Αφιερώματα
Δευτέρα, 01 Ιουνίου 2020 11:20

Η πανδημία «κινητοποιεί» τις βιώσιμες επενδύσεις

Η πανδημία του νέου κορονοϊού Cοvid-19 αποτελεί αναμφισβήτητα μια σοβαρή απειλή για την παγκόσμια υγεία, για τις κοινωνίες, για τις οικονομίες και για τις επενδύσεις αλλά ταυτόχρονα και κατά παράδοξο τρόπο, αναδεικνύει μια μοναδική ευκαιρία, ειδικά για τη χώρα μας.

Η πανδημία του νέου κορονοϊού Cοvid-19 αποτελεί αναμφισβήτητα μια σοβαρή απειλή για την παγκόσμια υγεία, για τις κοινωνίες, για τις οικονομίες και για τις επενδύσεις αλλά ταυτόχρονα και κατά παράδοξο τρόπο, αναδεικνύει μια μοναδική ευκαιρία, ειδικά για τη χώρα μας. Αξίζει να σημειωθεί ότι το δίκτυο διεθνών επενδυτών PRI (Principles for Responsible Investment), σε αυτή την δύσκολη συγκυρία για την παγκόσμια οικονομία, συντονίζει τις δράσεις του επικαιροποιώντας τη δέσμευση που έχει αναλάβει για την προώθηση βιώσιμων επενδύσεων με γνώμονα κριτήρια ESG (environmental, social and governance - περιβάλλον, κοινωνία και εταιρική διακυβέρνηση) - προσέγγιση που υιοθετεί και μερίδα ελληνικών επιχειρήσεων εν μέσω κρίσης.  

Ως μακροπρόθεσμοι διαχειριστές κεφαλαίων, οι επενδυτές του PRI, που εκπροσωπούν περισσότερους από 2.000 χρηματοοικονομικούς οργανισμούς από 60 χώρες, οι οποίοι διαχειρίζονται περιουσιακά στοιχεία άνω των 80 τρισ. δολ., κρίνουν ότι μπορούν και πρέπει να ενεργήσουν τώρα για να βοηθήσουν στη μείωση των επιβλαβών επιπτώσεων της πανδημίας (επενδύοντας σε τομείς όπως η δημόσια υγεία, η σοβαρή οικονομική επιβράδυνση, η εμβάθυνση των ανισοτήτων στις κοινωνίες και οι επακόλουθες επιπτώσεις όλων αυτών στην ψυχική υγεία).  

Σύμφωνα με το PRI η κρίση Covid-19 επηρεάζει όλους τους επενδυτές ανεξάρτητα από τις συμμετοχές, τη στρατηγική ή τον ρόλο τους στην επενδυτική αλυσίδα. Οι εκροές των τελευταίων μηνών έχουν δημιουργήσει ισχυρές πιέσεις στα χαρτοφυλάκιά τους περιορίζοντας τη διαθέσιμη ρευστότητα. Παρ’ όλα αυτά, τα μέλη του PRI μένουν πιστά στις 6 Αρχές που έχουν προσυπογράψει για υπεύθυνες επενδύσεις και δεσμεύονται ότι θα χρησιμοποιήσουν την επιρροή τους σε εταιρείες και κυβερνήσεις και μέσω των νέων επενδυτικών τους αποφάσεων.

Πρακτικά οι μεγάλοι θεσμικοί επενδυτές λένε ότι θα υποστηρίξουν βιώσιμες εταιρείες και υπεύθυνες επενδύσεις μέσω αυτής της κρίσης, προς όφελος της δημόσιας υγείας και της μακροπρόθεσμης οικονομικής ευημερίας, ακόμη και αν αυτό σημαίνει περιορισμένες αποδόσεις βραχυπρόθεσμα.

