Καραδοκούν οι εχθροί της δημοκρατίας

Από την έντυπη έκδοση

Του Αθαν. Χ. Παπανδρόπουλου

Η πανδημία δεν τελείωσε και δεν πρόκειται να τελειώσει κατά πάσα πιθανότητα πριν από το τέλος του 2021. Αυτό υποστηρίζουν οι περισσότεροι σοβαροί επιστήμονες και συνιστούν μεγάλη προσοχή. Από την άλλη πλευρά όμως, οι διεθνείς οικονομικοί Οργανισμοί προβλέπουν ότι είναι αμφίβολο πλέον αν οι κυβερνήσεις διεθνώς θα συνεχίσουν να μοιράζουν χρήμα. Κατά συνέπεια, μέσα στον νέο χρόνο θα υπάρξουν κοινωνικές δυσαρέσκειες, δυσφορίες, πτωχεύσεις και άρα αναταράξεις. Ιδιαίτερα, δε, όταν ορισμένοι κλάδοι λόγω πανδημίας ευημερούν και άλλοι καταστρέφονται χωρίς να φταίνε. Δημιουργούνται έτσι νέες ανισότητες, που ρίχνουν λάδι στη φωτιά ενός ήδη βαρύτατου κοινωνικού κλίματος. Όλα αυτά τα γεγονότα, αθροιζόμενα, συνθέτουν τις «χρυσές ευκαιρίες» των απανταχού λαϊκιστών. Από την άνοιξη και μετά, ο διεθνής λαϊκισμός παντός χρώματος θα κάνει πάρτι. Ιδιαίτερα δε σε μια φάση όπου η υγειονομική κρίση, εκ των πραγμάτων, προωθεί πολυεπίπεδες αλλαγές και μεταρρυθμίσεις, που δεν τις θέλουν με τίποτε οργανωμένα συμφέροντα και πελατειακά δίκτυα. Αυτά ακριβώς που τροφοδοτούν και τις κρίσεις των τελευταίων ετών.

Υπό παρόμοιες συνθήκες, είναι σαφές ότι τα αυταρχικά καθεστώτα που κυριαρχούν πλέον στον κόσμο θα πάρουν τα πάνω τους και ο λαϊκισμός έπειτα από μια ανάπαυλα θα γνωρίσει νέα άνοδο. Παρά την εκλογική ήττα του Ντόναλντ Τραμπ στις ΗΠΑ, ο τραμπισμός θα παγκοσμιοποιηθεί.

Όποια ανάκαμψη και να βιώσουν οι μεγάλες οικονομίες, θα υπάρξουν διαρκείς ουλές. Η μείωση των κεφαλαιουχικών δαπανών θα μειώσει την παραγωγή για τα καλά και οι εργαζόμενοι που αντιμετωπίζουν μεγάλες περιόδους ανεργίας ή υποαπασχόλησης θα είναι λιγότερο απασχολούμενοι στο μέλλον. Αυτές οι συνθήκες στη συνέχεια θα τροφοδοτήσουν μια πολιτική αντίδραση από τον κόσμο αυτό, αντίδραση που ενδεχομένως θα υπονομεύει το εμπόριο, τη μετανάστευση, την παγκοσμιοποίηση και τη φιλελεύθερη δημοκρατία ακόμη περισσότερο.

Τα εμβόλια COVID-19 δεν θα βελτιώσουν αυτές τις μορφές δυστυχίας, ακόμη και αν μπορούν να χορηγηθούν γρήγορα και δίκαια στους 7,7 δισεκατομμύρια ανθρώπους του κόσμου. Αλλά δεν πρέπει να ποντάρουμε σε αυτό, λαμβάνοντας υπόψη τις υλικοτεχνικές απαιτήσεις (συμπεριλαμβανομένης της αποθήκευσης σε χαμηλή θερμοκρασία), την άνοδο του «εθνικισμού εμβολίων» και τους φόβους κατά των εμβολίων που προκαλούνται από την παραπληροφόρηση της κοινής γνώμης. Ακόμη χειρότερα, υπάρχει επίσης ο κίνδυνος στα τέλη του 2021 οι περιπτώσεις COVID-19 να εκτοξευτούν ξανά, καθώς εμβολιασμένοι που μπορεί να εξακολουθούν να είναι μεταδοτικοί και να μην είναι πραγματικά ανοσοποιημένοι θα αρχίσουν να ακολουθούν επικίνδυνες συμπεριφορές, όπως να συμμετέχουν σε συναθροίσεις με συνωστισμό χωρίς μάσκες.

