Αφιερώματα
Τρίτη, 22 Δεκεμβρίου 2020 09:15

Πώς το 5G μετασχηματίζει παραγωγή, εμπόριο, μεταφορές και υγεία

Το 5G δεν είναι απλώς μια εξέλιξη της τεχνολογίας στις τηλεπικοινωνίες. Είναι η θεμελιώδης πλατφόρμα για την τέταρτη βιομηχανική επανάσταση και θα γίνει αναπόσπαστο μέρος των κοινωνιών και των πολιτικών υποδομών, όπως ακριβώς οι δρόμοι, η ενέργεια και οι μεταφορές.

Της Λέττας Καλαμαρά
[email protected]

Το 5G δεν είναι απλώς μια εξέλιξη της τεχνολογίας στις τηλεπικοινωνίες. Είναι η θεμελιώδης πλατφόρμα για την τέταρτη βιομηχανική επανάσταση και θα γίνει αναπόσπαστο μέρος των κοινωνιών και των πολιτικών υποδομών, όπως ακριβώς οι δρόμοι, η ενέργεια και οι μεταφορές. Αποτελεί την πύλη για τον εικονικό κόσμο, ο οποίος θα αρχίσει να προσαρμόζεται οργανικά στις ποικίλες ανάγκες των χρηστών με εφαρμογές σε πραγματικό χρόνο και κατ’ απαίτηση. Για τους διαχειριστές δικτύων, το 5G θα γίνει η απόλυτη πλατφόρμα για πραγματική επιχειρηματική καινοτομία και νέες ροές εσόδων. Η πιο ριζοσπαστική του ικανότητα είναι η μεταφορά τεράστιου όγκου δεδομένων σε πραγματικό χρόνο.

Το 5G, η νέα γενιά κινητών επικοινωνιών, κυκλοφόρησε το 2019 και από τον Μάιο του 2020 125 χώρες σε όλο τον κόσμο έχουν αρχίσει να επενδύουν στη συγκεκριμένη τεχνολογία. Το 5G, το δίκτυο επόμενης γενιάς, θα αλλάξει ριζικά όχι μόνο τους παρόχους των τηλεπικοινωνιακών υπηρεσιών, αλλά συνολικά το περιβάλλον των επιχειρήσεων. Σε μια αισιόδοξη εκτίμηση της επίδρασης του σύγχρονου δικτύου η McKinsey σε πρόσφατη έκθεσή της (Φεβρουάριος 2020) κάνει λόγο για αύξηση του παγκόσμιου ΑΕΠ από 1,2 τρισ. δολ. έως 2 τρισ. δολ. μέχρι το 2030.

Η KPMG ανεβάζει κατά πολύ το μέγεθος των οικονομικών ωφελειών από την ανάπτυξη του 5G σε βασικούς τομείς της οικονομίας, που φτάνει στα 4,3 τρισ. δολ. μακροπρόθεσμα. Περίπου δύο δισεκατομμύρια νέοι χρήστες θα είναι έτοιμοι να συνδεθούν παγκοσμίως, δημιουργώντας νέα αξία πολλαπλάσια αυτής που ξέραμε. Τα τελικά δίκτυα μπορούν να επεκταθούν και να αναβαθμιστούν και να καλύψουν περίπου το 80% του παγκόσμιου πληθυσμού με προηγμένη συνδεσιμότητα, με κόστος περίπου 400 δισ. δολ. έως 500 δισ. δολ.

