Ακολουθεί η εισαγωγική δήλωση του Τζέικοπ Στοτ, γενικού διευθυντή της JPMorgan στην Ευρώπη, ενώπιον της Επιτροπής Οικονομικών Υποθέσεων της Βουλής:
«1. Βρίσκομαι στην ευχάριστη θέση να είμαι σήμερα εδώ για να προσπαθήσω να απαντήσω στα ερωτήματα τα οποία τίθενται στην πρόσκλησή σας: Την τιμολόγηση του ομολόγου και της συμβάσεως ανταλλαγής επιτοκίων, τις συμβάσεις με το Ελληνικό Δημόσιο, τις πολλαπλές συναλλαγές της 6ης Φεβρουαρίου 2007 και τις προμήθειες που καταβλήθηκαν.
2. Θεωρώ καταρχήν ότι θα ήταν χρήσιμο να ξεκινήσω με την παρουσίαση εμού του ιδίου και του ρόλου μου στην JPMorgan, εν συνεχεία να σας δώσω μια σύντομη εικόνα του ρόλου της JPMorgan στην συναλλαγή και του γενικού πλαισίου στο οποίο εντάσσεται και ακόμη να σας παράσχω ορισμένες πληροφορίες επί των συγκεκριμένων ερωτημάτων που έχετε θέσει.
3. Είμαι Γενικός Διευθυντής (Chief Operating Officer) της JPMorgan στην Ευρώπη. Αν και δεν έχω προσωπικώς αναμιχθεί στη συναλλαγή του συνθέτου ομολόγου, η ειδίκευσή μου είναι σε θέματα αγορών κεφαλαίου και έχω εκ του σύνεγγυς αναμιχθεί στο χειρισμό του θέματος αυτού για την JPMorgan από τα τέλη Μαρτίου 2007. Κατά συνέπεια θεωρώ ότι είμαι σε θέση να σας παράσχω τη συνδρομή μου σήμερα και θεωρήσαμε ορθό να απαντήσω εγώ στις ερωτήσεις σας, ως ένα εκ των πλέον υψηλόβαθμων στελεχών της Επενδυτικής μας Τράπεζας στην Ευρώπη. Οφείλω όμως να υπογραμμίσω ότι οι απαντήσεις μου δεν αντανακλούν προσωπική μου γνώση κατά το χρόνο καταρτίσεως της συναλλαγής αλλά βασίζονται στις εσωτερικές μας διαδικασίες ενημερώσεως
4. Θα ήθελα καταρχήν να πω ότι εργάζομαι για την JPMorgan πάνω από 25 χρόνια. Όπως ίσως γνωρίζετε είμαστε ένας οργανισμός που απασχολεί πάνω από 170.000 ανθρώπους, οι οποίοι εξυπηρετούν πελάτες μας σε πάνω από 50 χώρες, σε ένα εύρος που περιλαμβάνει τη συνολική και λιανική τραπεζική, δηλαδή τα πάντα, από την άντληση κεφαλαίων για κυβερνήσεις μέχρι την έκδοση πιστωτικών καρτών και το άνοιγμα τραπεζικών λογαριασμών για ιδιώτες. Όσο εργάζομαι για την JPMorgan μου ήταν πάντα ξεκάθαρο ότι η αρχή λειτουργίας του οργανισμού, είναι «κάνουμε πρώτης τάξεως δουλειά με πρώτης τάξεως τρόπο». Για μένα, η αρχή αυτή σημαίνει ότι ενεργούμε πάντοτε με καλή πίστη και συναλλασσόμαστε δίκαια με τους πελάτες και την αγορά. Σημαίνει επίσης ότι είμαστε πρόθυμοι να απαντήσουμε σε ερωτήσεις που πρέπει να απαντηθούν και ότι αναλαμβάνουμε πρωτοβουλίες για να επιλύουμε τα προβλήματα που ανακύπτουν. Με αυτό το πνεύμα ήρθα εδώ σήμερα ενώπιόν σας.
