Πώς θα είναι ο Μεγάλος Περίπατος στη Βασιλίσσης Όλγας

Την τελική μορφή της πεζοδρόμησης της λεωφόρου Βασιλίσσης Όλγας, που αποτελεί πυρήνα του σχεδίου ενοποίησης των αρχαιολογικών χώρων της Αθήνας, το οποίο πλέον ολοκληρώνεται με την υλοποίηση του Μεγάλου Περιπάτου της πόλης, παρουσιάζει ο δήμος Αθηναίων.

Πρόκειται για την εικόνα που θα αποκτήσει η λεωφόρος με βάση τη μελέτη πεζοδρόμησης η οποία εκπονήθηκε την περίοδο 2011-2014, σύμφωνα με το πρόγραμμα Ενοποίησης Αρχαιολογικών Χώρων της εταιρείας «Ενοποίηση Αρχαιολογικών Χώρων και Αναπλάσεις» (ΕΑΧΑ). Η πεζοδρόμηση, που έχει εγκριθεί από το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο (ΚΑΣ), ενοποιεί το Ολυμπιείο με το Ζάππειο και τον Εθνικό Κήπο, αλλά, κυρίως, ολοκληρώνει τη μεγάλη αρχαιολογική διαδρομή από τον Κεραμεικό μέχρι τον λόφο του Αρδηττού και το Παναθηναϊκό Στάδιο, κάνοντας πράξη το όραμα της δημοτικής Αρχής για ένα ενιαίο «αρχαιολογικό πάρκο» στην Αθήνα.

Σύμφωνα με τον δήμο Αθηναίων, η ανάπλαση της Βασιλίσσης Όλγας αποτελεί ταυτόχρονα την προμετωπίδα των αλλαγών που γίνονται στην πόλη, απελευθερώνοντας περισσότερα από 4.000 τ.μ. πολύτιμου δημόσιου χώρου. Σε όλη την έκτασή της, εξασφαλίζεται η απρόσκοπτη και ανεμπόδιστη μετακίνηση των ατόμων με αναπηρία, ενώ υπάρχει σήμανση με λωρίδες πλάτους 30 εκατοστών για τα άτομα με προβλήματα στην όραση.

Ο φωτισμός του πεζοδρόμου θα προσομοιάζει με αυτόν της Διονυσίου Αρεοπαγίτου, ενώ δεξιά κι αριστερά από την άξονα της πύλης του Αδριανού προβλέπεται να τοποθετηθούν φωτιστικά στον πεζόδρομο, που θα αναδεικνύουν το μνημείο και την κίνηση από την πύλη προς τον χώρο του ναού του Ολυμπίου Διός.

Ολόκληρη η περιοχή του πεζόδρομου της Βασ. Όλγας θα εμπλουτιστεί με περισσότερο πράσινο. Προβλέπεται να φυτευτούν πάνω από 150 νέα δέντρα, πάνω από 5.500 θάμνοι και περίπου 3.500 πολυετή φυτά.

Οι αλλαγές με την ανάπλαση της Βασιλίσσης Όλγας

Η ανάπλαση της Βασ. Όλγας φέρνει νέα δεδομένα:

• Ανάμεσα στον αρχαιολογικό χώρο και στη νεοκλασική γεωμετρία του Ζαππείου πραγματοποιούνται παρεμβάσεις που αντιστοιχούν σε σύγχρονες κατασκευές, με σεβασμό στην ιστορία και τον πολιτιστικό πλούτο της περιοχής. Τοποθετούνται μαρμάρινοι πάγκοι και χαμηλές κυλινδρικές κατασκευές που σχηματίζουν τον άξονα της διαδρομής από την Βασ. Όλγας, την Διονυσίου Αρεοπαγίτου και τον λόφο του Αρδηττού.
• Η λεωφόρος Αμαλίας και η λεωφόρος Βασιλέως Κωνσταντίνου, στη συμβολή τους με τη Βασ. Όλγας, αλλάζουν μορφή με πλούσιες φυτεύσεις, για να προκύψει η εικόνα ενός  ενιαίου χώρου.
• Οι δύο είσοδοι από τη Βασιλίσσης Όλγας προς τους κήπους του Ζαππείου διαμορφώνονται με πράσινο και επιστρώσεις επιφανειών που αλλάζουν εντελώς την εικόνα της διαδρομής.
• Η διαμόρφωση των φυτευτικών επιφανειών σε όλο το μήκος του πεζοδρόμου γίνεται με τρόπο ώστε να αναδειχθούν τα υφιστάμενα μεγάλα δέντρα, όπως τα κυπαρίσσια και οι ελιές που βρίσκονται στην κεντρική νησίδα της λεωφόρου. Δημιουργούνται νέες επιφάνειες με φυτά της αττικής χλωρίδας, συμβατά με την υπάρχουσα βλάστηση, με σκοπό να δοθεί έμφαση στον φυσικό χαρακτήρα της διαδρομής.
• Χρησιμοποιούνται σχιστολιθικές πλάκες, ως βασικό υλικό, οι οποίες εμπλουτίζονται από μαρμάρινες λωρίδες ή λωρίδες από επιμελημένο σκυρόδεμα, για την ανάδειξη της διαδρομής και των βασικών σημείων της, όπως η Πύλη του Αδριανού, το άγαλμα του Λόρδου Βύρωνα, το άγαλμα του Μεγάλου Αλεξάνδρου και τον άξονα του Ζαππείου.