Ωστόσο, μόνο το ένα τέταρτο του παγκόσμιου πληθυσμού είναι πιθανό να αποκτήσει κάλυψη 5G υψηλής ταχύτητας έως το 2030. Παράλληλα σημαντικές θα είναι οι διαφορές μεταξύ των χωρών που θα μπουν στον κόσμο του 5G. Σε αυτό το πλαίσιο οι αναλυτές της McKinsey χωρίζουν τον κόσμο σε Πρωτοπόρες χώρες-Pioneers countries (Ηνωμένες Πολιτείες, Ιαπωνία και Νότια Κορέα) και η Κίνα, σε Ηγέτιδες αγορές Leader Markets όπως η Γαλλία, ο Καναδάς, στις Χώρες που Ακολουθούν-Followers και συγκεκριμένα η Βραζιλία και η Πολωνία και σε χώρες που είναι πολύ πιο πίσω - Trailing Countries όπως το Πακιστάν και η Βολιβία. H Ινδία που αποτελεί μια ιδιάζουσα περίπτωση, εκσυγχρονίστηκε τεχνολογικά, απέκτησε ισχυρά δίκτυα κινητής τηλεφωνίας, αλλά η συνδεσιμότητα περιορίζεται στα μεγάλα αστικά της κέντρα. Σήμερα το 40% του παγκόσμιου απευθυνόμενου ενήλικου πληθυσμού χρησιμοποιεί ακόμα δίκτυα χαμηλών δυνατοτήτων. Το χειρότερο παραμένει εντελώς εκτός σύνδεσης λόγω ανεπαρκούς κάλυψης, αποκομμένο από το μεγαλύτερο μέρος του ψηφιακού περιεχομένου. Μέχρι το 2030 το μερίδιο αυτό θα μπορούσε να μειωθεί στο μισό. Αυτό θα είναι γίνει λόγω ενός συνδυασμού τάσεων, συμπεριλαμβανομένης όχι μόνο της ευρύτερης κάλυψης δικτύου, αλλά και του αυξανόμενου αριθμού συσκευών σε προσιτή τιμή, στην ανάπτυξη ευρύτερου διαδικτυακού περιεχομένου δημογραφικά και κοινωνικά προσαρμοσμένο.

Η Βόρεια Αμερική, η Ευρώπη και η Ανατολική Ασία βρίσκονται στην πρώτη γραμμή της εφαρμογής 5G. Επενδύσεις στην τεχνολογία πραγματοποιούνται σχεδόν σε όλες τις χώρες της Νότιας και Νοτιοανατολικής Ασίας, καθώς και της Νότιας Αμερικής.

Η Νότια Κορέα είναι η χώρα που ανέπτυξε το πρώτο δίκτυο 5G και η χώρα αναμένεται να παραμείνει πρωτοπόρος. Μέχρι το 2025, σχεδόν το 60% των συνδρομών για κινητά στη Νότια Κορέα αναμένεται να είναι για δίκτυα 5G.

Ειδικά στην Ευρώπη το 5G μπορεί να προσφέρει οφέλη 210 δια. ευρώ, σύμφωνα με τη μελέτη Analysys Mason. Τα έξυπνα εργοστάσια, η γεωργία και οι προαστιακές και αγροτικές περιοχές έχουν μεγαλύτερο αντίκτυπο στο ΑΕΠ. Πάνω από 50 δισεκατομμύρια ευρώ πρόσθετου οφέλους 5G μπορούν να παραδοθούν για λιγότερο από 20 δισεκατομμύρια ευρώ δημόσιας χρηματοδότησης. Η Γερμανία προβλέπεται να δει το υψηλότερο συνολικό καθαρό όφελος των 38,5 δισ. ευρώ, με μια επένδυση 6 δισεκατομμυρίων ευρώ που δίνει αναλογία κόστους-ωφέλειας (CBR) 7,5. Η Ελβετία είναι έτοιμη επίσης να δει το υψηλότερο αποτέλεσμα κόστους οφέλους με περίπου καθαρό όφελος 10 δισ. ευρώ σε μια επένδυση 700 εκατ. ευρώ.

