Απόψεις
Πέμπτη, 06 Αυγούστου 2020 12:28

Ανασχηματισμός, Ταμείο Ανάκαμψης και πολιτική

Διαφορετικά προετοιμάστηκε το έδαφος -διά διαρροών: πώς αλλιώς;- και διαφορετικά λειτούργησε ο μη-ακριβώς-ανασχηματισμός, με τον οποίο ο Κυριάκος Μητσοτάκης επέλεξε να περάσει, ουσιαστικά, στη δεύτερη χρονιά της εξουσίας του.

Από την έντυπη έκδοση

Του Α.Δ. Παπαγιαννίδη
[email protected]

Διαφορετικά προετοιμάστηκε το έδαφος -διά διαρροών: πώς αλλιώς;- και διαφορετικά λειτούργησε ο μη-ακριβώς-ανασχηματισμός, με τον οποίο ο Κυριάκος Μητσοτάκης επέλεξε να περάσει, ουσιαστικά, στη δεύτερη χρονιά της εξουσίας του.

Πώς λειτούργησε; Με τριπλά «ΑνδρεοΠαπανδρεϊκό» τρόπο: πρώτον, άφησε επί εβδομάδες να σέρνονται «πληροφορίες», φήμες, εκτιμήσεις κοκ., ανεβάζοντας έτσι και των υπουργών την ανησυχία αλλά και της κοινής γνώμης (πάντως των δημοσιογράφων...) την περιέργεια. Δεύτερον, με την αναβάπτιση του ανασχηματισμού σε «μίνι-αναδιάρθρωση της κυβέρνησης» ή «διαρθρωτικές αλλαγές»: αντιστοίχως, ο Ανδρέας είχε βαφτίσει «αναδόμηση».

Ο τρίτος τρόπος πιο ουσιώδης: με την είσοδο του Πάνου Τσακλόγλου στην κυβέρνηση, στο υπουργείο Εργασίας για θέματα Κοινωνικής Ασφάλισης, ανθρώπου με προϋπηρεσία στη διακυβέρνηση (Πρόεδρος του ΣΟΕ στη διακεκαυμένη ζώνη του Μνημονίου-2) με Σημιτικό προφίλ και με ειδικό βάρος που ήδη έδειχνε η συμμετοχή του στην Επιτροπή Πισσαρίδη, ψαλιδίζονται φανερά τα φτερά του Γιάννη Βρούτση. Με την αναβάθμιση σε αναπληρωτή υπουργό του Νίκου Παπαθανάση, και μάλιστα με αρμοδιότητα τις Ιδιωτικές Επενδύσεις και τα ΣΔΙΤ υποχωρεί η ευρεία αρμοδιότητα Ανάπτυξης του υπερδραστήριου Αδώνιδος Γεωργιάδη. Με την αντίστοιχη αναβάθμιση του Θόδωρου Σκυλακάκη ολοκληρώνεται το σχήμα διαχείρισης των πόρων Ταμείου Ανάκαμψης + ΕΣΠΑ με Άκη Σκέρτσο-Δημήτρη Σκάλκο-Άλεξ Πατέλη-Μιχάλη Αργυρού. Μόλις είπαμε «διαχείρισης πόρων», ενώ εννοούμε διαπραγματευτικής διεκδίκησης, διαμόρφωσης και κατάθεσης Εθνικού Σχεδίου προς έγκριση και ύστερα άντλησης πόρων και τελικά εφαρμογής πολιτικής.

Ο ανασχηματισμός αυτός που σχεδιάστηκε και προχώρησε σε δύο φάσεις -η πρώτη ήταν η δημιουργία της de facto Ομάδας Έργου για το Ταμείο Ανάκαμψης κοκ, η δεύτερη ο κυρίως ανασχηματισμός- ουσιαστικά ενίσχυσε την επιλογή της συγκεντρωτικής/από Μαξίμου διαχείρισης. Με τις επιλογές του Ταμείου Ανάκαμψης/Next Generation EU για πράσινη ανάπτυξη, για ψηφιακή μετάβαση, για ενίσχυση της απασχόλησης να προσθέτουν ένα ακόμη στοιχείο «πειθάρχησης». (Ενώ, στο ταπεινό επίπεδο της εσωτερικής πολιτικής «έπαιξε» η τυπική διατήρηση των χαρτοφυλακίων των Σαμαρικής επινεύσεως Βρούτση και Γεωργιάδη, μαζί και με την ανάλογη επιλογή Νικολάου Ταγαρά, με ασαφή τη σχέση με Προστασία του Περιβάλλοντος - και Ζωής Ράπτη, με αντίστοιχη απόσταση από την Ψυχική Υγεία.)

