Η παράσταση «Ηλέκτρα: μια σύγχρονη τραγωδία», η αληθινή ιστορία της αγωνίστριας της Εθνικής Αντίστασης Ηλέκτρας Αποστόλου, ανεβαίνει από την ομάδα Sarkha, σε σκηνοθεσία Κωνσταντίνου Μωραΐτη, στο θέατρο Σταθμός. Με τον πρωταγωνιστή της παράστασης, αγαπημένο ηθοποιό Ερρίκο Λίτση, είχαμε τη χαρά να μιλήσουμε.
Γιώργος Σ. Κουλουβάρης
[email protected]
Η παράσταση «Ηλέκτρα: μια σύγχρονη τραγωδία», η αληθινή ιστορία της αγωνίστριας της Εθνικής Αντίστασης Ηλέκτρας Αποστόλου, μετά τη διεθνή της περιοδεία στο Λονδίνο, την Κρακοβία και το Βερολίνο, ανεβαίνει από την ομάδα Sarkha, σε σκηνοθεσία Κωνσταντίνου Μωραΐτη, στο θέατρο Σταθμός [Βίκτωρος Ουγκώ 55, Μεταξουργείο].
Με τον πρωταγωνιστή της παράστασης, αγαπημένο ηθοποιό Ερρίκο Λίτση, είχαμε τη χαρά να μιλήσουμε.
Θα θέλατε να μας συστήσετε το έργο;
«Το έργο αφηγείται θεατροποιημένα, μέσα από μικρούς μονολόγους και διαλόγους μεταξύ των δύο ηθοποιών-ρόλων, την ιστορία της αγωνίστριας, μέλος του ΚΚΕ, Ηλέκτρας Αποστόλου, ενάντια στον κατακτητή και στο φασισμό γενικότερα, την εποχή της γερμανο-ιταλικής κατοχής (1940-’44)»
Λίγα λόγια σας για την Ηλέκτρα Αποστόλου;
«Η Ηλέκτρα Αποστόλου ήταν μια γυναίκα πρωτοπόρος στην εποχή της. Συνδύαζε την ευαισθησία της για τους καταπιεσμένους με την ιδιαίτερη ευαισθησία της για τα –ανύπαρκτα σχεδόν τότε- δικαιώματα των γυναικών. Αγωνίστηκε, ως γνωστόν, μέσα από τις γραμμές του ΚΚΕ και άλλων οργανώσεων προσκείμενων στο κόμμα. Η κορύφωση του ανιδιοτελούς αγώνα της ήταν η αντιφασιστική της δράση στη διάρκεια της κατοχής. Η τραγικότητα της ιστορίας της έγκειται στο ότι δεν σκοτώθηκε –μετά από φριχτά βασανιστήρια- από τους ξένους κατακτητές, αλλά από τους “δικούς μας” προδότες και συνεργάτες των Γερμανών. Και, μάλιστα, όχι την εποχή του εμφυλίου, που έως έναν βαθμό θα ήταν κατανοητό, αλλά την εποχή που η πατρίδα μας στέναζε ακόμη κάτω από την μπότα του κατακτητή».
Μια σκηνοθετική οδηγία που σας έδωσε ο Κωνσταντίνος Μωραΐτης;
«Ο Κωνσταντίνος Μωραΐτης με άφησε, σε μεγάλο βαθμό, ελεύθερο να αυτοσχεδιάζω. Θα έλεγα ότι η κυριότερη οδηγία του ήταν να μην ξεφύγω σε μια “natura”, αλλά να ακροβατήσω μεταξύ ενός στοιχειώδους ρεαλισμού και φαντασίας…».
Κάποια σκέψη, κάποιο συναίσθημα από την επαφή σας με το έργο;
«Πρέπει να έχεις πολύ υψηλό φρόνημα για να αντέξεις τόση βία, τόσες ταπεινώσεις, τόσο πόνο και, τελικά, τον θάνατο υπηρετώντας τα πιστεύω σου… Πρέπει να είσαι αυτό που λέμε “άγιος”. Εάν η Ηλέκτρα είχε πεθάνει για τα θρησκευτικά της πιστεύω, σήμερα θα μιλάγαμε για την αγία Ηλέκτρα Αποστόλου. Ήταν, όμως, απλώς κομμουνίστρια…».
Πείτε μας μια ατάκα, έναν διάλογο ή περιγράψτε μας μια σκηνή από το έργο –ό,τι σας έρθει πρώτο στον νου.
«“Υπάρχει μια φοβερή ασθένεια. Το σκοτάδι. Είναι φορές που μοιάζει με επιδημία. Μεταδίδεται εύκολα από άνθρωπο σε άνθρωπο, από εποχή σε εποχή, από έναν αιώνα σε άλλο αιώνα”…».
Θα μοιραστείτε μαζί μας μια πικρή στιγμή της καλλιτεχνικής σας πορείας;
«Στη μέχρι σήμερα καλλιτεχνική μου πορεία, έχουν υπάρξει ελάχιστες –δύο, τρεις- πικρές στιγμές. Προέρχονται, κυρίως, από ανθρώπους που κυκλοφορούν στον χώρο μας κι έχουν εκδηλώσει ποικιλοτρόπως την μικροψυχία τους και τον κομπλεξισμό τους… Δε βαριέσαι!...».
