Η επέλαση της πανδημίας του κορονοϊού επέφερε ένα ισχυρό πλήγμα στην παγκόσμια οικονομία και ως εκ τούτου και στην ελληνική. Το περιβάλλον που διαμορφώθηκε για την οικονομία σε διεθνές επίπεδο κατέστη εξαιρετικά δυσμενές και αβέβαιο. Η χώρα μας όχι μόνο κατάφερε να θωρακίσει τη δημόσια υγεία αλλά και να συγκροτήσει ένα οργανωμένο σχέδιο προκειμένου οι επιπτώσεις της πανδημίας στην οικονομία μας να περιοριστούν στο ελάχιστο δυνατό σημείο.
Του Μάκη Βορίδη*
Η επέλαση της πανδημίας του κορονοϊού επέφερε ένα ισχυρό πλήγμα στην παγκόσμια οικονομία και ως εκ τούτου και στην ελληνική. Το περιβάλλον που διαμορφώθηκε για την οικονομία σε διεθνές επίπεδο κατέστη εξαιρετικά δυσμενές και αβέβαιο. Η χώρα μας όχι μόνο κατάφερε να θωρακίσει τη δημόσια υγεία αλλά και να συγκροτήσει ένα οργανωμένο σχέδιο προκειμένου οι επιπτώσεις της πανδημίας στην οικονομία μας να περιοριστούν στο ελάχιστο δυνατό σημείο.
Καθοριστικό ρόλο σε αυτή μας την προσπάθεια διαδραμάτισαν οι εξαγωγές των αγροτικών μας προϊόντων, οι οποίες, παρά το δυσμενές κλίμα που διαμορφώθηκε διεθνώς, όχι μόνο συνεχίστηκαν απρόσκοπτα αλλά σε ορισμένες περιπτώσεις κατάφεραν να αυξηθούν θεαματικά, δείγμα της σημαντικής δουλειάς που γίνεται τόσο στον παραγωγικό όσο και στον εξαγωγικό κλάδο στις ημέρες μας.
Όπως προκύπτει από τα στοιχεία του πρώτου 4μήνου του τρέχοντος έτους παρατηρείται μια αύξηση στην εξαγωγή αγροτοδιατροφικών προϊόντων μεγέθους άνω του 25% σε σύγκριση με το αντίστοιχο διάστημα του 2019, με ορισμένα προϊόντα μάλιστα, όπως τα φρούτα και τα λαχανικά, να παρουσιάζουν αύξηση που αγγίζει το 35%.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα, ενδεικτικό της ώθησης που προσέλαβαν οι εξαγωγές των διατροφικών μας προϊόντων, είναι τα ακτινίδια, τα οποία καταγράφουν εξαγωγικό ρεκόρ όλων των εποχών, έχοντας ήδη υπερβεί το ρεκόρ της περιόδου 2017-2018 των 154 χιλιάδων τόνων, τόσο σε όγκο όσο και σε αξία, ενώ εκτιμάται ότι βάσει των στοιχείων του τετραμήνου από την ΕΛΣΤΑΤ, οι εξαγωγές θα ανέλθουν στο ύψος των 175 χιλιάδων τόνων. Σε αυτό συνέβαλε ιδιαιτέρως, αφενός η πρόνοια που επιδείξαμε ολόκληρο το προηγούμενο χρονικό διάστημα για την εξαγωγή του ελληνικού ακτινιδίου προς σημαντικές ασιατικές αγορές όπως η Κίνα, η Νότια Κορέα και η Ταϊλάνδη και αφετέρου η δυνατότητα που δόθηκε σε όλες τις περιφέρειες της Ελλάδος να προχωρήσουν στην εξαγωγή του προϊόντος στις ασιατικές χώρες. Ανάλογη ώθηση έλαβε και ο κρόκος Κοζάνης έπειτα από σχετική συμφωνία που επικυρώθηκε με την Κίνα.
Επιπροσθέτως, παρατηρείται θεαματική αύξηση στις εξαγωγές κερασιών σε ποσοστό 23,7%, στα λεμόνια με αύξηση της τάξεως του 19,1%, των μανταρινιών σε ποσοστό 13,4%, στα αγγούρια σε ποσοστό 12%, ενώ ανοδική πορεία καταγράφει και το πορτοκάλι, το οποίο έχει αύξηση 9,8%. Παράλληλα, αυξητική τάση παρουσιάζουν οι εξαγωγές φράουλας και ντομάτας.
Άξιο αναφοράς είναι και το γεγονός ότι η αξία των εξαγωγών το πρώτο τρίμηνο του τρέχοντος έτους ξεπέρασε τα 326 εκατομμύρια ευρώ, ενώ παρατηρήθηκε μείωση στις εισαγωγές των αντίστοιχων προϊόντων κατά 17%.
Εμείς από την πλευρά μας ως Υπουργείο πετύχαμε να διασφαλίσουμε την απρόσκοπτη διακίνηση τροφίμων εφαρμόζοντας άμεσα το μέτρο των Πράσινων Λωρίδων της Ευρωπαϊκής Ένωσης με το οποίο η μεταφορά αγροτοδιατροφικών αγαθών τέθηκε κατά προτεραιότητα στο ίδιο καθεστώς με τη μεταφορά φαρμάκων.
