Με τίτλο «Οι αφίξεις μεταναστών ηλεκτρίζουν τις συζητήσεις για το δημογραφικό στη Νότια Ευρώπη» οι Financial Times σε δημοσίευμά τους αναφέρονται στις επιδιώξεις της Ισπανίας και της Ιταλίας να διαχειριστούν το μεταναστευτικό την ώρα που η διαμάχη μαίνεται για τη γήρανση του πληθυσμού.
Με τίτλο «Οι αφίξεις μεταναστών ηλεκτρίζουν τις συζητήσεις για το δημογραφικό στη Νότια Ευρώπη» οι Financial Times σε δημοσίευμά τους αναφέρονται στις επιδιώξεις της Ισπανίας και της Ιταλίας να διαχειριστούν το μεταναστευτικό την ώρα που η διαμάχη μαίνεται για τη γήρανση του πληθυσμού.
Ο Μάτεο Σαλβίνι, ηγέτης της εθνικιστικής δεξιάς ένωσης της Ιταλίας, Λέγκα του Βορρά, επαινεί γρήγορα την απόφαση της ισπανικής κυβέρνησης να στείλει στρατό όταν χιλιάδες μετανάστες εισήλθαν στην επικράτειά της.
«Η Ισπανία υπερασπίζεται τα σύνορά της», είπε ο Σαλβίνι για τις σκηνές που διαδραματίστηκαν αυτό το μήνα στη Θέουτα, έναν ισπανικό θύλακα στη Βόρεια Αφρική όπου στρατιώτες αναπτύχθηκαν για να ανακόψουν τις συνεχιζόμενες αφίξεις από το Μαρόκο. «Τώρα είναι η σειρά μας», διεμήνυσε αναφερόμενος στο νησί της Λαμπεντούζα, που αποτελεί ένα από τους κύριους προορισμούς για τα σκάφη που διασχίζουν τη Μεσόγειο από τη Βόρεια Αφρική και όπου περισσότεροι από 1.000 μετανάστες χωρίς έγγραφα έφτασαν σε μια περίοδο 24 ωρών αυτόν τον μήνα.
Ενώ οι συνθήκες της Λαμπεντούσα είναι πολύ διαφορετικές από αυτές της Θέουτα, όπου μια ισπανική-μαροκινή συμφωνία επέτρεψε την ταχεία επιστροφή της μεγάλης πλειοψηφίας εκείνων που διέσχισαν τα σύνορα, η Ισπανία και η Ιταλία αντιμετωπίζουν παρόμοια προβλήματα στο μεταναστευτικό ζήτημα, σχολιάζουν οι FT.
Αυτή τη στιγμή αποτελούν τα δύο βασικά κράτη της ΕΕ που υποδέχονται μεταναστευτικές ροές στη Μεσόγειο, αναφέρεται. Πέρυσι 42.000 άτομα έφτασαν στην Ισπανία σύμφωνα με τον Διεθνή Οργανισμό Μετανάστευσης, σε σύγκριση με 34.000 στην Ιταλία και 15.000 στην Ελλάδα.
Η Ιταλία και η Ισπανία αντιμετωπίζουν επίσης δύο σοβαρές δημογραφικές προκλήσεις από τους ταχέως γηράσκοντες πληθυσμούς τους.
Μόλις δύο ημέρες μετά την κινητοποίηση των ισπανικών στρατευμάτων για να κλείσει η Θέουτα σε μετανάστες χωρίς έγγραφα, ο πρωθυπουργός Πέδρο Σάντσεθ αποκάλυψε έρευνα που έδειξε την εξάρτηση της Ισπανίας από τη μετανάστευση μεγάλης κλίμακας για τις επόμενες δεκαετίες.
Η έρευνα με την ονομασία «Ισπανία 2050» αποτελεί το προϊόν μελέτης ενός έτους από ακαδημαϊκούς και αναλυτές, και υποστήριξε ότι ακόμη και αν η χώρα διατηρούσε την καθαρή μετανάστευση (net immigration) στους 191.000 ετησίως για τις επόμενες τρεις δεκαετίες, λίγο χαμηλότερο από τον πρόσφατο ιστορικό μέσο όρο, το εργατικό δυναμικό της Ισπανίας θα μειωθεί κατά 3,7 εκατ. από το τρέχον επίπεδο των περίπου 31 εκατ.