Στο πλαίσιο αυτό οι επιλέξιμες εταιρείες θα πρέπει να αξιολογούν τον τρόπο με τον οποίο αντιμετωπίζουν τους εργαζομένους, τους εργολάβους και τους προμηθευτές τους. Προφανώς και οι κυβερνήσεις πρέπει να συνεχίσουν να ανταποκρίνονται με έκτακτα μέτρα, τα οποία θα αξιολογούνται όχι μόνο για τον συνολικό μακροοικονομικό αντίκτυπό τους, αλλά για την ικανότητάς τους να υποστηρίζουν άλλες προτεραιότητες ζωτικής σημασίας για την ευημερία των ανθρώπων και τη μακροπρόθεσμη οικονομική ανάπτυξη, όπως η καταπολέμηση των ανισοτήτων και η μετάβαση σε οικονομία χαμηλών εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα.

Το PRI εκτιμά ότι η κρίση εγείρει ευρύτερα ερωτήματα σχετικά με το πώς είναι δομημένο το χρηματοπιστωτικό μας σύστημα ώστε να ανταποκρίνεται σε τέτοιες απειλές. Στις άμεσες δράσεις στις οποίες δεσμεύονται να προχωρήσουν οι επενδυτές είναι η στήριξη εταιρειών που δίνουν προτεραιότητα στην διαχείριση του ανθρώπινου δυναμικού προστατεύοντας θέσεις εργασίας και μισθούς και η συνεισφορά ώστε να αντιμετωπιστούν εταιρείες και κυβερνήσεις που χρησιμοποιούν το “κάλυμμα” της κρίσης για να αποφύγουν διαδικασίες λογοδοσίας και ελέγχου.

Οι προκλήσεις για την Ελλάδα

Οι παραπάνω δεσμεύσεις θέτουν σημαντικές προκλήσεις για την Ελλάδα, διότι σε συνέχεια της δεκαετούς κρίσης βρίσκεται εκ νέου σε φάση επανεκκίνησης.

Σε μια συγκυρία που αναζητά βηματισμό και πόρους για να στηρίξει τις επιχειρήσεις να βγουν από τη νέα κρίση, αποτελεί πρόκληση η υιοθέτηση κριτηρίων που κατευθύνουν χρηματοδοτήσεις δίκαια, με γνώμονα όχι μόνο οικονομικά αλλά και μη χρηματοοικονομικά κριτήρια. Δίνοντας εργαλεία στις επιχειρήσεις που λειτουργούν με σεβασμό στους ανθρώπους τους, στους προμηθευτές, στους πελάτες τους αλλά και απέναντι στον ανταγωνισμό και στο περιβάλλον, ουσιαστικά δίνεται ώθηση στο υγιές δυναμικό της αγοράς, αυτό που θα συνεισφέρει στην ανάταξη της οικονομίας και στην βιώσιμη ανάπτυξη με μακροπρόθεσμο ορίζοντα. Ταυτόχρονα καλλιεργείται κλίμα εμπιστοσύνης στο σύνολο της τοπικής αγοράς και δίνεται ένα ηχηρό μήνυμα στη διεθνή επενδυτική κοινότητα. 

«Οι ευθύνες της Ελληνικής Αναπτυξιακής Τράπεζας είναι ακόμη μεγαλύτερες…»

Όπως εξηγεί στη «Ν» η Αθηνά Χατζηπέτρου, Πρόεδρος και Διευθύνουσα Σύμβουλος Ελληνικής Αναπτυξιακής Τράπεζας (ΕΑΤ), η Ελλάδα σταδιακά προχωρά με γρήγορα βήματα από την φάση άμυνας για το μετριασμό της κρίσης που προκάλεσε η αναπάντεχη πανδημία, στην νέα περίοδο της αντεπίθεσης για την επιστροφή στην ανάπτυξη.

«Δημιουργείται τώρα μια μοναδική ευκαιρία για την ελληνική οικονομία να επανασυνδεθεί με την κοινωνία τις ανάγκες και τις αξίες της», τονίζει η κ. Χατζηπέτρου, σημειώνοντας επίσης ότι η νέα Ελληνική Αναπτυξιακή Τράπεζα γεννήθηκε μέσα σε συνθήκες κρίσης και λειτουργεί μέσα σε περιβάλλον πρωτοφανούς παγκόσμιας οικονομικής αβεβαιότητας.

