Ελάχιστα είδη αρχείων έχουν καταστεί τόσο άμεσα αναγνωρίσιμα από την συντριπτική πλειοψηφία του κοινού όσο το MP3. Μέχρι και σήμερα, ο όρος «MP3» είναι άρρηκτα συνδεδεμένος με τη μουσική ενώ μετράει ήδη 25 χρόνια ζωής.
Ελάχιστα είδη αρχείων έχουν καταστεί τόσο άμεσα αναγνωρίσιμα από την συντριπτική πλειοψηφία του κοινού όσο το MP3. Μέχρι και σήμερα, ο όρος «MP3» είναι άρρηκτα συνδεδεμένος με τη μουσική ενώ μετράει ήδη 25 χρόνια ζωής.
Αν και συνήθως οι μεγάλες τεχνολογικές εξελίξεις προέρχονταν εκείνη την περίοδο από τη Σίλικον Βάλεϊ, την περιοχή της Καλιφόρνια όπου έχουν την έδρα τους οι μεγαλύτερες εταιρείες τεχνολογίας, το 1995, Γερμανοί ερευνητές, μηχανικοί και επιστήμονες στο Ινστιτούτο Φράουνχοφερ (Fraunhofer Institute for Integrated Circuits) στο Ερλάγκεν της Βαυαρίας παρουσίασαν τη νέα, ψηφιακή, εποχή της μουσικής. Αυτό το κατάφεραν με τη δημιουργία του πρωτοκόλλου ISO/IEC 11172-3 – ευρέως γνωστό απλά ως .mp3, δηλαδή συντόμευση του επίσημου όρου MPEG Audio Layer 3.
Η ιδέα ήταν απλή: Για να γίνει η ψηφιακή μουσική πιο εύκολα προσβάσιμη, τα αρχεία ήχου έπρεπε να συμπιεστούν με τέτοιο τρόπο ώστε να χρησιμοποιούν λιγότερα δεδομένα ενώ ταυτόχρονα να διατηρούν όσο γίνεται υψηλότερη ποιότητα ήχου.
Ποιο ήταν το «κόλπο» για την επιτυχία του; Το ανθρώπινο αυτί δεν επεξεργάζεται όλες τις πληροφορίες που λαμβάνει από ηχογραφημένους ήχους. Συγκεκριμένα, υπάρχουν ορισμένες συχνότητες που δεν τις ακούμε καθόλου. Επίσης δεν μπορούμε να αντιληφθούμε, για παράδειγμα, ήπιους ήχους που ακολουθούν δυνατούς ήχους. Μέθοδοι συμπίεσης όπως είναι και η MPEG, εκμεταλλεύονται ακριβώς αυτό. Τα αρχεία ήχου επεξεργάζονται με τέτοιο τρόπο ώστε κάποιες ακουστικές πληροφορίες να απουσιάζουν χωρίς όμως να καταλαβαίνει το ανθρώπινο αυτί τη διαφορά.
Ακόμα και αν κάποια «εκπαιδευμένα» αυτιά μπορούν να καταλάβουν τη διαφορά, η θριαμβευτική επιτυχία της σύνθεσης του αρχείου MP3 είχε πολύπλευρα κέρδη. Το πρωτόκολλο ISO/IEC 11172-3 άνοιξε το δρόμο για το download της μουσικής. Αρχικά οι περισσότεροι χρησιμοποιούσαν FTP servers για την ανταλλαγή αρχείων ήχου, με πλήρη άγνοια περί πνευματικών δικαιωμάτων. Αργότερα, χρησιμοποιήθηκαν ψηφιακά μέσα για διαμοιρασμό αρχείων, όπως το Napster, που έκαναν σύντομα την εμφάνισή τους.
Υπήρξε ωστόσο, ένα μεγάλο χρονικό διάστημα όπου ο μόνος τρόπος να ακούσει κανείς μουσική σε αυτή τη μορφή αρχείου ήταν μέσω υπολογιστή. Με την κυκλοφορία των πρώτων φορητών MP3 players, η εξάπλωση των εν λόγω αρχείων αυξήθηκε αισθητά. Έτσι, από το 1998, όλο και περισσότερες φορητές συσκευές για αναπαραγωγή μουσικής MP3 κυκλοφορούσαν στην αγορά. Αυτό σήμαινε ότι ανά πάσα στιγμή μπορούσε κανείς να έχει μαζί του όλα τα αρχεία MP3 που επιθυμούσε, είτε στο ποδήλατο, στο γυμναστήριο ή στο λεωφορείο και το τρένο. Όταν η Apple παρουσίασε την πρώτη γενιά του iPod το 2001, ο τύπος αρχείου MP3, έγινε η μόνη επιλογή αποθήκευσης και αναπαραγωγής για τη μουσική.
Κάποια χρόνια αργότερα, οι συσκευές που προορίζονταν αποκλειστικά για την αναπαραγωγή μουσικής εξαφανίστηκαν σιγά σιγά από την καθημερινότητα. Εδώ και κάποια χρόνια, τα smartphones έχουν γίνει η πρώτη επιλογή για τους καταναλωτές και καλύπτουν επαρκώς τον ρόλο των MP3 players. Έτσι, μπαίνουμε στην εποχή του streaming για τη μουσική.
Σήμερα, οι περισσότεροι από εμάς ακούνε τη μουσική που τους αρέσει μέσω υπηρεσιών streaming όπως το Spotify. Είτε δωρεάν, είτε επί πληρωμή, υπάρχουν αρκετοί πάροχοι που προσφέρουν μια ευρεία γκάμα υπηρεσιών. Κάποιοι χαμηλώνουν την ποιότητα των αρχείων για να πετύχουν λιγότερη κατανάλωση δεδομένων και άλλοι ειδικεύονται σε μεθόδους που προσφέρουν μια εμπειρία χωρίς απώλειες στην ποιότητα. Και ακόμη και αν η ίδια η μορφή MP3 δεν χρησιμοποιείται πλέον ενεργά σε αυτές τις υπηρεσίες, στην πραγματικότητα έθεσε τα θεμέλια και πέτυχε το στόχο να καταστήσει την ψηφιακή μουσική πιο εύκολα προσβάσιμη.
Οι χρήστες των σημερινών λύσεων streaming ενδιαφέρονται λιγότερο για τον διαθέσιμο χώρο στο σκληρό δίσκο και περισσότερο για τον όγκο δεδομένων και την ποιότητα σύνδεσης. Αυτό συμβαίνει επειδή, πλέον, μια σταθερή σύνδεση στο διαδίκτυο είναι απαραίτητη για την απόλαυση της μουσικής. Αυτό σημαίνει ότι πρέπει το σπίτι να έχει τέλεια κάλυψη Wi-Fi. Λύσεις οικιακού δικτύου που προσφέρουν εταιρείες όπως η devolo μπορούν να βοηθήσουν σε αυτό. Οι σταθερές συνδέσεις mesh Wi-Fi μπορούν να κάνουν το τέλειο Wi-Fi πραγματικότητα.