Πολιτιστικά
Τετάρτη, 14 Απριλίου 2021 09:02

Κατανοώντας το αδιανόητο και εξερευνώντας τα όρια της συγγνώμης

Το σπουδαίο έργο «Τα γεγονότα» του διεθνούς φήμης Σκoτσέζου θεατρικού συγγραφέα Ντέιβιντ Γκρέιγκ, σε μουσική και στίχους του Τζων Μπράουν, έρχεται στην GNO TV, τη νέα διαδικτυακή τηλεόραση της Εθνικής Λυρικής Σκηνής (ΕΛΣ).
 

Το σπουδαίο έργο «Τα γεγονότα» του διεθνούς φήμης Σκoτσέζου θεατρικού συγγραφέα Ντέιβιντ Γκρέιγκ, σε μουσική και στίχους του Τζων Μπράουν, έρχεται στην GNO TV, τη νέα διαδικτυακή τηλεόραση της Εθνικής Λυρικής Σκηνής (ΕΛΣ).

Η παράσταση αποτελεί συμπαραγωγή της Εναλλακτικής Σκηνής της ΕΛΣ με εννέα Δημοτικά Περιφερειακά Θέατρα και θα είναι διαθέσιμη στο nationalopera.gr/GNOTV από τις 16 Απριλίου έως τις 13 Μαΐου 2021,  με ελληνικούς και αγγλικούς υπότιτλους. Η παραγωγή και η δημιουργία της GNO TV υλοποιούνται με τη στήριξη της δωρεάς του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος (ΙΣΝ) [www.SNF.org] για την ενίσχυση της καλλιτεχνικής εξωστρέφειας της ΕΛΣ.

«Τα γεγονότα» είναι ένα πολιτικό́ έργο που εξετάζει την άνοδο της ακροδεξιάς, του νεοφασισμού και της ξενοφοβίας μέσα από μια απόπειρα να προσεγγίσει το ίδιο το «τέρας». Στο έργο, πρωταγωνιστικό ρόλο έχουν ερασιτεχνικές χορωδίες. Εμπνευσμένο από τη μαζική σφαγή 69 ατόμων από τον Άντερς Μπρέιβικ, το 2011 στη Νορβηγία, το έργο επιχειρεί να κατανοήσει το αδιανόητο και να εξερευνήσει τα όρια της συγγνώμης ενώπιον μιας θηριωδίας. Τη σκηνοθεσία και τη μετάφραση υπογράφει ο Αλέξανδρος Ραπτοτάσιος, ενώ η μουσική επιμέλεια, η διδασκαλία των χορωδιών και η διασκευή της μουσικής και των στίχων είναι του Κωνσταντίνου Θωμαΐδη.

Τα γεγονότα ήταν αρχικά προγραμματισμένο να περιοδεύσουν σε εννέα Δημοτικά Περιφερειακά Θέατρα της Ελλάδας με τη συμμετοχή συνολικά 21 τοπικών χορωδιών, όμως λόγω της πανδημίας η περιοδεία ανεστάλη. Η παράσταση βιντεοσκοπήθηκε στην Εναλλακτική Σκηνή τον Δεκέμβριο του 2020, με τη συμμετοχή του Πειραϊκού Φωνητικού Συνόλου Libro Coro.

Η σύμπραξη ενός κρατικού καλλιτεχνικού φορέα με έναν τόσο μεγάλο αριθμό περιφερειακών θεάτρων, στη βάση μιας ισότιμης συνεργασίας, είναι μια σημαντική πρωτοβουλία, που αναδεικνύει τις δυνατότητες των συνεργειών μεταξύ φορέων του κέντρου και της περιφέρειας. Στην περίπτωση των «Γεγονότων»,  η συμμετοχή τοπικών χορωδιακών σχημάτων ενισχύει ακόμη περισσότερο την ουσία του εγχειρήματος και αναδεικνύει το πολιτικό του στίγμα. Η Εναλλακτική Σκηνή της ΕΛΣ έχει πραγματοποιήσει τα τελευταία χρόνια σειρά συνεργασιών με φορείς της Περιφέρειας, σε μια προσπάθεια να ενισχύσει τον καλλιτεχνικό διάλογο.

«Τα γεγονότα» παρουσιάζονται για δεύτερη φορά στην Ελλάδα, αλλά για πρώτη φορά σε περιοδεία, που επαναπρογραμματίζεται για το άμεσο μέλλον, και με τη συμμετοχή τοπικών χορωδιών –σύμφωνα με την πρόθεση του συγγραφέα και των υπόλοιπων δημιουργών της πρώτης παράστασης.

Το έργο δημιουργήθηκε μετά από ανάθεση της Actors Touring Company και πρωτοπαρουσιάστηκε στο Traverse Theatre του Εδιμβούργου (Φεστιβάλ Fringe 2013) σε σκηνοθεσία Ράμιν Γκρέυ. Έλαβε διθυραμβικές κριτικές και χαρακτηρίστηκε ως ένα σημαντικό, πρωτοπόρο έργο. Αμέσως μετά την πρεμιέρα του ακολούθησε διετής περιοδεία στη Μεγάλη Βρετανία, ενώ στη συνέχεια παρουσιάστηκε σε θέατρα ανά την Ευρώπη και στη Νέα Υόρκη.

