Πελοπόννησος, ο παράδεισος των κρόκων

Οι κρόκοι είναι από τα πιο όμορφα αυτοφυή αγριολούλουδα της ελληνικής χλωρίδας. Στην Ελλάδα φύονται περίπου 34 taxa (είδη και υποείδη) εκ των οποίων τα 17 είναι ενδημικά. Η λαϊκή ονομασία τους είναι «κρινάκια». 

Με την ίδια ονομασία συναντούμε και πολλά άλλα είδη λουλουδιών. Το γένος κρόκος (Crocus L) ανήκει στην οικογένεια των Ιριδοειδών (Iridaceae). Βαθιά στο έδαφος υπάρχει ένα σφαιρικό ή ωοειδές ρίζωμα που καλύπτεται από χιτώνα (βολβός).

Σε σχέση με παρόμοια φυτά βασική διαφορά είναι ότι οι κρόκοι έχουν τρεις ανθήρες αντί για έξι.  Δύο είναι οι εποχές άνθισης των κρόκων,  φθινόπωρο σε χαμηλά υψόμετρα  και άνοιξη  στα ψηλότερα  μέρη της πατρίδας μας. Ανάλογα με το υψόμετρο και τις τοπικές κλιματολογικές συνθήκες, μπορεί κάποιος να παρατηρήσει κρόκους καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους. 

Το φθινόπωρο η Πελοπόννησος είναι ο παράδεισος των κρόκων.

1) Crocus qoulimyi - Κρόκος του Γουλιμή. Ίσως ο ομορφότερος κρόκος της Ελλάδας. Άνθη μοβ με μακρύ λαιμό. Στίγματα κίτρινα ακέραια. Ανθήρες επίσης κίτρινοι. Ανθίζει Οκτώβριο - Νοέμβριο μόνο στη Μάνη.

2) Crocus hadriaticus ssp hadriaticus - Κρόκος ο Αδριατικός. Άνθη λευκά, ανθήρες κίτρινοι, στίγματα κοκκινωπά. Ανθίζει Οκτώβριο - Νοέμβριο στη Δυτική Ελλάδα.

3) Crocus laevigatus - Κρόκος ο λείος. Άνθη λευκά - μοβ, ανθήρες λευκοί, στίγματα χρυσοκίτρινα χωρισμένα σε νηματοειδή τμήματα. Ανθίζει Νοέμβριο - Ιανουάριο στη Νότια Ελλάδα.

4) Crocus niveus - Κρόκος ο χιονώδης. Άνθη κατάλευκα, ανθήρες κίτρινοι, στίγματα μεγάλα πορτοκαλοκίτρινα. Άνθιση Οκτώβριο - Νοέμβριο στη Νότια Πελοπόννησο και Κύθηρα.

5) Crocus niveus ssp bicolor - Κρόκος ο χιονώδης ο διανθής. Υποείδος του Crocus niveus με άνθη με μοβ αποχρώσεις

6) Crocus cancellatus - Κρόκος ο εσχαρωτός. Άνθη λευκά ή με μοβ απόχρωση, ανθήρες κίτρινοι, στίγματα μεγάλα πορτοκαλοκόκκινα. Άνθιση Σεπτέμβριο - Νοέμβριο στη Νότια Ελλάδα.

7) Crocus boryi ssp boryi - Κρόκος του Μπορί. Άνθη κατάλευκα, ανθήρες λευκούς, στίγματα χρυσοκίτρινα χωρισμένα σε νηματοειδής λοβούς. Ανθίζει Οκτώβριο - Νοέμβριο στη Δ. και Ν. Ελλάδα.

8) Crocus biflorus ssp melanantherus - Κρόκος ο μελάνθηρος. Ιδιαίτερο χαρακτηριστικό οι μαυριδεροί ανθήρες. Άνθιση Οκτώβριο - Νοέμβριο Δ. και Ν. Πελοπόννησος.

9) Crocus cartwrightianus - Κρόκος του Καρτράιτ. Μοιάζει με τον Crocus sativus (Κρόκος ο ήμερος) , το γνωστό καλλιεργούμενο Κρόκο. Άνθιση Οκτώβριος - Νοέμβριος στη Νότια Ελλάδα.