Ας πάμε 4 μήνες μετά: Αύγουστος 2021 ανακοινώνονται οι βάσεις εισαγωγής. Τρεις συμμαθητές η Μαρία, ο Νίκος και ο Κώστας υποψήφιοι για τις σχολές του 3ου Πεδίου μαθαίνουν τα οριστικά αποτελέσματα. Η Μαρία, με 16.000 μόρια εισάγεται στη σχολή της πρώτης της επιλογής τη Φυσικοθεραπεία. Ο Νίκος, με 8000 μόρια, συνειδητοποιεί ότι μένει οριστικά εκτός Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης, αφού δεν έπιασε την Ελάχιστη Βάση Εισαγωγής. Ο Κώστας, με 3.000 μόρια, δεν είχε καμία ελπίδα, έτσι κι αλλιώς. Στους συγγενείς, μάλιστα, έλεγε ότι δεν έδωσε καθόλου Πανελλαδικές για να μη βρεθεί στη δύσκολη θέση να απαντήσει στην ερώτηση: «Πόσα μόρια έβγαλες;». Θυμόταν πέρυσι πόσο είχαν λοιδορήσει το παιδί που είχε εισαχθεί τελευταίο στο Μαθηματικό Σάμου με 3125 μόρια και προτιμούσε να λέει ότι δεν έδωσε Πανελλαδικές.
Του Στράτου Στρατηγάκη
Μαθηματικού - Ερευνητή
[email protected], www.stadiodromia.gr
Ας πάμε 4 μήνες μετά: Αύγουστος 2021 ανακοινώνονται οι βάσεις εισαγωγής. Τρεις συμμαθητές η Μαρία, ο Νίκος και ο Κώστας υποψήφιοι για τις σχολές του 3ου Πεδίου μαθαίνουν τα οριστικά αποτελέσματα. Η Μαρία, με 16.000 μόρια εισάγεται στη σχολή της πρώτης της επιλογής τη Φυσικοθεραπεία. Ο Νίκος, με 8000 μόρια, συνειδητοποιεί ότι μένει οριστικά εκτός Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης, αφού δεν έπιασε την Ελάχιστη Βάση Εισαγωγής. Ο Κώστας, με 3.000 μόρια, δεν είχε καμία ελπίδα, έτσι κι αλλιώς. Στους συγγενείς, μάλιστα, έλεγε ότι δεν έδωσε καθόλου Πανελλαδικές για να μη βρεθεί στη δύσκολη θέση να απαντήσει στην ερώτηση: «Πόσα μόρια έβγαλες;». Θυμόταν πέρυσι πόσο είχαν λοιδορήσει το παιδί που είχε εισαχθεί τελευταίο στο Μαθηματικό Σάμου με 3125 μόρια και προτιμούσε να λέει ότι δεν έδωσε Πανελλαδικές.
Προχωράμε 7 χρόνια αργότερα. Στον προθάλαμο ενός κέντρου αποκατάστασης συναντιούνται η Μαρία και ο Κώστας. Ως παλαιοί συμμαθητές χαίρονται που ανταμώνουν μετά από τόσο καιρό. Η Μαρία έχει πάει να δώσει συνέντευξη για να προσληφθεί. Και ο Κώστας το ίδιο. Μετά το Λύκειο και την αποτυχία στις Πανελλαδικές φοίτησε σε ένα κολέγιο που έδινε πτυχίο Φυσικοθεραπείας Βρετανικού Πανεπιστημίου, το αναγνώρισε αυτόματα στο Υπουργείο Παιδείας και ιδού τώρα, διεκδικεί τη θέση εργασίας της Μαρίας, που ζορίστηκε να περάσει στη Φυσικοθεραπεία Αθήνας και να σπουδάσει 4 χρόνια και να πάρει το πτυχίο της. Πάνω στην κουβέντα ρωτάει η Μαρία τον Κώστα τι κάνει ο συμμαθητής τους ο Νίκος. Μαθαίνει ότι εργάζεται ως delivery και έχει πάει δυο – τρεις φορές φαγητό στον Κώστα.
