Από τα λιγοστά αλλά μάλλον σημαντικά κέρδη που αφήνει πίσω του το 2020 είναι η αφύπνιση μεγάλης μερίδας επιστημόνων και η στρατηγική τους επιλογή να μιλούν δημόσια με αλήθειες -που αρκετές φορές ενοχλούν- προς την ελληνική κοινωνία η οποία είναι μαθημένη να της χαϊδεύουν τα αυτιά.
Του Γιάννη Αργυρού
Από τα λιγοστά αλλά μάλλον σημαντικά κέρδη που αφήνει πίσω του το 2020 είναι η αφύπνιση μεγάλης μερίδας επιστημόνων και η στρατηγική τους επιλογή να μιλούν δημόσια με αλήθειες -που αρκετές φορές ενοχλούν- προς την ελληνική κοινωνία η οποία είναι μαθημένη να της χαϊδεύουν τα αυτιά.
Η προσπάθεια να ικανοποιηθεί η «παντοδύναμη» κοινή γνώμη στο δημόσιο διάλογο ακόμη και όταν οι επιπτώσεις θα είναι τρομακτικές είναι μια λερναία ύδρα που ξεκίνησε από το πολιτικό σύστημα και σύντομα κατέκτησε όλες τις πτυχές της κοινωνικής δραστηριότητας.
Κορυφαίο παράδειγμα τα προηγούμενα χρόνια ήταν η πρωτοφανής στρέβλωση με το ασφαλιστικό. Η θεωρία να πάει το «τενεκεδάκι παρακάτω» χωρίς πολιτικό κόστος οδήγησε αρχικά στην αποδοχή πλουσιοπάροχων συντάξεων για μια γενιά αλλά ατελείωτες περικοπές για τις επόμενες και μια δεκαετή κρίση που σάρωσε θεμελιακά εργασιακά δικαιώματα. Η άρνηση της κοινωνίας να ακούσει τους λίγους θαρραλέους που από την δεκαετία του 90 περιέγραφαν τις μελλοντικές επιπτώσεις έφερε ένα τσουνάμι δυσμενών αλλαγών σε όλα τα επίπεδα για τις επόμενες γενιές.
Το 2020 η πανδημία του κορωνοϊού έφερε στο προσκήνιο της επικαιρότητας δεκάδες γιατρούς και νοσηλευτές που καθημερινά έδιναν την μάχη της ενημέρωσης παράλληλα με την μάχη στις εντατικές. Δεν ακολούθησαν όλοι την ίδια τακτική. Πολλοί επέλεξαν την πεπατημένη και σε κάθε ευκαιρία φρόντιζαν να σιγοντάρουν λογικά ή εντελώς παράλογα αιτήματα της κοινωνίας που δυσανασχετούσε με τα περιοριστικά μέτρα ,τη χρήση μάσκας ή την αναγκαιότητα του εμβολίου. Φωτεινές εξαιρέσεις μια ομάδα γιατρών που πηγαίνοντας κόντρα στο ρεύμα δεν δίσταζαν να περιγράφουν την πραγματικότητα χωρίς ωραιοποιήσεις ή προσαρμογή στα θέλω κοινωνικών ομάδων και συμφερόντων.
Ο Σωτήρης Τσιόδρας ήταν ο πρώτος που μέσω της καθημερινής ενημέρωσης για τις εξελίξεις της πανδημίας προσπάθησε να αλλάξει πολλές από τις λανθασμένες νοοτροπίες της ελληνικής κοινωνίας. Αναμφίβολα το δάκρυ και η παραίνεση του να δείξουμε σεβασμό στους μεγαλύτερους, τους «γονείς μας» όπως είπε χαρακτηριστικά όπως και η παρέμβαση του για τα «αδέλφια του» και την «κοινή προσπάθεια να βγούμε όλοι μαζί από την περιπέτεια» στο συνοικισμό των Ρομά ήταν κορυφαίες στιγμές στο αγώνα των συμβολισμών. Σύντομα του πιστώθηκαν από την κοινωνία στο μέτωπο των δημοσκοπήσεων. Όταν οι συνθήκες δυσκόλεψαν και οι αποφάσεις χρειαζόταν πολιτικό πρίσμα και ικανοποίηση της κοινής γνώμης αποσύρθηκε διακριτικά από τους προβολείς της δημοσιότητας.
O Αθανάσιος Εξαδάκτυλος, πρόεδρος του Πανελλήνιου Ιατρικού Συλλόγου, την ώρα που η κόπωση της κοινωνίας από τους περιορισμούς έχει φτάσει στο απροχώρητο ο ίδιος δεν μασάει τα λόγια του και λέει πικρές αλήθειες. «Με την προσπάθεια όλων των Ελλήνων μειώσαμε τον αριθμό των ανθρώπων που χάνουν τη ζωή τους σε επίπεδο πτώσης λεωφορείου σε γκρεμό καθημερινά. Αρχικά είχαμε αριθμό νεκρών σαν να πέφτει αεροπλάνο καθημερινά» και προσθέτει «αν έχουμε την οδηγία ότι αυτό δεν μας ενδιαφέρει, ή δε μας ενδιαφέρει ότι ενδεχομένως αύριο θα βρεθούμε στις ΜΕΘ και θα πούμε πχ ότι θα μπαίνει μόνο όποιος είναι κάτω των 50 - 55 ετών, αν αντέχουμε ως κοινωνία μια τέτοια απόφαση επειδή δεν αντέχουμε τον εγκλεισμό μας θα είναι απόφαση της κοινωνίας, όχι των γιατρών».
Ο καθηγητής Πνευμονολογίας και Εντατικής Θεραπείας Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών Θεόδωρος Βασιλακόπουλος, «Ως πατέρας 10χρονου γιου που με πιέζει κάθε μέρα γιατί του λείπουν οι φιλίες του θέλω να ανοίξουν αύριο πρωί τα σχολεία. Ως καθηγητής πιστεύω ότι είναι πρόωρο να ανοίξουν τα σχολεία, το δεύτερο κύμα δεν έχει φύγει». Είναι ο ίδιος που αντέδρασε οργισμένα κατά πρώην υφυπουργού που διακινούσε περίεργες θεωρίες σχετικά με την ασφάλεια των εμβολίων.
Και δεν είναι μόνο αυτοί, αντίστοιχη στάση τηρούν αρκετοί από τους ειδικούς ή τους γιατρούς στην πρώτη γραμμή της μάχης στα νοσοκομεία. Μια κίνηση αισιοδοξίας για το μέλλον της χώρας και μια ελπίδα πως θα βρει σύντομα και άλλους μιμητές στο δημόσιο λόγο και στην πολιτική. Γιατί μόνο αν έχουμε ως κοινωνία την πραγματική εικόνα μιας κατάστασης μπορούμε να πάρουμε και τις σωστές αποφάσεις. Ή μήπως όχι;