5. Πριν αναφερθώ ειδικότερα στη συναλλαγή του συνθέτου ομολόγου, θα ήθελα να ξεκαθαρίσω ότι δεν είναι στην πρακτική της Τραπέζης να συζητά το εργασιακό καθεστώς των προσώπων που απασχολεί. Παρά ταύτα, ενόψει των συζητήσεων που προκάλεσε η συναλλαγή του συνθέτου ομολόγου, αισθάνομαι την ανάγκη να κάνω ειδική μνεία για τα δύο μέλη της ομάδας που ασχολήθηκε με τη συναλλαγή αυτή τα οποία έχετε καλέσει για να σας παράσχουν πληροφόρηση και στοιχεία, ώστε να μην παρερμηνευθεί ότι βρίσκομαι εγώ εδώ ενώ εκείνοι δεν είναι. Μπορώ να επιβεβαιώσω ότι τόσο ο Χάρρυ Αδαμόπουλος, ο οποίος είναι το στέλεχος που είναι επικεφαλής της JPMorgan για την Ελλάδα, όσο και ο Αλεσάντρο Μπάρναμπα, εξακολουθούν να είναι ενεργώς απασχολούμενοι στην Τράπεζα σε υψηλό επίπεδο.
6. Περαιτέρω, έχει ήδη καταστεί δημοσίως γνωστό ότι ο Μαικ Σαββίδης δεν εργάζεται πλέον στην JPMorgan. Μπορώ να επιβεβαιώσω ότι ο κ. Σαββίδης ήταν μέλος της βασικής ομάδας που ασχολήθηκε με τη συναλλαγή αυτή και απομακρύνθηκε λόγω του ότι κατά τον εσωτερικό έλεγχο που διενεργήθηκε δεν παρέσχε εγκαίρως όλες τις πληροφορίες που γνώριζε για πλευρές της συναλλαγής του συνθέτου ομολόγου.
7. Το σύνθετο ομόλογο δεν ήταν μία ξεχωριστή συναλλαγή, αντιλαμβάνομαι ότι έχουν γίνει πολλές σαν αυτή σε Ευρωπαικές χώρες τα τελευταία χρόνια. Το Ελληνικό Δημόσιο εξέδωσε ένα ομόλογο για το οποίο η JPMorgan προέβη σε ιδιωτική τοποθέτηση στην εταιρεία διαχειρίσεως κεφαλαίων Νorth Asset Management.
8. Υπήρξε επίσης μία συναλλαγή ανταλλαγής επιτοκίων μεταξύ του Ελληνικού Δημοσίου και της JPMorgan. Κατά τη σύμβαση ανταλλαγής επιτοκίων, η JPMorgan ανέλαβε την υποχρέωση να καταβάλει συγκεκριμένα ποσά στο Ελληνικό Δημόσιο, που αντιστοιχούν ακριβώς στους τόκους του ομολόγου. Σε αντάλλαγμα, το Ελληνικό Δημόσιο ανέλαβε την υποχρέωση να καταβάλει συγκεκριμένα ποσά στην JPMorgan, επί τη βάσει του διατραπεζικού επιτοκίου δανεισμού.
9. Για το Ελληνικό Δημόσιο εκτιμούμε ότι η συναλλαγή αυτή ήταν σχετικώς ελκυστική, δεδομένου ότι η χρηματοδότηση επιτυγχάνετο με ένα εμπορικώς ελκυστικό επιτόκιο, ήτοι το κόστος της χρηματοδοτήσεως €280,000,000 ανήρχετο στο Euribor δωδεκαμήνου μειωμένο κατά 0,16% ετησίως.
10. Ένα από τα ζητήματα που θέσατε είναι η αποτίμηση. Τα στοιχεία της αποτιμήσεως που διενεργήσαμε βασίζονται στα μοντέλα της JPMorgan. Βασίζονται σε ενδιάμεσες αποτιμήσεις αγοράς συν ένα εύλογο ποσοστό κέρδους. Πωλήσαμε το ομόλογο στην Νorth Asset Management, επαγγελματία και όχι ιδιώτη επενδυτή, που λειτουργεί σε καθεστώς ειδικής εποπτείας, σε συμφωνημένη τιμή 92,95%.
11. Αυτό που φαίνεται να δημιούργησε αμφισβητήσεις στη συμφωνία αυτή, δεν ήταν οι όροι της αυτοί καθεαυτοί αλλά αυτό που ακολούθησε μετά την ιδιωτική τοποθέτηση στη Νorth. Γνωρίζουμε τώρα, από τα δημοσιεύματα του τύπου, ότι υπήρξε ένας αριθμός περαιτέρω πωλήσεων, με την ανάμειξη της HypoVereinsbank και της Ακρόπολις ΑΧΕΠΕΥ, και ότι το ομόλογο πωλήθηκε εν τέλει σε ασφαλιστικά ταμεία στο άρτιο, καθώς και ότι όλα αυτά συνέβησαν κατά την ημερομηνία καταρτίσεως της συναλλαγής, την 6η Φεβρουαρίου 2007. Επιπροσθέτως ελέχθη ότι υπήρξαν καταβολές από άλλα μέρη σε τρίτους ενδιαμέσους για αμοιβές συστάσεως.