H Statista, η διεθνής εταιρεία μετρήσεων, περιμένει έκρηξη συνδρομητών 5G παγκοσμίως από 80 εκατομμύρια το 2020 στα 2,7 δισεκατομμύρια το 2025, με τις περισσότερες συνδρομές 5G στη Βορειοανατολική Ασία, τη Βόρεια Αμερική και τη Δυτική Ευρώπη. Γιατην ιστορία χρειάστηκαν 12 χρόνια το 3G, που εισήχθη στις αρχές της δεκαετίας του 2000, για να προσεγγίσει ένα δισεκατομμύριο χρήστες παγκοσμίως. Συγκριτικά, το 4G εξαπλώθηκε τρεις φορές πιο γρήγορα, φτάνοντας το σήμα ενός δισεκατομμυρίου χρηστών τέσσερα χρόνια μετά την εισαγωγή του το 2010.

Όπως τονίζεται, τα επόμενα χρόνια, η διασύνδεση των μηχανών θα επιτυγχάνεται με υψηλότερες ταχύτητες δεδομένων, εξαιρετικά χαμηλό λανθάνοντα χρόνο και αυξημένη διαθεσιμότητα, και με πολλαπλά οφέλη για τους χρήστες. Μέχρι το 2023 τα συνδεδεμένα αυτοκίνητα πρόκειται να σχηματίσουν τη μεγαλύτερη εγκατεστημένη βάση των τελικών σημείων 5G IoT παγκοσμίως με περισσότερα από 19 εκατομμύρια εγκατεστημένα τελικά σημεία. Οι εξωτερικές κάμερες παρακολούθησης και οι συσκευές τηλεματικής στόλου αποτελούν επίσης μεγάλα μέρη της εγκατεστημένης βάσης 5G IoT.

Σύμφωνα με τη McKinsey, μέχρι το 2030, η διασύνδεση μηχανών θα μπορούσε να αντιπροσωπεύει περισσότερο από το 70% όλων των συνδεδεμένων συσκευών, αλλά μόνο το 12% της κίνησης δεδομένων.

Όπως τονίζουν οι τηλεπικοινωνιακοί πάροχοι, παρόλο που το όφελος από την εισαγωγή των νέων δικτύων θα γίνει άμεσα αισθητός από τη ραγδαία βελτίωση της εμπειρίας διαδικτύου στα κινητά τηλέφωνα και τους φορητούς υπολογιστές, η πραγματική μεταμόρφωση της ζωής των χρηστών θα προκύψει από την ψηφιοποίηση των καθημερινών υπηρεσιών που προσφέρονται και κυρίως, μέσω των νέων τεχνολογιών που θα αναδείξει. Η ικανότητά του να υποστηρίζει την τεχνητή νοημοσύνη, τη ρομποτική, το διαδίκτυο των πραγμάτων, τον εξ αποστάσεως έλεγχο και την εικονική πραγματικότητα, θα επιτρέψει τη δημιουργία καινοτομιών που θα προσφέρουν ανυπολόγιστη αξία στην καθημερινότητά μας, επηρεάζοντας ένα μεγάλο φάσμα βιομηχανικών και οικονομικών κλάδων. Σε σχέση με τις προηγούμενες τεχνολογίες, η ευελιξία του 5G του επιτρέπει να προσαρμόζεται στις διαφορετικές ανάγκες που έχει ο κάθε ξεχωριστός κλάδος, γεγονός που αυξάνει τις ευκαιρίες για συνδυαστική καινοτομία μεταξύ των κλάδων.

Μεταφορές

Συνολικά, η McKinsey εκτιμά ότι οι περιπτώσεις χρήσης 5G στις μεταφορές θα μπορούσαν να έχουν θετικό αντίκτυπο της τάξης των 170 δισ. έως 280 δισ. δολάρια στο παγκόσμιο ΑΕΠ έως το 2030. V2N (Vehicle-to-network communication), V2V (Vehicle-to-vehicle communication), V2I (Vehicle-to-infrastructure communication), V2P (Vehicle-to-pedestrian communication) είναι τα ακρωνύμια ενός διαφορετικού διασυνδεδεμένου κόσμου μεταφορών. H «αυτόνομη οδήγηση» θεωρείται ως ξεχωριστή περίπτωση χρήσης με δυνατότητες να  δημιουργήσει σημαντική αξία για τις επιχειρήσεις, τους καταναλωτές και την κοινωνία οδηγώντας προοδευτικά προς ένα μέλλον πλήρους αυτονομίας.

