Βιομηχανία τροφίμων και 4η βιομηχανική επανάσταση

Από την έντυπη έκδοση

Του Αθ. Χ. Παπανδρόπουλου

Μιλώντας στην εκδήλωση για το βιβλίο του Αντ. Κεφαλά για τη βιομηχανία και την εξέλιξή της στην Ελλάδα (Πτυχές Εκβιομηχάνισης 1945-2010, Μια Ιστορία, Εκδόσεις Ι. Σιδέρης), ο Παναγιώτης Γεννηματάς, επίτιμος αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων (ΕΤΕΠ), τόνισε ότι η εγχώρια βιομηχανία ειδών διατροφής αποτελεί και τη μοναδική ελπίδα να διατηρηθεί εν ζωή ο βιομηχανικός ιστός της χώρας.

Και ίσως η τοποθέτηση αυτή του έμπειρου Ευρωπαίου τραπεζίτη να ευσταθεί από πολλές πλευρές. Ιδιαίτερα αν δει κανείς πως το ποσοστό συμμετοχής της βιομηχανίας στο Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν (ΑΕΠ) της χώρας μας, από 20% που ήταν στις αρχές της δεκαετίας του 1990, τώρα πασχίζει να ξεπεράσει το 9% και να φθάσει ένα πιο αξιοπρεπές 11%-12%. Δεν είναι εύκολο, όμως, γιατί η μεταποίηση γενικά μετασχηματίζεται και αυτή. Και στο επίπεδο αυτό πρέπει να ομολογηθεί ότι η ελληνική βιομηχανία τροφίμων βρίσκεται κοντά στις εξελίξεις, τις παρακολουθεί και προσαρμόζεται ανάλογα.

Ο ΣΕΒΤ

Έτσι ο Σύνδεσμος Ελληνικών Βιομηχανιών Τροφίμων συμμετέχει σε σημαντικά κοινοτικά προγράμματα έρευνας, καινοτομίας και ανάπτυξης όπως και σε διεθνείς διαγωνισμούς νέων προϊόντων. Παράλληλα όμως έχει εντυπωσιακή παρουσία στις πιο σημαντικές ευρωπαϊκές τεχνολογικές πλατφόρμες, όπως αυτή που φέρει τον τίτλο «Food for Life». Κατά τη γενική διευθύντρια του ΣΕΒΤ, Βάσω Παπαδημητρίου, «ο ρόλος των Τεχνολογικών Πλατφορμών είναι αυτός της δεξαμενής ιδεών για την ανάδειξη προτεραιοτήτων, τη χάραξη της στρατηγικής για την έρευνα και την καινοτομία και τη διαμόρφωση ενός σχεδίου υλοποίησης των θέσεων αυτών, με απώτερο στόχο τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας της Ευρώπης. Η Ευρωπαϊκή Τεχνολογική Πλατφόρμα “Food for Life” ξεκίνησε με πρωτοβουλία της FDE και των μελών της και υποστηρίζεται από τη Γενική Διεύθυνση Έρευνας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.

Στόχοι της πλατφόρμας είναι:

- Η καινοτομία στον κλάδο των Τροφίμων.

- Ο συντονισμός των δραστηριοτήτων για την έρευνα για τη διαμόρφωση μιας κοινής στρατηγικής της Ευρωπαϊκής Βιομηχανίας Τροφίμων γύρω από τις επιστήμες των Τροφίμων και της Διατροφής.

- Η κινητοποίηση μιας κρίσιμης μάζας φορέων σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο.

- Η προώθηση της συνεργασίας, της επικοινωνίας, της εκπαίδευσης και της μεταφοράς τεχνολογίας.