12. Προς άρση πάσης αμφιβολίας, η JPMorgan διευκρινίζει ότι δεν κατέβαλε καμία προμήθεια, δεν συναλλάχθηκε με κανένα ασφαλιστικό ταμείο και δεν γνώριζε το τίμημα που κατέβαλαν τα ασφαλιστικά ταμεία.
13. Είναι ίσως χρήσιμο να δοθούν ορισμένα περαιτέρω στοιχεία για την συνολική ανάμειξη της JPMorgan στη συναλλαγή αυτή. Η JPMorgan είχε εκδηλώσει ενδιαφέρον να αναπτύξει τις εργασίες της στην Ελλάδα, περιλαμβανομένων των συναλλαγών με το Ελληνικό Δημόσιο. Αυτή η συγκεκριμένη συναλλαγή ήταν αποτέλεσμα αιτήματος της North, τον Οκτώβριο του 2006. Η North ήταν ήδη πελάτης της Τραπέζης μας.
14. Η JPMorgan πώλησε το ομόλογο στο σύνολό του στην North Principal Investments Fund Limited. Η πώληση αυτή εγκρίθηκε εσωτερικώς επί τη βάσει του ότι η North ήταν ένας επενδυτής που αγόραζε με σκοπό να διακρατήσει το ομόλογο (buy-and-hold investor). Ανακαλύψαμε εν συνεχεία ότι ένα μέλος της βασικής ομάδας που ασχολήθηκε με τη συναλλαγή στη JPMorgan γνώριζε ότι η North είχε την πρόθεση να πωλήσει περαιτέρω το ομόλογο και ήταν ενήμερο για την ανάμειξη της HypoVereinsbank στη συναλλαγή. Το ίδιο πρόσωπο μπορεί ενδεχομένως να γνώριζε για την ανάμιξη της Ακρόπολις ΑΧΕΠΕΥ. Δεν φαίνεται να είχε μοιραστεί την πληροφορία αυτή με τους ανώτερους συναδέλφους του που είχαν συμμετοχή στη συναλλαγή.
15. Κατά συνέπεια, γνωρίζουμε ότι η επιστολή που εστάλη στο Γενικό Λογιστήριο κατόπιν αιτήματός του στις 28 Μαρτίου 2007 ήταν ανακριβής, στο μέτρο που η JPMorgan ανέφερε ότι η North αγόρασε προς διακράτηση (buy-and-hold investor), διατύπωση με την οποία εννοείται επενδυτής ο οποίος προτίθεται να προβεί σε διακράτηση της επενδύσεως, βραχυπρόθεσμα, μεσοπρόθεσμα ή μακροπρόθεσμα, παρά ως επενδυτής που προτίθεται να προβεί σε άμεση πώληση, ή σε αγορά προς διάθεση (buying to distribute), όπως άλλως θα μπορούσε να περιγραφεί.
16. Παρότι λυπούμεθα που έχουμε προβεί σε μία ανακριβή δήλωση, θεωρούσαμε ότι ήταν ακριβής την στιγμή που έγινε και είναι ορθό να σημειωθεί ότι ακόμη και αν ένας επενδυτής χαρακτηρίσει εαυτό ως έναν επενδυτή που προβαίνει σε αγορά προς διακράτηση (buy-and-hold investor), αυτό δείχνει αποκλειστικά την πρόθεσή του εκείνη τη συγκεκριμένη χρονική στιγμή. Δεν αποκλείει τη πιθανότητα να αλλάξει γνώμη και να πωλήσει σε πολύ βραχύ χρονικό διάστημα, ενώ δεν υπήρχαν περιορισμοί περαιτέρω διαθέσεως στα εν λόγω ομόλογα ή άλλες απαγορεύσεις στη North να προβεί σε περαιτέρω πωλήσεις. Ούτε βεβαίως το Υπουργείο ζήτησε την επιβολή τέτοιων περιορισμών.
17. Το Υπουργείο Οικονομίας ουδέποτε ζήτησε από την JPMorgan να γνωστοποιήσει την ταυτότητα του επενδυτή στον οποίο επρόκειτο να γίνει ιδιωτική τοποθέτηση, ούτε αν ο επενδυτής αυτός θα αγόραζε προς διακράτηση (buy-and-hold investor) ή προς περαιτέρω διάθεση (buy to distribute). Θα ήταν πράγματι ασύνηθες για ένα εκδότη σε συναλλαγή με ιδιωτική τοποθέτηση να θέσει ερωτήματα αυτού του τύπου. Το Υπουργείο Οικονομίας ήταν ενήμερο ότι θεσμικοί επενδυτές είχαν εκδηλώσει ενδιαφέρον να αγοράσουν το ομόλογο. Για να είμαστε σαφείς, η JPMorgan δεν έχει κανένα λόγο να πιστεύει ότι το Υπουργείο Οικονομίας γνώριζε ότι τα ομόλογα θα αγοραστούν από ελληνικά ασφαλιστικά ταμεία.