Για να δούμε τα πρωτοφανή πράγματα που συμβαίνουν στην Ελλάδα. Κατ’ αρχάς απόφοιτος Λυκείου αποκτά το απολυτήριο Λυκείου, χωρίς καμία πιστοποίηση, μόνο με ενδοσχολικές εξετάσεις. Η εμπειρία μας δείχνει ότι ένας μαθητής που δεν θα μείνει από απουσίες θα πάρει το απολυτήριο Λυκείου. Αυτό το απολυτήριο χρησιμεύει ακόμη και για διορισμό στο Δημόσιο, αλλά αυτό που μας ενδιαφέρει εδώ είναι ότι είναι προαπαιτούμενο για τη συνέχιση των σπουδών στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση. Αναμένεται να σφίξουν λίγο τα πράγματα από το 2023, οπότε οι απολυτήριες εξετάσεις θα γίνονται με το 50% των θεμάτων να προκύπτουν με ηλεκτρονική κλήρωση από τράπεζα θεμάτων. Αλλά και πάλι δεν θα μιλάμε για αξιόπιστο τίτλο σπουδών, όπως στη Γαλλία ή τη Γερμανία για παράδειγμα, αφού με 5 Μαθηματικά και 15 Θρησκευτικά περνάς.
Ο μαθητής που έχει αυτό το απολυτήριο μπορεί να εγγραφεί σε οποιοδήποτε κολέγιο θέλει και να αποκτήσει ένα πτυχίο, συνήθως Βρετανικού Πανεπιστημίου, που θα αναγνωρίζεται απευθείας από το Υπουργείο Παιδείας, αφού αφαίρεσε τη δικαιοδοσία αναγνώρισης από τις επαγγελματικές ενώσεις και την έδωσε στο Αυτοτελές Τμήμα Εφαρμογής της Ευρωπαϊκής Νομοθεσίας (ΑΤΕΕΝ), που είναι υπηρεσία του Υπουργείου Παιδείας. Το μέτρο δεν αφορά τα πτυχία χωρών της ΕΕ, από όπου δέχθηκε πιέσεις το Υπουργείο Παιδείας, αλλά πτυχία όλων των χωρών του κόσμου. Αν ήταν μόνο της ΕΕ τα πράγματα θα ήταν εύκολα αφού η Βρετανία δεν ανήκει στην ΕΕ. Η ποιότητα σπουδών των κολεγίων επαφίεται στον έλεγχο των Πανεπιστημίων που χορηγούν το πτυχίο. Δηλαδή το Υπουργείο Παιδείας αναγνωρίζει τίτλους σπουδών που αποκτήθηκαν στην Ελλάδα, χωρίς να έχει το δικαίωμα να ελέγξει την εκπαίδευση των κατόχων τους.
Φτάσαμε σ’ αυτό το σημείο γιατί συγκρούονται δύο απόψεις στην Ελλάδα. Η μία που ζητά τη λειτουργία και μη κρατικών Πανεπιστημίων και η άλλη που το αρνείται. Αυτή η σύγκρουση έχει ως συνέπεια η κατάσταση αυτή τη στιγμή, αλλά και στο μέλλον ως φαίνεται, να είναι χειρότερη από ότι θα ήταν αν λειτουργούσαν ιδιωτικά Πανεπιστήμια, προσφέροντας κακή εκπαίδευση και κοινωνική αδικία στα παιδιά μας. Ακόμη και οι ιδιοκτήτες των σοβαρών κολεγίων δεν είναι ευχαριστημένοι από αυτό το καθεστώς, γιατί έχουν ως στόχο να αναγνωριστούν τα κολέγιά τους ως Πανεπιστήμια, όπως έγινε στην Κύπρο, ώστε να δίνουν τα δικά τους πτυχία, ώστε να μπορούν να προσελκύσουν φοιτητές και από άλλες χώρες και όχι να πληρώνουν για τα πτυχία άλλων Πανεπιστημίων.
