Ο Φόβος και ο Δείμος δεν είναι «φυλακισμένοι» αστεροειδείς αλλά κομμάτια ενός αρχαίου φεγγαριού του Κόκκινου Πλανήτη
Ο Αμερικανός αστρονόμος Άσαφ Χολ ανακάλυψε τον Αύγουστο του 1877 τον Φόβο και τον Δείμο, τους δύο δορυφόρους του Άρη. Πρόκειται για δύο μικρά σε μέγεθος σώματα που τα χαρακτηριστικά τους προκαλούν προβληματισμό στους επιστήμονες όλα αυτά τα χρόνια που γνωρίζουμε την ύπαρξη τους.
Το σχήμα τους που δεν είναι σφαιρικό, η πολύ κοντινή απόσταση στην οποία βρίσκονται από τον πλανήτη τους, η τροχιά τους και άλλα στοιχεία έχουν οδηγήσει στην ανάπτυξη διάφορων θεωριών για την προέλευση των δύο δορυφόρων. Μια από πιο δημοφιλείς θεωρίες είναι ότι πρόκειται για αστεροειδείς που ανήκαν στην κύρια ζώνη αστεροειδών του ηλιακού μας συστήματος η οποία βρίσκεται ανάμεσα στον Δία και τον Άρη και κάποια στιγμή η βαρυτική έλξη του Κόκκινου Πλανήτη τους εγκλώβισε για πάντα εκεί.
«Η Σελήνη είναι σφαιρική ενώ οι δορυφόροι του Άρη έχουν ακανόνιστο σχήμα και μοιάζει με αυτό μιας πατάτας. Ο Φόβος και ο Δείμος μοιάζουν περισσότερο με αστεροειδείς αντί για φυσικούς δορυφόρους. Αυτό οδήγησε πολλούς στο να υποθέσουν ότι πρόκειται για αστεροειδείς που συνέλαβε η βαρύτητα του Άρη. Όμως η εκτίμηση αυτή έχει σημαντικά προβλήματα. Τα αντικείμενα που έχουν συλληφθεί από την βαρύτητα ενός άλλου σώματος έχουν εκκεντρική τροχιά και η γωνία κλίσης τους θα μεταβάλλονταν. Όμως οι δύο δορυφόροι του Άρη έχουν σταθερή κυκλική τροχιά και το επίπεδο της σχεδόν συμπίπτει με εκείνο του ισημερινού του πλανήτη. Ποια μπορεί να είναι η εξήγηση για αυτό;» αναφέρει ο Αμιροζέιν Μπαγκέρι, διδακτορικός φοιτητής στο Ινστιτούτο Γεωφυσικής της φημισμένης της Ομοσπονδιακής Πολυτεχνικής Σχολής της Λωζάνης (EFPL) που μαζί με συναδέλφους του αποφάσισαν να βρουν απαντήσεις για αυτό το μυστήριο στο ηλιακό μας σύστημα.
Μελετώντας προσομοιώσεις και δεδομένα του ρομποτικού γεωλόγου της αποστολής InSight της NASA στον Άρη οι ερευνητές κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι οι δύο δορυφόροι είναι τα απομεινάρια ενός μεγαλύτερου σώματος, ενός συμβατικού δορυφόρου που είχε κάποτε ο Κόκκινος Πλανήτης.
«Όπως φαίνεται οι τροχιές του Φόβου και του Δείμου διασταυρώνονταν στο παρελθόν. Αυτό σημαίνει ότι πιθανότατα βρίσκονταν στο ίδιο μέρος και άρα έχουν κοινή προέλευση. Φαίνεται ότι ο Άρης είχε ένα μεγαλύτερο από αυτά τα δύο σώματα δορυφόρο και πριν από 1-2,7 δισ. έτη αυτός ο δορυφόρος συγκρούστηκε με κάποιο άλλο σώμα και το μόνο που απέμεινε ήταν ο Φόβος και ο Δείμος που αποτελούν τα απομεινάρια του» υποστηρίζει ο Μπαγκέρι.
Στην μελέτη που δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «Nature Astronomy» οι ερευνητές αναφέρουν ότι ο Φόβος και ο Δείμος σε περίπου 39 εκατ. έτη εξαιτίας των βαρυτικών δυνάμεων που ασκεί πάνω τους ο Άρης είτε θα πέσουν πάνω του είτε θα αποσυντεθούν και δημιουργήσουν γύρω από τον πλανήτη ένα δακτύλιο.
Οι διαστημικές εταιρείες εξετάζουν το ενδεχόμενο να πραγματοποιήσουν επανδρωμένες αποστολές στον Φόβο και τον Δείμο οι οποίες θα προετοιμάσουν την πρώτη επανδρωμένη αποστολή στον Άρη.