά από σχετικά δεδομένα που έστειλε το σκάφος της αποστολής Juno που εξερευνά το σύστημα του Δία από το 2016. Κάποιοι επιστήμονες είχαν υποδείξει το σέλας του Δία ως την «γεννήτρια» παραγωγής θερμότητας του πλανήτη αλλά τώρα υπάρχουν πλέον και αποδείξεις που επιβεβαιώνουν αυτή την θεωρία.