Υγεία

Τα συνολικά οφέλη της ψηφιοποίησης της υγειονομικής περίθαλψης (πέρα από τα οφέλη που σχετίζονται με τη συνδεσιμότητα) είναι τεράστια. Σύμφωνα με τη McKinsey τα απομακρυσμένα συστήματα παρακολούθησης ασθενών που θα λειτουργούν σε προηγμένα δίκτυα θα μπορούσαν να αποδώσουν περίπου 70 δισ. δολ. έως 120 δισ. δολ. σε ετήσια αξία παγκοσμίως, μαζί με χαμηλότερη νοσηρότητα και μεγαλύτερη ικανοποίηση του ασθενούς, ευκολία και ανεξαρτησία. Η συνδεσιμότητα σε 5G μπορεί να δώσει σε αυτά τα συστήματα πιο εξελιγμένες δυνατότητες. Ακριβής και συνεχής μετάδοση δεδομένων, μπορεί να εντοπίσει προειδοποιητικά σημάδια ασθένειας νωρίτερα και να τα επιλύσει γρηγορότερα με ελάχιστες παρεμβάσεις.

Οι νέες εφαρμογές υγείας πάνω στο 5G θα μπορούσαν να ενεργοποιήσουν περίπου από 1,5 τρισ. δολ. έως 3,0 τρισ. δολ. ετησίως έως το 2030, με όφελος από το 11% έως το 20% των σχεδόν 15 τρισ. δολ. σε παγκόσμια έργα υγειονομικής περίθαλψης. Πέρα από αυτά τα άμεσα οικονομικά οφέλη, θα μπορούσε επίσης ένα περαιτέρω ψηφιοποιημένο σύστημα υγειονομικής περίθαλψης να έχει σημαντικές έμμεσες επιπτώσεις στην οικονομία που προκύπτουν από καλύτερα αποτελέσματα για την υγεία και υγιέστεροι πληθυσμοί.

Επίσης μπορεί να επιτευχθεί πιο αποτελεσματική απομακρυσμένη παρακολούθηση ασθενούς, μέσω αισθητήρων και τα δεδομένα που θα προκύπτουν μπορούν να μεταδοθούν αμέσως σε προηγμένη κινητή σύνδεση για αξιολόγηση. Αυτά τα συστήματα μπορούν να βοηθήσουν τους ασθενείς αλλά και τους παρόχους φροντίδας σε πραγματικό χρόνο, εάν απαιτούνται προληπτικά μέτρα. Αυτό μπορεί να οδηγήσει στην αποφυγή ή τη συντόμευση της διαμονής στο νοσοκομείο καθώς και σε χαμηλότερα ποσοστά νοσοκομειακής νοσηλείας. Η απομακρυσμένη παρακολούθηση μπορεί να βοηθήσει τους ασθενείς να διατηρήσουν χρόνιες ασθένειες όπως ο διαβήτης, χρόνια αποφρακτική αναπνευστική νόσος, καρδιακή ανεπάρκεια και υπόταση υπό έλεγχο, απαλλάσσοντάς τους από συνεχή ιατρικά ραντεβού. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα ένα  τεράστιο μερίδιο των δαπανών υγειονομικής περίθαλψης, να περιορίζεται. 