Ο νωπός αυτός ανασχηματισμός/κυβερνητικός επανασχεδιασμός ήρθε να συνδεθεί -συνειδητά- με τη δημοσιοποίηση-προς-διαβούλευση της Ενδιάμεσης Έκθεσης Πισσαρίδη/Σχεδίου Ανάπτυξης για την ελληνική οικονομία. Ο ίδιος ο πρωθυπουργός, που συγκρότησε την Επιτροπή Πισσαρίδη, πέρα από το αναμενόμενο καλωσόρισμα της Ενδιάμεσης Έκθεσης έσπευσε να διευκρινίσει ότι «η Επιτροπή είναι ανεξάρτητη και οι προτάσεις της δεν αποτελούν κυβερνητικές αποφάσεις». Καθώς και ότι «οι αποφάσεις για το Αναπτυξιακό Σχέδιο θα ληφθούν από την κυβέρνηση (αυτονόητο), κατόπιν του ευρύτατου διαλόγου που θα διεξαχθεί στη χώρα (ευχή; προαναγγελία;)». Με άλλα λόγια, ο Κυριάκος Μητσοτάκης την πήρε μιαν κάποια απόσταση από το κείμενο της Ενδιάμεσης Έκθεσης…

 Αναμενόμενο πάντως ήταν τα πρώτα ήδη στοιχεία της Έκθεσης Πισσαρίδη να αποτελέσουν εκκίνηση πολιτικής αντιπαράθεσης. «Ανατριχιαστική» κατά την Έφη Αχτσιόγλου η Έκθεση, καθώς «αντιμετωπίζει τους εργαζόμενους αποκλειστικά ως πρόβλημα». «Περισσότεροι φόροι για τους πολλούς, φοροελαφρύνσεις για τους λίγους, καμιά ουσιαστική, ενίσχυση του κοινωνικού κράτους» κατά τον Ευκλείδη Τσακαλώτο. Επιλογή της αξιωματικής αντιπολίτευσης να συστήσει «αντι-Επιτροπή» με επικεφαλής Λούκα Κατσέλη - ο Αλέξης Τσίπρας είχε άλλωστε σπεύσει να ζητήσει κατάθεση της Έκθεσης για άμεση έναρξη της δημόσιας συζήτησης. Προηγήθηκε πρωτοβουλία Βαγγέλη Βενιζέλου/ «Κύκλου Ιδεών» για τη δημιουργία Παρατηρητήριου «για την αξιοποίηση των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης», με συμμετοχή στελεχών όπως ο Γ. Μανιάτης, ο Κ. Καρτάλης, ο Θ. Τσαυτάρης, ο Αντ. Τριφύλλης, ο Γ. Γιαννούσης και (last but not least) ο Αλ. Κρητικός, με πολύπλευρη τεχνογνωσία.

Θεωρήσαμε «αναμενόμενη» την πολιτική αντιπαράθεση. Όμως, ο τρόπος με τον οποίο ξεκίνησε είναι όσο παίρνει μη-εποικοδομητικός. Η Έκθεση Πισσαρίδη αξίζει να διαβαστεί -να διαβαστεί ουσιαστικά, χωρίς χρωματιστά γυαλιά!- τουλάχιστον για τη διάγνωση των αδιεξόδων της ελληνικής οικονομίας. Ύστερα, να διαβαστεί για τους άξονες απαντήσεων που δίνει στα βασικά ερωτήματα - ασφαλιστικό/κινητοποίηση εγχώριας αποταμίευσης, βελτίωση της απασχόλησης με τα μάτια στραμμένα στην παραγωγικότητα και την εξωστρέφεια. Και ύστερα, ας αρχίσουν οι αντιπαραθέσεις.

Πάντως, επειδή παραπάνω αναφέραμε πολλά ονόματα, ας μη μας ξεφύγει ο καίριος ρόλος ενός ακόμη: του Θανάση Μπακόλα - «συμβούλου του πρωθυπουργού για θέματα Ε.Ε. με βάση τις Βρυξέλλες». Γιατί αυτό; Επειδή ΟΥΤΕ στις Βρυξέλλες έχουν ξεκαθαρίσει αρμοδιότητες και διαδικασίες (η επισήμανση του Αλ. Κρητικού) -δεν έχουν καν γίνει γνωστά πρόσωπα!- που θα βάλουν στο μικροσκόπιο το όποιο Εθνικό Σχέδιο θα υποβάλουμε. Χωρίς προετοιμασία του εδάφους, ποια έγκριση και πώς;