Όπως εύκολα καταλαβαίνει κανείς, υλικό για την τροφοδοσία του λαϊκισμού και της παραπληροφόρησης υπάρχει αρκετό. Κυκλοφορεί δε όλο και πιο γρήγορα. Σαφώς, λοιπόν, οι μετρ του είδους έχουν ήδη αρχίσει τις επιδείξεις ικανοτήτων. Έχουν όμως και θαυμάσιους συμμάχους. Τα κινήματα «πολιτικής ορθότητας» στις ΗΠΑ και την Ευρώπη δίνουν ρεσιτάλ ευήθειας που είναι μέλι στη φρυγανιά των Πούτιν, Λουκασένκο, Χι, Ερντογάν, Μπολσονάρο και άλλων. Στις ΗΠΑ για παράδειγμα ζήτησαν να απαγορευτεί η διδασκαλία του Ομήρου στα εκπαιδευτικά ιδρύματα, γιατί ο μεγάλος αποτυπωτής της εποχής του ήταν ρατσιστής και αντιφεμινιστής!!! Είναι σαφές έτσι, όπως γράφει και ο συγγραφέας Ρούντι Ρείχστατ, ότι ζούμε μια πρωτοφανή παγκοσμιοποίηση της βλακείας και της συνωμοσιολογίας που παραπέμπει σε άλλες σκοτεινές περιόδους της ανθρώπινης ιστορίας.

Μέσα σε αυτό το κλίμα λοιπόν, δεν θα πρέπει να αποκλείονται εκπλήξεις και στην Ελλάδα, όπου ήδη, οι πληροφορίες μας λένε, κυοφορούνται σχήματα «εθνικής σωτηρίας» και αντίστασης στον εμβολιασμό.

Θα πρέπει να σημειωθεί ότι αυτή η παγκοσμιοποίηση της βλακείας, που κάνει θραύση σε Αμερική και Ευρώπη, προσφέρει εξαιρετικά ατού στις αναδυόμενες αυταρχικές δυνάμεις, οι οποίες βελτιώνουν συνεχώς τις θέσεις τους στην παγκόσμια σκακιέρα. Με Κίνα, Ρωσία και Τουρκία να παίζουν πρώτους ρόλους. Η αντιπαράθεση ΚίναςΗΠΑ ήδη δημιουργεί νέες συνθήκες, όπως και η τουρκική επιθετικότητα στην Ανατολική Μεσόγειο.

Συνεπώς, μεταξύ της εξισορρόπησης της παγκόσμιας οικονομίας, της επίμονης απειλής του λαϊκίστικου αυταρχισμού, της απειλής της τεχνολογικής ανεργίας που προκαλείται από την τεχνητή νοημοσύνη και των αυξανόμενων γεωπολιτικών συγκρούσεων, η επόμενη δεκαετία θα είναι μια εύθραυστη περίοδος αστάθειας και ενδεχομένως παρατεταμένου χάους. Το 2020 ήταν μόνο η αρχή, γιατί οι υγειονομικές κρίσεις κάθε άλλο παρά σπάνιες θα είναι πλέον. Αντιθέτως θα είναι παρούσες και θα δίνουν στη ζωή μεγάλη θέση στο τυχαίο. Ας το έχουν αυτό υπόψη τους κάποιοι μεγάλοι «προφήτες».