Τεχνολογία-Επιστήμη
Τετάρτη, 28 Ιουλίου 2021 15:15

Αδύνατη η πρόβλεψη εκρήξεων υπερηφαιστείων λένε οι ηφαιστειολόγοι

Η επιστημονική κοινότητα σηκώνει τα χέρια ψηλά όσον αφορά τα υπερηφαίστεια εξαιτίας της έλλειψης διαθέσιμων στοιχείων για την δράση τους.

Τα υπερηφαίστεια είναι ηφαίστεια ικανά να παράγουν εκρήξεις με ποσότητες ηφαιστειακών υλικών χιλιάδες φορές μεγαλύτερες από αυτές των εκρήξεων των συμβατικών ηφαιστείων. Οι εκρήξεις υπερηφαιστείων προκαλούν καταστροφές παρόμοιες με αυτές της πτώσης μεγάλων αστεροειδών και τέτοιες εκρήξεις έχουν συνδεθεί με μαζικές εξαφανίσεις της ζωής στον πλανήτη. Η τελευταία έκρηξη υπερηφαιστείου τοποθετείται πριν από 24 χιλιάδες έτη. Αν συμβεί σήμερα μια τέτοια έκρηξη θα απειλούσε σοβαρά την ανθρωπότητα σε πολλά επίπεδα.

Ερευνητές του Πανεπιστημίου του Κάρντιφ στη Βρετανία αναφέρουν ότι δεν υπάρχει κανένα διαθέσιμο μοντέλο που να βοηθά του ειδικούς να κατανοήσουν τους μηχανισμούς των υπερηφαιστείων και να κάνουν μια σχετικά ασφαλή πρόβλεψη μιας επικείμενης έκρηξης. Οι ερευνητές μελέτησαν γεωχημικά και γεωλογικά δεδομένα 13 εκρήξεων υπερηφαιστείων που συνέβησαν τα τελευταία δύο εκατ. έτη συμπεριλαμβανομένης της τελευταίας του υπερηφαιστείου Taupō στην Νέα Ζηλανδία πριν από 24 χιλιάδες έτη.

Από τα στοιχεία προέκυψε ότι δεν υπάρχει κάποια στάνταρτ ακολουθία στην εκδήλωση μιας έκρηξης υπερηφαιστείων. Σε κάποιες περιπτώσεις υπάρχουν διεργασίες εβδομάδων ή μηνών μέχρι να συμβεί η έκρηξη σε ένα υπερηφαίστειο ενώ σε άλλες περιπτώσεις η έκρηξη γινόταν απότομα και εξαιρετικά βίαια. Επίσης σε κάποιες περιπτώσεις οι εκρήξεις είχαν χρονική διάρκεια λίγων ημερών ή εβδομάδων ενώ άλλες διήρκεσαν δεκαετίες.

Αυτή η διαφοροποίηση από έκρηξη σε έκρηξη στα υπερηφαίστεια αλλά και το γεγονός ότι επειδή οι εκρήξεις έχουν συμβεί στο μακρινό παρελθόν και διαθέτουμε γενικότερα λίγα στοιχεία καθιστούν αδύνατη μια πρόβλεψη έστω και κατά προσέγγιση για μια επόμενη έκρηξη από τα υπερηφαίστεια που υπάρχουν στον πλανήτη. Τα δύο διασημότερα υπερηφαίστεια στον κόσμο βρίσκονται στην δυτική πλευρά των ΗΠΑ. Το Γελοουστόουν και το Λονγκ Βάλει Καλντέρα εξερράγησαν πριν από 600 χιλιάδες και 700 χιλιάδες έτη αντίστοιχα. Προηγούμενες μελέτες έχουν δείξει ότι το Γελοουστόουν δίνει μια έκρηξη κατά μέσο όρο μια φορά κάθε 1,5 εκατ. έτη κάτι που αν ισχύει μπορούμε να θεωρούμε ασφαλή την ανθρωπότητα από αυτό για πολύ καιρό ακόμη.