Μια τέτοια υποχώρηση, αναγνώρισε, θα μπορούσε να μειώσει το μέγεθος της οικονομίας της χώρας και να θέσει υπό πίεση το κράτος πρόνοιας της Ισπανίας.
Αντίθετα, σύμφωνα με το έγγραφο της έρευνας, εάν η καθαρή μετανάστευση ήταν υψηλότερη, στους 255.000 ετησίως, η πτώση του διαθέσιμου εργατικού δυναμικού θα μειωνόταν στο μισό, στα 1,8 εκατ. έως το 2050.
Ο Ντιέγκο Ρούμπιο, ο αξιωματούχος που συντόνισε την έκθεση, υποστήριξε ότι δεν υπήρχε αντίφαση στη στάση της κυβέρνησης. «Η καταπολέμηση της παράνομης μετανάστευσης στα σύνορά μας και η προώθηση της νόμιμης μετανάστευσης στις πόλεις μας είναι απόλυτα συμβατές», είπε.
«Η Ισπανία είναι ανοιχτή σε όσους αναζητούν ένα καλύτερο μέλλον επειδή είναι μια χώρα με αίσθηση αλληλεγγύης που ξέρει ότι χρειαζόμαστε ανθρώπους από το εξωτερικό για να πολεμήσουμε τη δημογραφική παρακμή και να εγγυηθούμε την ευημερία της χώρας μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα», συνέχισε.
Σε μια υπενθύμιση των διακυβευόμενων ζητημάτων, ο ΟΟΣΑ προέβλεψε την Πέμπτη ότι η Ισπανία θα γίνει το 2050 το κράτος μέλος με τον υψηλότερο ποσοστό εξάρτησης γήρατος, το ποσοστό δηλαδή των άνω των 65 ετών στον πληθυσμό σε ηλικία εργασίας, μετά την Ιαπωνία και τη Νότια Κορέα.
Η Ισπανία εξακολουθεί να ανησυχεί λιγότερο για τη μετανάστευση από άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Σύμφωνα με μια πρόσφατη δημοσκόπηση του Ευρωβαρόμετρου, λιγότεροι από έναν στους τρεις Ισπανούς ανέφεραν τη μετανάστευση ως μία από τις κύριες προκλήσεις του μπλοκ, κάτω από έναν μέσο όρο 44% σε επίπεδο ΕΕ.
Ωστόσο, το ζήτημα έχει γίνει πιο ευαίσθητο με την εμφάνιση του κόμματος του ακροδεξιού κόμματος Vox, το οποίο εκδηλώνεται ενάντια στους παράνομους μετανάστες ακόμη και σε περιφερειακές εκλογές και έχει καταγγείλει τόσο τον χειρισμό της εισβολής στην κυβέρνηση της Θέουτα όσο και το έγγραφο «Ισπανία 2050». Ο ηγέτης της Vox, Σαντιάγκο Αμπασκάλ, περιέγραψε την πρόταση ως σχέδιο «αντικατάστασης του [ισπανικού] πληθυσμού».
Εάν η άνοδος του Vox έχει καταστήσει τη συζήτηση για τη μετανάστευση πιο αμφισβητούμενη στην Ισπανία, η συζήτηση στην Ιταλία, όπου η ομάδα του Σαλβίνι ηγείται των δημοσκοπήσεων, είναι ακόμη πιο έντονη, υπογραμμίζουν οι FT.
Εν μέρει λόγω των χαμηλότερων πρόσφατων ποσοστών μετανάστευσης, τα δημογραφικά προβλήματα της Ιταλίας είναι ακόμη πιο σοβαρά από αυτά της Ισπανίας. Πέρυσι, ο πληθυσμός της χώρας μειώθηκε κατά περίπου 400.000 άτομα - ισοδύναμο με την απώλεια ολόκληρου του πληθυσμού της Φλωρεντίας , σημειώνοντας τη μεγαλύτερη πτώση σε περισσότερο από έναν αιώνα.
