Όσοι σχεδιάζουν εκπαιδευτικά συστήματα έχουν ένα μεγάλο πρόβλημα: Πρέπει να εκπαιδεύσουν παιδιά που θα ζήσουν σε ένα κόσμο που δεν ξέρουμε πώς θα είναι.
Του Στράτου Στρατηγάκη
Μαθηματικού - Ερευνητή
[email protected]
Όσοι σχεδιάζουν εκπαιδευτικά συστήματα έχουν ένα μεγάλο πρόβλημα: Πρέπει να εκπαιδεύσουν παιδιά που θα ζήσουν σε ένα κόσμο που δεν ξέρουμε πώς θα είναι. Ο καλύτερος τρόπος να βαδίσεις προς το άγνωστο είναι να προσπαθείς να προσαρμοστείς στις αλλαγές που εμφανίζονται. Η προσαρμογή στις αλλαγές είναι απαραίτητη προϋπόθεση για τη επιβίωση. Για να μπορεί να επιβιώσει ο άνθρωπος στη μελλοντική άγνωστη εποχή πρέπει να έχει ένα πλατύ γνωστικό υπόβαθρο, ώστε να μπορεί να επανεκπαιδεύεται συνεχώς, παρακολουθώντας τις εξελίξεις. Αυτό είναι που οφείλουμε να εξασφαλίσουμε στα παιδιά μας.
Εμείς αντίθετα έχουμε κολλήσει στο… 1983. Τότε εμφανίστηκε το σύστημα των δεσμών με 4 εξεταζόμενα μαθήματα και 4 πεδία (δέσμες τα έλεγαν τότε). Το σύστημα ίσως ήταν καλό για την εποχή του, αλλά τελείως ακατάλληλο για τον 21ο αιώνα.
Το να εξετάζονται στις Πανελλαδικές Εξετάσεις 4 μαθήματα σημαίνει ότι οι μαθητές μελετούν 4 μόνο μαθήματα, όσα και αν είναι τα διδασκόμενα. Όποιος δεν το πιστεύει έχει ξεχάσει πως λειτουργούν οι μαθητές. Διαβάζουν μόνο τα μαθήματα που τους χρειάζονται για να εισαχθούν στην Ανώτατη Εκπαίδευση. Έτσι, λοιπόν, οι γιατροί δεν γνωρίζουν Μαθηματικά και άντε μετά να τους εξηγήσεις τι είναι ο ρυθμός μεταβολής για να καταλάβουν τι συμβαίνει με την εξάπλωση του κορονοϊού. Οι Κοινωνιολόγοι και οι Ψυχολόγοι δεν γνωρίζουν Στατιστική απαραίτητη για τις σπουδές τους, οι Οικονομολόγοι δεν γνωρίζουν Κοινωνιολογία και οι Μαθηματικοί δεν γνωρίζουν Πληροφορική. Δεν έχουν τα παιδιά μας ευρύτητα γνώσεων, ώστε να μπορέσουν να προσαρμοστούν στον μελλοντικό κόσμο. Τα στέλνουμε άοπλα στο μέλλον. Το συμπέρασμα είναι, λοιπόν, ότι για το καλό τους τα εξεταζόμενα μαθήματα πρέπει να είναι περισσότερα από 4.
Τα 4 μαθήματα και τα 4 Επιστημονικά Πεδία δημιουργούν προβλήματα και στο εξεταστικό σύστημα, που το καθιστούν άδικο για πάρα πολλούς υποψηφίους. Το μεγαλύτερο πρόβλημα που δημιουργούν είναι οι σχολές που ανήκουν σε περισσότερα από ένα Επιστημονικά Πεδία. Οι υποψήφιοι εξετάζονται σε διαφορετικά μαθήματα, συγκεντρώνοντας μόρια και κρίνονται για την εισαγωγή τους από τα μόρια που συγκέντρωσαν στα διαφορετικά μαθήματα. Συμβαίνει σε 162 τμήματα από τα 459 τμήματα του μηχανογραφικού, στο 35%, δηλαδή, των τμημάτων του μηχανογραφικού. Είναι σα να συγκρίνεις μήλα με πορτοκάλια. Αδύνατη η σύγκριση. Δείτε στον πίνακα τα μαθήματα στα οποία εξετάζονται οι υποψήφιοι για την εισαγωγή τους στα Παιδαγωγικά Τμήματα, που ανήκουν και στα 4 Επιστημονικά Πεδία. Το μόνο κοινό είναι η Γλώσσα. Αυτή η αδικία συμβαίνει εδώ και 40 χρόνια, δείχνει να την έχουν αποδεχθεί όλοι, αλλά έχει και συνέπειες. Η Κεντρική Επιτροπή Εξετάσεων, βάζοντας τα θέματα, πρέπει να λάβει υπόψη της και τις κοινές σχολές, έτσι ώστε να μην είναι πιο εύκολη η πρόσβαση στις κοινές σχολές από ένα πεδίο σε σχέση με τα άλλα. Ακόμη μία παράμετρος στην επιλογή των θεμάτων, που κάνει ακόμα πιο δύσκολη την επιλογή.