Ας σημειωθεί ότι στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Τεχνολογικής Πλατφόρμας έχουν συγκροτηθεί αντίστοιχα και Εθνικές Τεχνολογικές Πλατφόρμες σε 36 χώρες, μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα. Οι Εθνικές Πλατφόρμες:

- είναι η «Φωνή» του κλάδου των Τροφίμων της κάθε χώρας,

- αποτελούν εργαλεία για τον καθορισμό των ερευνητικών προτεραιοτήτων, λαμβάνοντας υπόψη τις ανάγκες της Βιομηχανίας,

- είναι κανάλι επικοινωνίας με την Ευρωπαϊκή Τεχνολογική Πλατφόρμα συμβάλλοντας στη διαμόρφωση των ερευνητικών προτεραιοτήτων σε ευρωπαϊκό επίπεδο και

- έχουν δημιουργήσει ένα δίκτυο για την ανταλλαγή καλών πρακτικών και εμπειριών και για την προώθηση των θέσεών τους σε ευρωπαϊκό επίπεδο.

Η Ελληνική Τεχνολογική Πλατφόρμα συγκροτήθηκε τον Μάιο 2009 με πρωτοβουλία του ΣΕΒΤ, στο πλαίσιο της αντίστοιχης ευρωπαϊκής, και συγκεντρώνει τους κύριους «εταίρους» του κλάδου των τροφίμων, όπως μεγάλες και μικρομεσαίες επιχειρήσεις του χώρου, επιχειρήσεις της πρωτογενούς παραγωγής, ερευνητικά κέντρα και πανεπιστήμια, ελεγκτικούς φορείς, παράγοντες πολιτικού σχεδιασμού, ενώσεις καταναλωτών κ.λπ.

«Ο ΣΕΒΤ», τονίζει από την πλευρά του ο πρόεδρός του Ευάγγελος Καλούσης, «πιστεύει στην καινοτομία και την τεχνολογική πρόοδο και έχει πειστεί ότι στο επίπεδο αυτό βρίσκεται και το μέλλον των ελληνικών προϊόντων». Χαρακτηριστική από την άποψη αυτή είναι η πλατφόρμα για τα εξαγόμενα ελληνικά προϊόντα μεσογειακής διατροφής.

Πλατφόρμα

Καθώς η φήμη των ελληνικών προϊόντων αυξάνεται συνεχώς, δεδομένου ότι συνδέονται με τη μεσογειακή διατροφή και η ζήτηση από εισαγωγικές εταιρείες και λιανεμπόρους μεγαλώνει σε όλο τον κόσμο, ο ΣΕΒΤ θεώρησε απαραίτητη την ανάπτυξη ενός εργαλείου που θα βοηθήσει να διερευνηθούν οι ευκαιρίες για συνεργασία που υπάρχουν στην αγορά.

Σε αυτό το πνεύμα, ο Σύνδεσμος Ελληνικών Βιομηχανιών Τροφίμων δημιούργησε μια φιλική και εύκολη στη χρήση πλατφόρμα, που περιέχει όλα τα Ελληνικά Εξαγόμενα Προϊόντα Διατροφής με στόχο να προωθήσει τις εμπορικές σχέσεις των ελληνικών επιχειρήσεων με τις παγκόσμιες αγορές. «Πρόκειται για μια πολύ εύστοχη πρωτοβουλία τόνωσης της εξωστρέφειας της ελληνικής μεταποίησης, η οποία αποτελεί πλέον και μονόδρομο για τις παραγωγικές επιχειρήσεις της ώρας».

Από την άλλη πλευρά, την τεχνολογική, όπως υποστηρίζει ο ομότιμος καθηγητής Γενετικής του ΑΠΘ, δρ Αθανάσιος Τσαυτάρης, πρώην υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και πρώην γενικός γραμματέας Έρευνας και Τεχνολογίας, η ελληνική βιομηχανία τροφίμων έχει τεράστιες δυνατότητες πετυχημένης συμμετοχής στην 4η βιομηχανική επανάσταση, στην οποίαν σημαντικό ρόλο παίζουν και οι αξίες των προϊόντων και οι πληροφορίες που μπορούν να περιέχονται σε αυτά.

«Η πληροφορία, τονίζει, θεωρείται βάση της ζωής, χάρη στα κωδικοποιημένα ως DNA η RNA στοιχεία, που βοηθούν στην καλύτερη κατανόηση του σύμπαντος».

Και με τα λόγια του ο καθηγητής φέρνει στο προσκήνιο τον ρόλο που η βιομηχανία ειδών διατροφής καλείται να παίξει στην ήδη υπό εκκόλαψη νέα εποχή.