Απόψεις
Σάββατο, 31 Οκτωβρίου 2020 07:00

Η πολιτική πτυχή της ΕΚΤ

Έναν χρόνο συμπληρώνει αύριο η Κριστίν Λαγκάρντ στην ηγεσία της ΕΚΤ. Μπορεί το διάστημα αυτό να φαίνεται μηδαμινό μπροστά στη συνολική οκταετή θητεία που έχει μπροστά της να διανύσει, όμως η πανδημία το έκανε εξαιρετικά δύσκολο, καλώντας την να διαχειριστεί εξελίξεις και γεγονότα που σε πολλές περιπτώσεις ήταν εκτός του ελέγχου της ΕΚΤ. Μέσα στην «ατυχία» της, όμως, υπήρξε και τυχερή. Όταν ανέλαβε την προεδρία της ΕΚΤ, την 1η Νοεμβρίου του 2019, είχε να εκπληρώσει δύο αποστολές: να συνενώσει το διχασμένο δ.σ. μετά από οκτώ έτη έντονων διαφωνιών υπό την ηγεσία του προκατόχου της Μάριο Ντράγκι και να δημιουργήσει «γέφυρες» επικοινωνίας με τις αγορές, γράφει η Έφη Τριήρη.

Από την έντυπη έκδοση

Της Έφης Τριήρη
[email protected]

Έναν χρόνο συμπληρώνει αύριο η Κριστίν Λαγκάρντ στην ηγεσία της ΕΚΤ. Μπορεί το διάστημα αυτό να φαίνεται μηδαμινό μπροστά στη συνολική οκταετή θητεία που έχει μπροστά της να διανύσει, όμως η πανδημία το έκανε εξαιρετικά δύσκολο, καλώντας την να διαχειριστεί εξελίξεις και γεγονότα που σε πολλές περιπτώσεις ήταν εκτός του ελέγχου της ΕΚΤ. Μέσα στην «ατυχία» της, όμως, υπήρξε και τυχερή. Όταν ανέλαβε την προεδρία της ΕΚΤ, την 1η Νοεμβρίου του 2019, είχε να εκπληρώσει δύο αποστολές: να συνενώσει το διχασμένο δ.σ. μετά από οκτώ έτη έντονων διαφωνιών υπό την ηγεσία του προκατόχου της Μάριο Ντράγκι και να δημιουργήσει «γέφυρες» επικοινωνίας με τις αγορές. Έναν χρόνο μετά, μόνο ο ένας από τους δύο στόχους φαίνεται να έχει επιτευχθεί. Όχι όμως από τη Λαγκάρντ, αλλά χάρη στη σημερινή χρονική συγκυρία. Ενώ πριν από λίγες ημέρες επικρατούσαν έντονες διαφωνίες μεταξύ κορυφαίων αξιωματούχων της ΕΚΤ ως προς την ανάγκη λήψης νέων μέτρων στήριξης, οι συνθήκες έκτακτης ανάγκης στις οποίες περιήλθαν οι ευρωπαϊκές οικονομίες την τελευταία εβδομάδα με επιβολή νέων lockdowns κατέστησαν επιτακτική την υιοθέτηση κοινής στάσης.

Έτσι, σε μία ομόφωνη απόφαση, το δ.σ. της ΕΚΤ δεσμεύθηκε εκ των προτέρων, κάτι που δεν έχει ξαναγίνει στην ιστορία της κεντρικής τράπεζας, για ακόμη πιο χαλαρή νομισματική πολιτική στη συνεδρίαση του Δεκεμβρίου, που σημαίνει ότι δεν θα περιοριστεί σε αύξηση του έκτακτου προγράμματος αγοράς ομολόγων.  Τα «γεράκια», όμως, καραδοκούν. Και οι προκλήσεις παραμένουν. Πριν από μερικούς μήνες της καταλογίστηκε η απότομη άνοδος των αποδόσεων των ιταλικών κρατικών ομολόγων, όταν δήλωσε «ότι η ΕΚΤ δεν είναι εδώ για να κλείνει spreads». Οι επενδυτές ερμήνευσαν τα λόγια της ως σημάδι ότι η ΕΚΤ δεν ήταν πλέον πρόθυμη να σταθεί πίσω από τις χώρες-μέλη σε περιόδους κρίσης, συγκρατώντας το κόστος δανεισμού, με αποτέλεσμα να υποχρεωθεί να ανασκευάσει τις δηλώσεις της. Έκτοτε, ανέκτησε μέρος της εμπιστοσύνης των αγορών, όμως τα ερωτήματα παραμένουν σχετικά με τον τρόπο με τον οποίο «αφουγκράζεται» τις αγορές.

Η αναθεώρηση της πολιτικής της ΕΚΤ, της πρώτης έως σήμερα, βρίσκεται σε εξέλιξη και σίγουρα θα φέρει αντιπαραθέσεις. Ήδη, η Λαγκάρντ προσπαθεί να δώσει στην ΕΚΤ ένα «κοινωνικό προφίλ», αναμιγνυόμενη σε θέματα που αφορούν εισοδηματικές ανισότητες και κλιματική αλλαγή, κάτι το οποίο βρίσκει αντίθετο το Βερολίνο, με τον ισχυρισμό ότι ξεφεύγει από τις δικαιοδοσίες της ΕΚΤ, καθιστώντας την πιο πολιτική. Ο στόχος για τον πληθωρισμό αποτελεί ακόμη ένα θέμα προς συζήτηση, μετά την αλλαγή πολιτικής που έκανε η Fed. Αντιπαλότητες θα βγουν και πάλι στο προσκήνιο, όταν η ΕΚΤ θα κληθεί να σχεδιάσει μία πολιτική σταδιακής εξόδου από τα μέτρα στήριξης. Τα δύσκολα έπονται.