Όμως, οι πολιτικοί δεν φάνηκαν πολύ πρόθυμοι να ρίξουν μια πρόταση για την αύξηση της μετανάστευσης ως λύση. Ο Σαλβίνι και άλλοι ηγέτες που διαθέτουν την αντιμεταναστευτική ατζέντα ζήτησαν αντ 'αυτού αύξηση του ποσοστού γεννήσεων.
Όταν ο Τίτο Μποέρι, επικεφαλής του συνταξιοδοτικού γραφείου της Ιταλίας, τόνιζε πριν από τρία χρόνια ότι η χώρα χρειάζεται περισσότερη νόμιμη μετανάστευση, ο Σαλβίνι, υπουργός Εσωτερικών τότε, τον είχε κατηγορήσει ότι «ζούσε στον Άρη». Ο Μποέρι αντικαταστάθηκε λίγο αργότερα.
Πλέον με τη βελτίωση των καιρικών συνθηκών να αυξάνουν την πιθανότητα των μεταναστευτικών ροών στη Μεσόγειο, το ζήτημα «καίει» για άλλη μια φορά στην πολιτική ατζέντα.
Ο πρωθυπουργός της Ιταλίας, Μάριο Ντράγκι, ανακοίνωσε σχέδια για τη μείωση των παράνομων αφίξεων συνεργαζόμενος στενά με τις κυβερνήσεις της Λιβύης και της Τυνησίας και για την ανακατανομή των μεταναστών σε όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ.
Υποσχέθηκε επίσης να ακολουθήσει μια «ανθρώπινη» πολιτική όπου «κανείς δεν θα μείνει μόνος στα ιταλικά ύδατα». Ωστόσο, 130 μετανάστες πιστεύεται ότι πνίγηκαν στα ανοικτά των ακτών της Λιβύης τον περασμένο μήνα, μια τραγωδία την οποία καταδίκασε ο Πάπας Φραγκίσκος ως «στιγμή ντροπής».
Τόσο ο Σαλβίνι όσο και η Τζόρτζια Μελόνι, ηγέτιδα του κόμματος της αντιπολίτευσης Brothers of Italy, έχουν κατακρίνει την πρόσφατη αύξηση των αφίξεων από τη Λιβύη σε νησιά όπως η Σικελία και η Λαμπεντούζα.
Ορισμένοι υπερασπιστές εκφράζουν ότι τέτοιες πολιτικές κατά των μεταναστών καθορίζουν την ατζέντα. «Είναι ένα πολύ σημαντικό ζήτημα για τους πολιτικούς, καθώς επηρεάζει πολύ τους ψηφοφόρους», δήλωσε η Μάρτα Μπερναρντίνι της ΜΚΟ Mediterranean Hope, η οποία εργάζεται στη Λαμπεντούζα.
«Τα αριστερά κόμματα φοβούνται τον λαϊκισμό και αυτή τη στιγμή δεν παρουσιάζουν ένα σαφές όραμα για τη μεταναστευτική πολιτική», σχολίασε.
Παρά τις εντάσεις αυτές, η Μαριόνα Λοτζάνο, ερευνήτρια στο Κέντρο Δημογραφικών Μελετών της Βαρκελώνης, υποστήριξε ότι, τουλάχιστον για την Ισπανία, οι εισροές των τελευταίων ετών πρόκειται να συνεχιστούν.
«Η μετανάστευση ανταποκρίνεται στις οικονομικές πιέσεις», είπε. «Η συντριπτική πλειοψηφία των ξένων γεννηθέντων στην Ισπανία προέρχεται από την Αμερική και την Ευρώπη, αλλά η μετανάστευση από τη Βόρεια Αφρική είναι η παλαιότερη διαδρομή και δεν πρόκειται να σταματήσει», εκτίμησε.
naftemporiki.gr