Ο δημιουργικός και ανήσυχος Αλέξανδρος Ραπτοτάσιος σημειώνει για την παράσταση: «Μια πραγματική χορωδία βρίσκεται πάνω στη σκηνή, ανυποψίαστη για το περιεχόμενο της παράστασης που θα ακολουθήσει. Καθημερινοί άνθρωποι, εθελοντές, πολίτες, συνταξιούχοι, ένα πλήθος που εμφανίζεται, τραγουδάει και παραμένει επί σκηνής, μάρτυρας των γεγονότων. Απέναντί της, το κοινό, συνυπεύθυνο, μέρος της “σκηνικής διαπραγμάτευσης”, σχεδόν σαν καθρέφτης της χορωδίας. Ανάμεσά τους δύο ηθοποιοί προσπαθούν να βρουν τι οδήγησε έναν νεαρό άνδρα στο να δολοφονήσει μια ολόκληρη χορωδία αποτελούμενη από τους “άλλους”. Μπροστά στα μάτια μας επιχειρούν μια δημόσια ανατομία της ανόδου της ακροδεξιάς, στα πρότυπα της αρχαίας τραγωδίας: δύο ηθοποιοί και ο χορός. Μόνο που εδώ ο χορός είναι ανυποψίαστος, μέρος της τοπικής κοινωνίας και αλλάζει κάθε βράδυ. Τοπικές χορωδίες από την Αθήνα, τον Πειραιά, τα Ιωάννινα, τη Λάρισα, την Κέρκυρα, την Κρήτη, τις Σέρρες, την Κοζάνη, την Καλαμάτα, τα Χανιά, το Ηράκλειο και το Αγρίνιο –πόλεις που έχουν πρόσφατα δεχτεί πληθυσμούς προσφύγων– δημιουργούν έναν καινούριο χορό κάθε βράδυ.

Όταν ξεκίνησα το εγχείρημα αυτό πριν δύο χρόνια με τον Κωνσταντίνο Θωμαΐδη, ήμουν πεπεισμένος πως για να έχει νόημα αυτό που πάμε να κάνουμε θα πρέπει να εμπλακούν χορωδίες, φορείς και το κοινό της Περιφέρειας, πως πρέπει να εμπλακούν άνθρωποι που τους αφορά αυτό το θέμα άμεσα, στην καθημερινότητά τους, άνθρωποι που μπορεί να μη συμφωνούν μεταξύ τους. Όπως και με προηγούμενες δουλειές μου, με ενδιαφέρει να προκληθεί μια πραγματική συνάντηση κατά τη διάρκεια της παράστασης, και γι’ αυτό με γοητεύει αυτό το έργο που εξαρχής κάνει κάθε παράσταση –κάθε βραδιά– διαφορετική και απρόβλεπτη. Δεν με ενδιαφέρει να κάνω θέατρο για να πω την άποψή μου ή να βγω και απλά να καταδικάσω ή να εκθειάσω κάτι. Ζούμε σε μια εποχή ακραίας πόλωσης, όπου αρνούμαστε να ακούσουμε διαφορετικές απόψεις και κλεινόμαστε σε εικονικές πραγματικότητες που επαναλαμβάνουν τις απόψεις με τις οποίες ήδη συμφωνούμε. Πολλές φορές, το θέατρο κάνει το ίδιο πράγμα. Το ζήτημα για μένα είναι η αναγνώριση των αντιφάσεων και των θεμάτων που αντιμετωπίζουμε σήμερα ως κοινωνία και ο δημόσιος διάλογος που μπορεί να γίνει πάνω σε αυτά, μέσα από το θέατρο».

«Το σκηνικό» επιμελήθηκε ο Δήμος Κλιμενώφ σε συνεργασία με τον σκηνοθέτη, μέσα στο πλαίσιο των μέτρων που επιβλήθηκαν λόγω της COVID-19, και ο στόχος του είναι να τοποθετήσει τις τοπικές χορωδίες ως έναν αντικατοπτρισμό του κοινού, ενώ οι ηθοποιοί διαχειρίζονται ένα εργαστήριο γεγονότων, αναμνήσεων και ιδεολογιών ανάμεσά τους. Στον ίδιο άξονα, η Ελίζα Αλεξανδροπούλου σχεδίασε τα φώτα εξετάζοντας αυτό που μας ενώνει, που μας μετακινεί από την ατομικότητα στο σύνολο. Τα κοστούμια επιμελήθηκε η Μαρία-Σεσίλ Ιγγλέση.

Σύνοψη

Η Κλαίρη, μια δασκάλα που στον ελεύθερο χρόνο της διευθύνει μια τοπική́ ερασιτεχνική́ χορωδία αποτελούμενη από́ μετανάστες και άτομα από́ ευπαθείς κοινωνικές ομάδες, πιστεύει πως υπάρχει μια εξήγηση για ό,τι συμβαίνει στον κόσμο. Μια μέρα, ένας νεαρός ντόπιος θα εισβάλει ένοπλος στην αίθουσα προβών της και θα ανοίξει πυρ. Η Κλαίρη θα είναι η μοναδική́ που θα επιζήσει και το μόνο πράγμα που θέλει να κάνει είναι να καταλάβει το γιατί.

naftemporiki.gr