18. Η JPMorgan θεωρούσε ότι η North με την οποία συναλλασσόταν ήταν ένας ευυπόληπτος οργανισμός και ότι η ονομαστική αξία εκάστου ομολόγου (€100.000) ήταν τέτοια που τα ομόλογα δεν θα κατέληγαν σε χέρια μη επαγγελματιών επενδυτών. Πράγματι άλλωστε, δεν κατέληξαν. Προσωπικώς, δεν γνωρίζω τα επενδυτικά κριτήρια που υιοθετούνται από τα ασφαλιστικά ταμεία. Εντούτοις θα ήθελα να πω, ως γενικό σχόλιο, ότι τα ομόλογα αυτά ήταν κατάλληλα για θεσμικούς επενδυτές.
19. Δεν πιστεύω ότι υπάρχει λόγος αιτιάσεων για το ρόλο της JPMorgan σε αυτή τη συναλλαγή. Ανεξαρτήτως αυτού, η JPMorgan κατέστησε γνωστό ότι ήταν διατεθειμένη να κανονίσει την επαναγορά των ομολόγων, καταρχήν από την North στην τιμή διαθέσεως προς αυτή, και εν συνεχεία από τα ασφαλιστικά ταμεία στο άρτιο. Στη συμφωνία που τώρα προτείνεται, θα συμμετάσχει επίσης η North, εισφέροντας τα κέρδη της από τη συναλλαγή, ενώ η JPMorgan δεν θα εισφέρει μόνον τα κέρδη της αλλά θα καλύψει επίσης τα ποσά που φαίνεται να καταβλήθηκαν σε διαμεσολαβητές ως αμοιβές συστάσεως και εισπράχθηκαν από άλλους στη συναλλαγή.
20. Θεωρούμε ότι πρόκειται για μία εξαιρετικά γενναιόδωρη πρόταση εκ μέρους της JPMorgan - δεν ήταν κάτι που είμεθα υποχρεωμένοι νομικώς να κάνουμε αλλά ήταν κάτι που θεωρήσαμε ότι είναι πρέπον να κάνουμε.
21. Η εντύπωσή μου είναι ότι τα σύνθετα ομόλογα έγιναν αντικείμενο συζητήσεως στην Ελλάδα, διότι τα ασφαλιστικά ταμεία φαίνεται να θεωρούν ότι οι διοικήσεις τους αγόρασαν τα ομόλογα σε μη επωφελή τιμή και υπάρχουν ισχυρισμοί ότι ασυνήθεις προμήθειες έχουν καταβληθεί. Ακόμη και αν έτσι έχουν τα πράγματα, η JPMorgan ενήργησε όπως θεωρεί ότι πρέπει να ενεργεί ένα υπεύθυνο και ευυπόληπτο πιστωτικό ίδρυμα, δηλαδή : συνεργάσθηκε με την κυβέρνηση και έκανε μία πρόταση την οποία αποδέχθηκαν τα ασφαλιστικά ταμεία, ως ικανοποιητικό μέσο αντιμετωπίσεως της καταστάσεως
22. Επιθυμώ να επαναλάβω ότι η JPMorgan δεν γνώριζε για καταβολές προμηθειών ή για το τίμημα που κατέβαλαν τα ασφαλιστικά ταμεία. Τα ασφαλιστικά ταμεία θα όφειλαν να προβούν σε ίδιο έλεγχο, να ελέγξουν τους συμβούλους και τους οργανισμούς με τους οποίους συναλλάχθηκαν προκειμένου να διαπιστώσουν το πώς η υπόθεση αυτή προέκυψε. Αντιλαμβανόμαστε ότι επικεντρώνετε τώρα τις προσπάθειές σας σε ζητήματα που αφορούν τη διοίκηση και διαχείριση των ασφαλιστικών ταμείων στην Ελλάδα, πράγμα το οποίο και εμείς επικροτούμε.
23. Ελπίζω ότι αυτές οι εισαγωγικές παρατηρήσεις ήταν χρήσιμες για την Επιτροπή σας και παραμένω στη διάθεσή σας να παράσχω περαιτέρω εξηγήσεις στο μέτρο που μπορώ».