Ας δούμε, λοιπόν, τι γίνεται στις άλλες χώρες του κόσμου που διαθέτουν ιδιωτικά Πανεπιστήμια. Υπάρχουν εξετάσεις σοβαρές σε πανεθνική κλίμακα ή σε υπερτοπική για την απόκτηση του απολυτηρίου Λυκείου. Με αυτό το προσόν ο μαθητής έχει ένα τίτλο σπουδών που έχει αντίκρισμα και μπορεί να καταλάβει μία θέση σε ένα δημόσιο Πανεπιστήμιο ή αν δεν βρει μία θέση σε δημόσιο να φοιτήσει σε ένα ιδιωτικό Πανεπιστήμιο. Με αυτό το μέτρο ο Κώστας του παραδείγματός μας (με 3000 μόρια στις Πανελλαδικές) δεν θα έπαιρνε απολυτήριο Λυκείου και δεν θα μπορούσε να συνεχίσει σε κάποιο Πανεπιστήμιο. Αντίθετα ο Νίκος (με 8000 μόρια στις Πανελλαδικές) θα έπαιρνε απολυτήριο Λυκείου, αφού εκεί δεν μετράνε μόνο τα 4 δύσκολα μαθήματα των Πανελλαδικών. Με το απολυτήριο Λυκείου θα μπορούσε να εγγραφεί σε ένα ιδιωτικό Πανεπιστήμιο με δίδακτρα (αν δεν έβρισκε θέση σε δημόσιο Πανεπιστήμιο) και τα έξοδα των σπουδών του να τα καλύψει με προνομιακό φοιτητικό δάνειο. Και στην Ελλάδα θα μπορούσε να πάρει φοιτητικό δάνειο με προνομιακούς όρους, αφού έχει ψηφιστεί νόμος γι’ αυτό από το 2007, αλλά αν γνωρίζετε κάποιο φοιτητή που να πήρε τέτοιο δάνειο να μου το πείτε για να το μάθω κι εγώ. Οι τράπεζες βλέπετε το 2007 έδιναν διακοποδάνεια, εορτοδάνεια και πολλά άλλα δάνεια εκτός από φοιτητικά. Επιπλέον το Υπουργείο Παιδείας κάθε χώρας έχει υπό τον έλεγχό του όλα τα Πανεπιστήμια, δημόσια και ιδιωτικά, εξασφαλίζοντας ένα μίνιμουμ ποιότητας για όλα. Με αυτό τον έλεγχο τα πτυχία αναγνωρίζονται χωρίς κόντρες για τα επαγγελματικά δικαιώματα με τους επαγγελματικούς συλλόγους.
Στην Ελλάδα, λοιπόν, καταφέρνουμε και κάνουμε τα πάντα με τον χειρότερο τρόπο. Με κοινωνική αδικία, επιτρέποντας στον Κώστα να σπουδάσει και όχι στο Νίκο, όπως θα συνέβαινε σε οποιαδήποτε άλλη χώρα, χωρίς κανένα έλεγχο ποιότητας και καμία λογοδοσία. Το Υπουργείο Παιδείας δεν αναγνωρίζει τους τίτλους κάποιων κολεγίων, που φανταζόμαστε ότι δεν τηρούν ούτε το ελάχιστο, αλλά δεν δημοσιεύει τα ονόματά τους, αφήνοντας τους γονείς και τους μαθητές… να φανταστούν ποια είναι αυτά τα κολέγια που δίνουν πτυχία που δεν αναγνωρίζει. Νομίζω ότι χειρότερα δεν γίνεται. Αν, λοιπόν, είχαμε ιδιωτικά Πανεπιστήμια, όπως στις άλλες χώρες τα πράγματα θα ήταν καλύτερα από ότι τώρα. Μετά απορούμε γιατί είμαστε πάντα τελευταίοι στην Ευρώπη. Είναι η φυσιολογική κατάληξη: κάνουμε το κάθε τι με το χειρότερο τρόπο.