Μιλώντας για το ρόλο που έχει αναλάβει στην τρέχουσα συγκυρία σημειώνει:

«Χωρίς τάσεις οικονομικού κρατισμού, χωρίς πρόθεση για ασφυκτικό έλεγχο της αγοράς, χωρίς τη διάθεση να υποκαταστήσει τη λειτουργία του ιδιωτικού τομέα στην οικονομική δραστηριότητα, η ΕΑΤ πήρε την εντολή να μην παραμένει άλλο πλέον αδρανής απέναντι στο μέγιστο αγαθό που είναι το δημόσιο συμφέρον. Γι’ αυτό εξελίχθηκε σε έναν φορέα που θα λειτουργεί αποτελεσματικά για να συνδυάζει και να υπηρετεί τις βασικές εθνικές επιλογές, να εξισορροπεί τα επιμέρους οικονομικά συμφέροντα και να αναδιανέμει πόρους σε μία κοινή κατεύθυνση εξέλιξης και προόδου.

Απόφαση της ελληνικής κυβέρνησης είναι να χρησιμοποιήσει το σοκ της πρόσφατης πανδημίας CoViD-19 ως ευκαιρία και εφαλτήριο για ένα νέο ξεκίνημα ώστε η χώρα ολόκληρη να κινηθεί με ταχύτητα προς μια οικονομία χαμηλών εκπομπών άνθρακα.

Η ανακύκλωση, η πράσινη οικονομία, η κυκλική οικονομία δεν αποτελούν απλώς μια τάση ή μια προσωρινή μόδα αλλά ένα συνολικό στρατηγικό σχέδιο για να κερδίσει η Ελλάδα το χαμένο έδαφος της περασμένης δεκαετίας. Ρόλος της ΕΑΤ είναι να λειτουργήσει ως αποτελεσματικό εργαλείο για την πιστή εφαρμογή και υλοποίηση της οικονομικής και περιβαλλοντικής πολιτικής που χαράζει η εκάστοτε κυβέρνηση της χώρας.

Ταυτόχρονα, η ΕΑΤ - μέσα στο μικρό αλλά γεμάτο από γεγονότα κι εξελίξεις χρονικό διάστημα της οδυνηρής κρίσης που προκάλεσε η πανδημία - απέδειξε ότι είναι ένας αξιόπιστος εταίρος όλων των διεθνών χρηματοδοτικών οργανισμών που θέλουν να προσεγγίσουν την ελληνική μικρομεσαία επιχείρηση, για να την βοηθήσουν όχι μόνον να επιβιώσει αλλά κυρίως - να αναπτυχθεί σ’ ένα νέο διεθνές ανταγωνιστικό περιβάλλον.

Η νέα Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία είναι η κατευθυντήρια δύναμη για την επανεκκίνηση της ελληνικής οικονομίας. Η ΕΑΤ ακολουθώντας τις κατευθύνσεις της πολιτικής ηγεσίας καλείται να αξιοποιήσει και κυρίως να μοχλεύσει τους διαθέσιμους πόρους προς όφελος της βιώσιμης ανάπτυξης. Το στοίχημα της ΕΑΤ είναι να καταφέρει να λειτουργήσει ως καταλύτης του τριγωνικού μηχανισμού Κυβέρνηση-Επιχειρήσεις-Τραπεζικό σύστημα. Διευκολύνουμε την πρόσβαση των επιχειρήσεων σε πηγές χρηματοδότησης αλλά ταυτόχρονα δείχνουμε τον δρόμο της βιώσιμης ανάπτυξης όπως περιγράφεται από τις ευρωπαϊκές συμφωνίες. Στο φάσμα των δραστηριοτήτων της ΕΑΤ περιλαμβάνεται ο δανεισμός, η εγγυοδοσία αλλά και η συμμετοχή σε επενδυτικά σχήματα, όπως αυτό του Equifund όπου η ΕΑΤ συμμετέχει μαζί με το EIF σε επενδυτικά σχήματα  που επενδύουν σε μεσαίες επιχειρήσεις στο στάδιο της ανάπτυξης.

Η ΕΑΤ διαθέτει σημαντικές για τα ελληνικά δεδομένα δυνατότητες να στηρίξει με συνεπενδύσεις την επόμενη φάση του ελληνικού επιχειρείν και αυτός είναι ο στόχος μας…».