Με τις παρεμβάσεις στην Βασιλίσσης Όλγας θα διατηρηθούν:

• Οι γραμμές ανόδου και καθόδου του Τραμ από και προς το Σύνταγμα. Η λωρίδα καθόδου, που θα χρησιμοποιείται επίσης για την είσοδο και έξοδο Ε.Ι.Χ. αυτοκινήτων προς και από τον Όμιλο Αντισφαιρίσεως Αθηνών και για τη διέλευση οχημάτων κοινής ωφέλειας.
• Μια λωρίδα εισόδου των Ε.Ι.Χ. αυτοκινήτων προς το χώρο στάθμευσης της «Αίγλης» στο Ζάππειο. Η έξοδός τους θα γίνεται από το μικρό δρομάκι που βρίσκεται στο νοτιοανατολικό άκρο του γυμναστηρίου του Φωκιανού.
• Η στάση του Τραμ στην κατεύθυνση προς το Σύνταγμα που βρίσκεται στη λεωφόρο Αρδηττού θα μετακινηθεί στον πεζόδρομο της λεωφόρου Βασιλίσσης Όλγας, απέναντι από τη στάση της αντίθετης κατεύθυνσης, μπροστά από την είσοδο του Εθνικού Γυμναστικού Συλλόγου.

Με αφορμή την παρουσίαση της τελικής μορφής της ανάπλασης, ο δήμαρχος Αθηναίων, Κώστας Μπακογιάννης, σημειώνει πως «η Βασιλίσσης Όλγας είναι ο πνεύμονας του Μεγάλου Περιπάτου. Με την ανάπλασή της, μετατρέπεται από έναν δρόμο διέλευσης σε τόπο προορισμού. Γίνεται ο άξονας μίας περιοχής που φωτίζεται, αποκτά ελεύθερο χώρο με πράσινο, φέρνει ισορροπία στις μετακινήσεις, αλλά επιτυγχάνει και κάτι σπουδαίο. Δημιουργεί μία ιστορική διαδρομή που αναδεικνύει τα μνημεία και μετατρέπει την επίσκεψη σε εμπειρία. Αυτό αλλάζει στην Αθήνα. Αυτή είναι η επόμενη μέρα της Αθήνας. Όλη η πόλη, μία ξεχωριστή εμπειρία, στην καθημερινότητά της. Κάθε γωνιά της, προορισμός. Η Βασιλίσσης Όλγας είναι η απόδειξη ότι ένα όραμα δεκαετιών μπορεί να γίνει πράξη»

Το χρονοδιάγραμμα του έργου

Η συνολική μελέτη του έργου είχε ανατεθεί το 2011 σε ομάδα μελετητών από την «Ενοποίηση Αρχαιολογικών Χώρων και Αναπλάσεις» (ΕΑΧΑ) κατόπιν επιλογής μεταξύ υποψηφίων, ενώ ειδικότερα η αρχιτεκτονική μελέτη έγινε από το γραφείο αρχιτεκτονικών και πολεοδομικών μελετών «Γιώργος Προβελέγγιος, Νιόβη Προβελεγγίου και Συνεργάτες Ε.Ε.».

Η μελέτη που θεωρείται ώριμη, καθώς υπάρχει και η διπλή έγκριση του ΚΑΣ, αυτή τη στιγμή επικαιροποιείται. Εκτίμηση είναι πως, αφού προηγηθεί η έγκριση του Ειδικού Πολεοδομικού Σχεδίου και η σχετική απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου, η έναρξη των έργων θα γίνει εντός του 2021.