Δεν είναι, όμως, μόνο η αδικία της σύγκρισης υποψηφίων με ανόμοια κριτήρια. Κάθε τμήμα πρέπει να «χωρέσει» στα 4 μαθήματα ενός Επιστημονικού Πεδίου, ακόμη και αν δεν έχουν καμία σχέση με τις σπουδές στο τμήμα. Για την εισαγωγή τους στα τμήματα Ψυχολογίας οι υποψήφιοι εξετάζονται στα Αρχαία Ελληνικά. Εκτός από το ότι δεν χρειάζονται τα Αρχαία Ελληνικά για τις σπουδές στα τμήματα Ψυχολογίας, αποτελούν και κριτήριο εισαγωγής και μάλιστα το σημαντικότερο με την επιστροφή των συντελεστών βαρύτητας. Μη μου πείτε ότι εξετάζουν την ικανότητα στη Γλώσσα, γιατί υπάρχει η εξέταση στη Νέα Ελληνική Γλώσσα και Λογοτεχνία, για να αποτελεί κριτήριο για τη Γλώσσα.
Για την εισαγωγή στα τμήματα Μαθηματικών απαιτείται η εξέταση στη Φυσική και τη Χημεία. Τελευταία φορά που βλέπει στη ζωή του ένας Μαθηματικός Χημεία είναι η μέρα που εξετάζεται στις Πανελλαδικές σ’ αυτήν. Ποτέ άλλοτε δεν θα την ξαναδεί και η Χημεία αποτελεί κριτήριο εισαγωγής. Αν, δηλαδή, ένας υποψήφιος είναι καλός στη Χημεία έχει περισσότερες πιθανότητες να γίνει καλός Μαθηματικός από έναν άλλο που δεν είναι τόσο καλός στη Χημεία! Μήπως θα ήταν πιο λογικό να εντάσσονταν τα τμήματα Μαθηματικών στο 4ο Πεδίο, όπου η εξέταση στα Οικονομικά και την Πληροφορική είναι πιο κοντά στη Μαθηματική Επιστήμη από τη Φυσική και τη Χημεία; Ναι αλλά τότε θα εισάγονταν υποψήφιοι σχεδόν αποκλειστικά από το 4ο Πεδίο, αφού τα εξεταζόμενα μαθήματα είναι πιο εύκολα και τα στατιστικά στοιχεία των Πανελλαδικών δείχνουν ότι οι υποψήφιοι πετυχαίνουν υψηλότερες επιδόσεις σ’ αυτά τα μαθήματα.
Τα τμήματα Γραφιστικής εντάσσονται στο 2ο και το 4ο Επιστημονικό Πεδίο, απαιτώντας οπωσδήποτε την εξέταση στα Μαθηματικά, πράγμα που δεν έχει κανένα νόημα, αφού η γνώση των Μαθηματικών δεν έχει καμία σχέση με τη γραφιστική. Γνωρίζω πολλούς μαθητές, κορίτσια κυρίως, που θα διέπρεπαν στη Γραφιστική, αλλά προέρχονται από τις Ανθρωπιστικές Σπουδές και, συνεπώς, αποκλείονται.
Ατελείωτος είναι ο κατάλογος με τα προβλήματα που δημιουργούν τα 4 μαθήματα και τα 4 πεδία. Έχουμε κολλήσει, όμως, σ’ αυτά, σχεδόν 40 χρόνια τώρα, βλάπτοντας τα παιδιά μας, προσφέροντάς τους ένα σύστημα εισαγωγής άδικο γι’ αυτά. Το μεγαλύτερο πρόβλημα δεν είναι το εξεταστικό, αλλά ότι η εμμονή στα 4 εξεταζόμενα μαθήματα δεν προετοιμάζει σωστά τα παιδιά μας για να ζήσουν στον κόσμο που έρχεται. Αυτή η αδιαφορία είναι, πιστεύω, εγκληματική για το μέλλον τους.
naftemporiki.gr