Παράλληλα και με παρέμβασή μου απετράπη η προσπάθεια της Ρουμανίας να επιβάλει εμπάργκο στην εξαγωγή αγροτικών προϊόντων, γεγονός το οποίο αποτελούσε κατάφωρη παραβίαση των κανόνων της ενιαίας αγοράς της Ευρωπαϊκής Ένωσης και το οποίο σε περίπτωση που εφαρμοζόταν θα συνιστούσε ένα ιδιαιτέρως κακό παράδειγμα και για άλλες χώρες εφόσον υιοθετούσαν τη συγκεκριμένη τακτική. Συνεπώς, συνδράμαμε από την πλευρά μας και στην ομαλή διεξαγωγή εισαγωγικών και εξαγωγικών πράξεων σε πανευρωπαϊκό επίπεδο.
Αξίζει να αναφέρω σε αυτό το σημείο ότι από τις πρώτες μέρες ανάληψης των Υπουργικών μου καθηκόντων ήρθα αντιμέτωπος και με το ζήτημα των αμερικανικών δασμών. Έπειτα από μεθοδική προσπάθεια και συντονισμένες επαφές του Πρωθυπουργού, Κυριάκου Μητσοτάκη και δικές μου προσωπικά τόσο με τον Αμερικανό Πρέσβη, Τζέφρι Πάιατ, όσο και με τον Αμερικανό Υπουργό Γεωργίας, Σόνι Περντού, επιτύχαμε την εξαίρεση εμβληματικών προϊόντων μας όπως το ελαιόλαδο, οι βρώσιμες ελιές και το κρασί από τη δασμολόγησή τους, γεγονός που προσέδωσε ένα ιδιαιτέρως σημαντικό συγκριτικό πλεονέκτημα στα αγροτικά προϊόντα της πατρίδας μας σε σχέση με ανταγωνιστικές χώρες και επέτρεψε να συνεχιστεί και να ενθαρρυνθεί η ομαλή εξαγωγή τους στη σημαντική αμερικανική αγορά.
Στην κατεύθυνση προστασίας της ονομασίας των ΠΟΠ προϊόντων μας, σε διεθνές επίπεδο, πετύχαμε να εντάξουμε στην εμπορική συμφωνία μεταξύ Ευρωπαϊκής Ένωσης - Κίνας έξι εμβληματικά προϊόντα ΠΟΠ του τόπου μας: τη φέτα, το ούζο, τη μαστίχα Χίου, τις ελιές Καλαμάτας, τα κρασιά Σάμου και το λάδι Σητείας Λασιθίου. Με τη συγκεκριμένη, άκρως σημαντική, συμφωνία διασφαλίσαμε ότι τα παραπάνω προϊόντα θα διακινούνται στην αχανή κινεζική αγορά έχοντας παραχθεί αποκλειστικά στη χώρα μας, γεγονός που αδιαμφισβήτητα συνιστά ισχυρό κίνητρο για την αύξηση της εγχώριας παραγωγής και την ενίσχυση της εξαγωγικής δραστηριότητας.
Επιπλέον, καταβάλλουμε μια συγκροτημένη προσπάθεια να προασπίσουμε σε πανευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο τα μοναδικά μας προϊόντα έχοντας επανειλημμένως τονίσει την αναγκαιότητα θέσπισης ενός αυστηρού θεσμικού πλαισίου με το οποίο θα προστατεύονταιτα ΠΟΠ προϊόντα μας από πρακτικές μιμητισμού, προκειμένου να διασφαλίσουμε την εξαιρετική ποιότητά τους και ότι αυτά θα διακινούνται σε όλες τις αγορές του κόσμου, πληρώντας τα υψηλά κριτήρια που έχουμε θέσει. Στο πλαίσιο αυτό, υπέγραψα προσφάτως και το πληρεξούσιο με το οποίο ενεργοποιείται η προσφυγή της Ευρωπαϊκής Επιτροπής κατά της Δανίας, η οποία αρνείται να συμμορφωθεί στο ενωσιακό δίκαιο και συνεχίζει να επιτρέπει στους παραγωγούς της να παράγουν και να πωλούν απομιμήσεις φέτας, ενώ παράλληλα επιτρέπει και τη χρήση της ονομασίας «Φέτα» ενάντια στον Κανονισμό και παραλείπει να αποτρέψει την εξαγωγή απομιμήσεων τυριών από την Ευρωπαϊκή Ένωση σε τρίτες χώρες. Με αυτό τον τρόπο στοχεύουμε στην αύξηση της εγχώριας παραγωγής και παράλληλα στην ενίσχυση των εξαγωγών μας.
Συνεπώς και με βάση τα παραπάνω κατανοεί κανείς αβίαστα ότι ο εξαγωγικός κλάδος της χώρας μας αποτελεί έναν κρίσιμο κρίκο, άρρηκτα συνδεδεμένο με τον πρωτογενή μας τομέα που συνιστά έναν βασικό πυλώνα σταθερότητας για την οικονομία της πατρίδας μας, ο οποίος στις δύσκολες ημέρες που διανύουμε όχι μόνο σήκωσε επάξια το βάρος που κλήθηκε να διαχειριστεί, αλλά άδραξε την ευκαιρία να διανείμει και να αναδείξει τα άριστα προϊόντα μας όπου αυτό ζητήθηκε. Από την πλευρά μου δεσμεύομαι ότι το Υπουργείο θα συνεχίσει να επιτελεί το έργο του και να παρεμβαίνει όπου αυτό κρίνεται απαραίτητο, προκειμένου να διασφαλίζεται διαρκώς η ομαλή διακίνηση των πολύτιμων αγαθών μας.