Εμπόριο

Οι περιπτώσεις χρήσης του 5G στο λιανικό εμπόριο περιλαμβάνει μερικές βασικές τεχνολογίες: αισθητήρες, ιχνηλάτες, τεχνητή νοημοσύνη, προηγμένα αναλυτικά στοιχεία, έξυπνες διεπαφές, αυτοματοποιημένοι σαρωτές RFID. Η επιχειρηματική αξία που προκύπτει από αυτές τις περιπτώσεις χρήσης θα μπορούσε να δημιουργήσει 420 δισ. δολ. έως 700 δισ. δολ. στο παγκόσμιο ΑΕΠ έως το 2030. Ο τομέας λιανικής βλέπει την τεχνολογία 5G ως ευκαιρία αύξησης των πωλήσεων και διατήρησης των πελατών κυρίως μέσα από την ανάπτυξη του ηλεκτρονικού εμπορίου. Ο τομέας λιανικής έχει ήδη έρθει αντιμέτωπος με μια σημαντική ανατροπή από τα διαδικτυακά καταστήματα λιανικής.

Οι παραδοσιακοί λιανοπωλητές αναγκάζονται να μετακινηθούν γρήγορα, προσπαθώντας να αποκτήσουν νέες ψηφιακές δυνατότητες και να αναζωογονήσουν την εμπειρία του καταστήματός τους. Είναι σίγουρο το χάσμα μεταξύ μεγάλων παικτών του retail με την οικονομική ικανότητα να μπουν γρήγορα στον ψηφιακό κόσμο και των σχετικά μικρότερων παικτών που δείχνουν αδυναμία λόγω οικονομικών δυσκολιών αλλά και νοοτροπίας για να ενταχθούν στην on line εμπορική πιάτσα. 

Κατασκευές

Στις μέρες μας στα μεγάλα κατασκευαστικά έργα οι μηχανικοί κάθονται σε πιλοτήρια και χειρίζονται μηχανήματα από απόσταση. Σύμφωνα με τα στελέχη του χώρου των εξορύξεων η τεχνολογία 5G δίνει ταχύτητα ανά δευτερόλεπτο που δεν μπορεί να αγγίξει το 4G και χωρίς προβλήματα καθυστέρησης, ώστε να μπορείτε να χειριστείτε drone, αυτόνομα οχήματα, γερανούς.

Τα drone μπορούν να προγραμματιστούν για να πετάξουν με τέτοιο τρόπο για να βρίσκονται σε συντεταγμένες GPS, για να παρακολουθούν τις συνθήκεςενός έργου με ασφάλεια τόσο κατά τη διάρκεια της ημέρας όσο και τη νύχτα, μειώνοντας το κόστος εργασίας. Το 4G μπορεί να χειριστεί 10.000 έως 100.000 συσκευές ανά τετραγωνικό μίλι, αλλά το 5G μπορεί μέχρι και ένα εκατομμύριο συσκευές. Ειδικά στις κατασκευές οι εφαρμογές 5G μπορούν να είναι μια λύση εξοικονόμησης εργασίας και ένα σημαντικό εργαλείο ασφάλειας. 

