Η Λυσιστράτη, που μπορεί να «λύσει στρατούς», σίγουρα μπορεί να φτιάξει τη δική της «ουτοπία». Και, κάπως έτσι, ο Αριστοφάνης, μέσω της κωμωδίας του, κλείνει το μάτι στην πολιτική, προτείνοντας μια λύση που βρίσκεται «έξω από τα καθιερωμένα».
Τον Σεπτέμβριο του 1938, το Εθνικό Θέατρο πραγματοποίησε την πρώτη στους νεότερους χρόνους παράσταση Αρχαίου Δράματος στο αργολικό θέατρο με την «Ηλέκτρα» του Σοφοκλή, σε σκηνοθεσία Δημήτρη Ροντήρη. Δεκαέξι χρόνια μετά, το 1954, επέστρεψε και πάλι στο Θέατρο της Επιδαύρου με τον Δημήτρη Ροντήρη, αυτή τη φορά με τον «Ιππόλυτο» του Ευριπίδη. Την επόμενη χρονιά καθιέρωσε επισήμως τον θεσμό των Επιδαυρίων και από τότε, κάθε καλοκαίρι, δίνει αδιάλειπτα τον παλμό στο Φεστιβάλ.
Έτσι λοιπόν και φέτος, πιστό στο ετήσιο ραντεβού με το κοινό, το Εθνικό δίνει το «παρών» στο Αρχαίο Θέατρο της Επιδαύρου -παρά τις πρωτοφανείς συνθήκες και τις αντιξοότητες που επικρατούν λόγω της πανδημίας- με τον Οδυσσέα Παπασπηλιόπουλο να δοκιμάζεται, για πρώτη φορά, σε σκηνοθεσία μεγάλης κλίμακας και πρωταγωνίστρια την Βίκυ Σταυροπούλου, στις 31 Ιουλίου, 1 και 2 Αυγούστου, στις 9 το βράδυ, με την «Λυσιστράτη», μια αγαπημένη κωμωδία του Αριστοφάνη.
Το έργο γράφτηκε το 411 π.Χ., μια χρονιά που η πόλη-κράτος της Αθήνας βρίσκεται στη δυσκολότερη καμπή της, εν μέσω Πελοποννησιακού Πολέμου. Η Σικελική Εκστρατεία έχει καταλήξει σε πανωλεθρία και ο Αλκιβιάδης έχει αυτομολήσει στην πλευρά των Σπαρτιατών, οι οποίοι, οχυρωμένοι στη Δεκέλεια, επιτίθενται με σφοδρότητα στους Αθηναίους. Εντός των τειχών, η κατάσταση είναι εξίσου ζοφερή, καθώς οι πολιτικοί τριγμοί οδηγούν σε αποδυνάμωση την Εκκλησία του Δήμου και οι ολιγαρχικοί κάνουν έντονη την παρουσία τους.
Ο Αριστοφάνης παρουσιάζει τη «Λυσιστράτη» στα Λήναια, μεταφέροντας τη γυναίκα από τον «Οίκο» στον «Δήμο» (όπως θα κάνει αργότερα και στις «Εκκλησιάζουσες») και προσφέροντάς της τη δυνατότητα πολιτικής δράσης για όσα αφορούν στο σπίτι αλλά και την πόλη της.
Η Λυσιστράτη, που μπορεί να «λύσει στρατούς», σίγουρα μπορεί να φτιάξει τη δική της «ουτοπία». Και, κάπως έτσι, ο Αριστοφάνης, μέσω της κωμωδίας του, κλείνει το μάτι στην πολιτική, προτείνοντας μια λύση που βρίσκεται «έξω από τα καθιερωμένα».
Ανορθόδοξο σχέδιο
Στην υπόθεση του έργου, είκοσι χρόνια μετά την έναρξη του πελοποννησιακού πολέμου, η Αθήνα και η Σπάρτη συνεχίζουν έναν πόλεμο που φαίνεται να μην έχει τέλος. Οι ανθρώπινες απώλειες και οι καταστροφές βαίνουν αμείωτες και από τις δύο πλευρές, ενώ κάθε προσπάθεια ειρήνης έχει αποτύχει. Η Αθηναία Λυσιστράτη, όμως, δεν απελπίζεται και προτείνει ένα ανορθόδοξο σχέδιο για την παύση των εχθροπραξιών.
Μαζί με τη Λαμπιτώ, την επικεφαλής των γυναικών της Σπάρτης, κηρύσσουν πάνδημη και αυστηρή σεξουαλική αποχή των γυναικών, με στόχο να οδηγήσουν τους άντρες των δύο αντιμαχόμενων πλευρών σε συνθηκολόγηση και σύναψη ειρήνης.
Η Λυσιστράτη ενισχύει το σχέδιό της, εμποδίζοντας την πρόσβαση των ανδρών στο δημόσιο ταμείο, που φυλάσσεται στην Ακρόπολη, εγκαθιστώντας εκεί μια ομάδα φρούρησης από ηλικιωμένες γυναίκες.
Παρά τις ποικίλες κωμικές αντιδράσεις, τόσο των ανδρών όσο και των γυναικών, το ειρηνευτικό σχέδιο φαίνεται να αποδίδει καρπούς και η στρατηγική της Λυσιστράτης αποδεικνύεται αποτελεσματική.
Η ειρήνη δεν θα αργήσει να κάνει την εμφάνισή της με τη μορφή μιας νέας και όμορφης γυναίκας, της Συμφιλίωσης, που θα δώσει το εναρκτήριο λάκτισμα των εορτασμών μέσα στην Ακρόπολη.
Ταυτότητα Παράστασης
Μετάφραση: Σωτήρης Κακίσης, δραματουργική επεξεργασία - σκηνοθεσία: Οδυσσέας Παπασπηλιόπουλος, σκηνικά: Όλγα Μπρούμα, κοστούμια: Άγγελος Μέντης, μουσική: Κατερίνα Πολέμη, κίνηση: Τάσος Καραχάλιος, φωτισμοί: Νίκος Βλασόπουλος, μουσική διδασκαλία: Μελίνα Παιονίδου, βοηθός σκηνοθέτη: Αναστασία Στυλιανίδη, βοηθός σκηνογράφου: Ηρώ Κορωνίδη, βοηθός ενδυματολόγου: Άελλα Τσιλικοπούλου.
Ερμηνεύουν οι ηθοποιοί (αλφαβητικά): Πάρης Αλεξανδρόπουλος, Βίκυ Βολιώτη, Στεφανία Γουλιώτη, Βαγγέλης Δαούσης, Δάφνη Δαυίδ, Στέλιος Ιακωβίδης, Γιάννης Κότσιφας, Νεφέλη Μαϊστράλη, Γιώργος Ματζιάρης, Ελπίδα Νικολάου, Αγορίτσα Οικονόμου, Βίκυ Σταυροπούλου, Νίκος Ψαρράς. Συμμετέχει ο Οδυσσέας Παπασπηλιόπουλος.