Και μια όμορφη;
«Όμορφες στιγμές είναι πολλές, οι περισσότερες, τη στιγμή που ολοκληρώνεται ο κύκλος των προβών μιας παράστασης και εκτιθέμεθα για πρώτη φορά στο κοινό… Η πρώτη προβολή μιας ταινίας που συμμετέχω… Μια αγκαλιά ή μια εκδήλωση αγάπης από έναν θαυμαστή της δουλειάς μου…και τόσες άλλες!».
Θα θέλατε να μας αναφέρετε κάποιο ή κάποια πρόσωπα που ξεχωρίσατε μέσα από τις συνεργασίες σας;
«Φοβάμαι ότι, αν αναφέρω ονόματα σκηνοθετών ή συναδέλφων που ξεχώρισα, θα αδικήσω όλους τους υπόλοιπους που δεν θα αναφέρω. Ας πούμε, λοιπόν, ότι όλοι, ο καθένας με τον τρόπο του, είναι ξεχωριστοί».
Κάτι που αγαπάτε στην Ελλάδα;
«Το φως της. Τα χρώματά της. Το γαλάζιο του ουρανού και της θάλασσας. Το πράσινο και το καφέ των βουνών της. Τα χρώματα των λουλουδιών και των βοτάνων της. Τα νησιά της… αλλά και την Ακρόπολη! Την Επίδαυρο! Τους Δελφούς! Όλους αυτούς τους αρχαίους φάρους πολιτισμού, που ακόμη φωτίζουν την ανθρωπότητα».
Και κάτι που θα θέλατε να αλλάξει στη χώρα μας;
«Η χώρα μας δεν είναι μόνο οι κάμποι και τα άπαρτα ψηλά βουνά που λέει και ο ποιητής. Είναι, πρωτίστως, οι άνθρωποί της. Εμείς. Αυτό, λοιπόν, θα ’θελα να αλλάξει. Η νοοτροπία μας, η συμπεριφορά μας, να ανοίξει κι άλλο ο πολιτισμός μας. Όχι, δεν εννοώ να γίνουμε πιο Ευρωπαίοι. Εννοώ να γίνουμε πιο Άνθρωποι».
Κάτι που σας φτιάχνει τη διάθεση;
«Τα χαμόγελα των μικρών παιδιών, ένα φιλί, μια αγκαλιά από την αγαπημένη μου…».
Κάτι που τη χαλά;
«Τα σκουπίδια στους δρόμους. Οι λερωμένοι τοίχοι των σπιτιών με μουτζούρες που θεωρούνται…graffiti! Και, πάνω από όλα, το ότι σαν άνθρωποι συνηθίζουμε σ’ αυτήν την ασχήμια…».
Μια αγαπημένη συνήθεια;
«Όταν έχω ελεύθερο πρωινό, μια πολύ αγαπημένη μου συνήθεια είναι να πίνω ένα διπλό espresso lungo, σ’ ένα από τα καφέ της πλατείας Μερκούρη στα Άνω Πετράλωνα, διαβάζοντας την εφημερίδα μου».
Μια χρήσιμη συμβουλή που σας έχουν δώσει;
«Είναι μια κρητική μαντινάδα: “Καλοχαιρέτα τους πεζούς όταν καβαλικέψεις, για να σε χαιρετάν κι αυτοί, όταν θα ξεπεζέψεις”».
Μια αγωνία σας;
«Εάν στα χρόνια που μου μένουν, προλαβαίνω να ακούσω όλους τους αγαπημένους μου δίσκους».
Μια ευχή σας;
«Να υπάρξει κάποτε ένας καλύτερος, πιο δίκαιος κόσμος. Και η θυσία ανθρώπων, όπως η Ηλέκτρα Αποστόλου, για να μην ξεχνάμε και τον λόγο αυτής της συνέντευξης, να μην πάει χαμένη… να πιάσει τόπο!».
Στίχοι ενός αγαπημένου τραγουδιού;
«“Ξεφύγαν απ’ τα χέρια μου, οι πίσω μου σελίδες κι ας μου κοστίσαν ακριβά σε κόπους και θυσίες” -Διονύσης Σαββόπουλος , “Οι Πίσω μου Σελίδες”».
Ταυτότητα Παράστασης
Σκηνοθεσία: Κωνσταντίνος Μωραΐτης
Κείμενο: Ελένη Τριανταφυλλοπούλου
Δραματουργία-Σκηνογραφία: ομάδα Sarkha
Φωτισμοί-Φωτογραφίες: Karol Jarek
Βοηθός σκηνοθέτη: Δώρα Χουρσανίδου
Παίζουν: Ερρίκος Λίτσης, Άλκηστις Νικολαΐδη
Με την υποστήριξη του Ιδρύματος Ρόζα Λούξεμπουργκ.