Η πρόταση του Νικολά Σαρκοζί να ιδρυθεί μια Μεσογειακή Κοινότητα με τη συμμετοχή ευρωπαϊκών, μεσανατολικών και αφρικανικών χωρών που συνορεύουν με τη στρατηγική λεκάνη της Μεσογείου έχει προκαλέσει αντιδράσεις, πριν ακόμη ο νεοεκλεγείς πρόεδρος της Γαλλίας αναλάβει τα καθήκοντά του.
Μια τέτοια ένωση, αν και θα έχει καταρχήν οικονομικό χαρακτήρα, θα ασχοληθεί μοιραία με ζητήματα όπως η ευρωπαϊκή πορεία της Τουρκίας και η παράνομη μετανάστευση μέσω της βόρειας Αφρικής. Το Ισραήλ και οι άραβες γείτονές του θα βρεθούν μαζί σε ένα νέο όργανο, το οποίο θα κληθεί με τον έναν ή τον άλλο τρόπο να δώσει λύσεις στο πρόβλημα της Μέσης Ανατολής.
Οι πρώτες αντιδράσεις είναι ποικίλες: ενθουσιασμός στην Ισπανία (αφού θα καταστεί με τον τρόπο αυτό αποτελεσματικότερη η αντιμετώπιση κινδύνων όπως η μετανάστευση), συγκρατημένη ικανοποίηση στο Ισραήλ, οργή στην Τουρκία. Το «Τουρκικό πρόβλημα» βρίσκεται στο στόχαστρο του Σαρκοζί, ο οποίος επιμένει ότι η Τουρκία αποτελεί μέρος της Μικράς Ασίας, όχι της Ευρώπης. Στο στόχαστρό του βρίσκεται όμως και η ισραηλο-παλαιστινιακή σύγκρουση. Στην ομιλία του, την περασμένη Κυριακή, δήλωσε ότι «πρέπει να ξεπεράσουμε όλα τα μίση ώστε να κάνουμε χώρο για ένα λαμπρό όνειρο ειρήνης και πολιτισμού».
Μέλη της Μεσογειακής Ενωσης, σύμφωνα με το σχέδιο του Σαρκοζί, θα είναι η Πορτογαλία, η Ισπανία, η Γαλλία, η Ιταλία, η Ελλάδα, η Κύπρος, η Μάλτα, η Τουρκία, ο Λίβανος, το Ισραήλ, η Αίγυπτος, η Τυνησία, η Αλγερία και το Μαρόκο. Ο νέος γάλλος πρόεδρος θέλει να προωθήσει την περιφερειακή συνεργασία στους τομείς της ενέργειας, της ασφάλειας, της μετανάστευσης και της πάταξης της τρομοκρατίας, και να ιδρύσει μια Μεσογειακή Τράπεζα Επενδύσεων στα πρότυπα της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων. «Ηλθε η ώρα να συγκροτηθεί μια Μεσογειακή Ενωση που θα αποτελέσει τη γέφυρα μεταξύ της Ευρώπης και της Αφρικής», τόνισε την Κυριακή.
Η Μεσογειακή Ενωση θα συνεργάζεται στενά με την Ευρωπαϊκή Ενωση και ενδέχεται αργότερα να συγκροτήσει κοινούς θεσμούς μαζί της. Θα αποτελεί όμως μια ξεχωριστή οργάνωση.
Οπως το έθεσε ένας γάλλος διπλωμάτης, «η Γερμανία ενδιαφέρεται για την ανατολή, εμείς ενδιαφερόμαστε για τον νότο».
Διάφοροι ειδικοί επί διεθνών θεμάτων επιδοκιμάζουν την πρόταση, αλλά εκφράζουν επιφύλαξη για την αποτελεσματικότητά της στο άμεσο μέλλον. Ο Τζον Κόρνμπλεμ για παράδειγμα, πρώην πρεσβευτής των ΗΠΑ στη Γερμανία, δεν μπορεί να φανταστεί τη σύναψη μιας συλλογικής συμφωνίας με τη Λιβύη του Καντάφι, την εύθραυστη κυβέρνηση της Αλγερίας και τη μοναρχία του Μαρόκου.
Σύμφωνα με τον Μισέλ Μπαρνιέ, πρώην υπουργό Εξωτερικών της Γαλλίας και σύμβουλο του Σαρκοζί, το πρώτο βήμα θα είναι να δημιουργηθεί μια κοινή μεσογειακή αγορά που θα λειτουργεί παράλληλα και σε συντονισμό με την ενιαία αγορά της Ευρωπαϊκής Ενωσης. «Οσο πιο στενή είναι η οικονομική συνεργασία», τονίζει, «τόσο περισσότερο απομακρύνεται ο κίνδυνος του πολέμου».
Πηγή: International Herald Tribune, ΑΠΕ-ΜΠΕ