Πρωτογενής τομέας

Ο πρωτογενής τομέας θα μπορούσε να συνεισφέρει πρόσθετο όφελος στη διεθνή οικονομία αν προσέγγιζε τα μέσα επίπεδα από πλευράς τυποποίησης και επιχειρηματικής λειτουργίας, επενδύοντας στο «τρίγωνο της γνώσης», εκπαίδευση-έρευνα-καινοτομία, το οποίο εκφράζει τις τρεις βασικές συντεταγμένες της αναπτυξιακής στρατηγικής στη σύγχρονη εποχή, αυξάνοντας την παραγωγικότητα. Ο Οργανισμός Τροφίμων και Γεωργίας του ΟΗΕ (UN Food and Agriculture Organization) προβλέπει ότι για να καλυφθούν οι ανάγκεςτου ταχύτατα αυξανόμενου πληθυσμού του πλανήτη, θα πρέπει να αυξηθεί η παραγωγή τροφίμων από τη γη. Για να ανταποκριθούν σε αυτές τις απαιτήσεις, οι αγρότες θα χρειαστούν νέες τεχνολογίες προκειμένου να έχουν μεγαλύτερη παραγωγή από μικρότερες εκτάσεις γης και με λιγότερο εργατικό προσωπικό, αναφέρει o οργανισμός. Το 5G είναι ιδανικό για τη διαβίβαση πληροφοριών από απομακρυσμένους αισθητήρες και drone-παρατηρητήρια εδάφους, που χρησιμοποιούν οι αγρότες για να μετρούν την υγρασία, τη θερμοκρασία του εδάφους και την ένταση του φωτός. Στην Ολλανδία, χρησιμοποιούν ντρόουν με 5G για να βελτιώσουν την καλλιέργεια της πατάτας. Ο αγροτικός τομέας θα συλλέγει δεδομένα εξ αποστάσεως, ενώ ξέρουμε ότι τα αγροκτήματα καλύπτουν μεγάλες εκτάσεις που είναι δύσκολο να παρακολουθούνται. Τα συστήματα άρδευσης μπορούν να ενεργοποιούνται τη σωστή στιγμή της ημέρας. Μπορεί να αυξηθεί η ευστοχία και η αποτελεσματικότητα του ψεκασμού των καλλιεργειών. Μπορούν τα βοοειδή να βόσκουν σε περιοχές που παρέχουν τροφή με μεγάλη θρεπτική αξία. Επίσης μπορεί να βοηθήσει στην αυτοματοποίηση των μεθόδων καλλιέργειας. 

Βιομηχανία

Ένα κύμα τεχνολογικών εξελίξεων που είναι γνωστό ως «Industry 4.0» καθοδηγείται από την έκρηξη στον όγκο των διαθέσιμων δεδομένων, τις εξελίξεις στην ανάλυση και μηχανική μάθηση, τις νέες μορφές αλληλεπίδρασης ανθρώπου-μηχανής (όπως διεπαφές αφήςκαι επαυξημένη πραγματικότητα συστήματα) και την ικανότητα μετάδοσης ψηφιακών οδηγιών στον φυσικό κόσμο που φέρνει το 5G. Αυτές οι συμπληρωματικές τεχνολογίες μπορούν να λειτουργούν έξυπνα, οικονομικά, αποδοτικά και αυτοματοποιημένα εργοστάσια. Εκεί όπου η συνδεσιμότητα υπήρξε εμπόδιο, μια ποικιλία νέων προτύπων θα μπορούν πλέον να επιταχύνουν τη μετάβαση σε ψηφιακό περιβάλλον.

Η επιχειρηματική αξία που προκύπτει από περιπτώσεις χρήσης που λειτουργούν με βελτιωμένη συνδεσιμότητα θα μπορούσε να οδηγήσει σε αύξηση του παγκόσμιου ΑΕΠ από 400 δισ. δολ. έως 650 δισεκατομμύρια δολάρια μέχρι το 2030. Οι συσκευές IoT θα απογειωθούν σε λίγα χρόνια, με ισχυρή διείσδυση στον τομέα των κατασκευών και της επεξεργασίας αλλά και της αυτοκινητοβιομηχανίας, η οποία έτσι κι αλλιώς μεταλλάσσεται στο πλαίσιο της ηλεκτροκίνησης αλλά και της Τέταρτης Βιομηχανικής Επανάστασης.

Για παράδειγμα, η Daimler έχει συνεργαστεί με την Telef?nica και την Ericsson για την υλοποίηση ενός ιδιωτικού δικτύου 5G για την παραγωγή αυτοκινήτων. Η Audi και η Ericsson συνεργάστηκαν για να εφαρμόσουν την τεχνολογία 5G στο «Audi Production Lab» στο Gaimersheim, ενώ η Volkswagen συνεργάστηκε με την AWS για την κατασκευή ενός βιομηχανικού cloud για Συσκευές IoT.