Ένα από τα πολυάριθμα κατάλοιπα της δεκαετούς οικονομικής και πολιτικής κρίσης είναι αναμφίβολα και η κατάχρηση των διαδικασιών έκτακτης νομοθέτησης. Άσχετες και εκπρόθεσμες τροπολογίες, κατεπείγοντα νομοσχέδια, πράξεις νομοθετικού περιεχομένου και υπουργικές αποφάσεις συνέθεσαν όλα αυτά τα χρόνια ένα νομοθετικό πλέγμα «έκτακτης ανάγκης», το οποίο αξιοποιήθηκε απ’ όλες τις κυβερνήσεις της περιόδου, γράφει ο Μιχάλης Χατζηκωνσταντίνου.
Από την έντυπη έκδοση
Του Μιχάλη Χατζηκωνσταντίνου
[email protected]
Ένα από τα πολυάριθμα κατάλοιπα της δεκαετούς οικονομικής και πολιτικής κρίσης είναι αναμφίβολα και η κατάχρηση των διαδικασιών έκτακτης νομοθέτησης. Άσχετες και εκπρόθεσμες τροπολογίες, κατεπείγοντα νομοσχέδια, πράξεις νομοθετικού περιεχομένου και υπουργικές αποφάσεις συνέθεσαν όλα αυτά τα χρόνια ένα νομοθετικό πλέγμα «έκτακτης ανάγκης», το οποίο αξιοποιήθηκε απ’ όλες τις κυβερνήσεις της περιόδου.
Διακηρυγμένος στόχος ήταν σχεδόν πάντα η διαχείριση κρίσιμων καταστάσεων. Οι επισκέψεις της τρόικας, οι αξιολογήσεις, οι συνεδριάσεις του Eurogroup, οι σύνοδοι κορυφής, οι εκταμιεύσεις δόσεων και άλλα τέτοια δεινά δημιούργησαν ένα ασφυκτικό περιβάλλον το οποίο ανάγκαζε (ή κατά άλλους έδινε το άλλοθι) τους υπουργούς να χρησιμοποιούν τη Βουλή ως έναν μηχανισμό ταχείας κύρωσης προειλημμένων αποφάσεων.
Σήμερα, οι συνθήκες έχουν αλλάξει. Η κυβέρνηση έχει την πολυτέλεια να νομοθετεί χωρίς ιδιαίτερες εξωτερικές πιέσεις στη βάση ενός πολιτικού σχεδίου το οποίο -όπως δηλώνει η ίδια- είχε καταρτιστεί λεπτομερώς εδώ και μήνες. Θα περίμενε, λοιπόν, κανείς όλα αυτά να ανήκουν στο παρελθόν και οι έκτακτες νομοθετικές διαδικασίες να αποτελούν μόνον αντικείμενο ακαδημαϊκής έρευνας για νομικούς και πολιτικούς επιστήμονες.
Κι όμως! Η κατεπείγουσα νομοθέτηση ζει ανάμεσά μας. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου για τη δημιουργία κλειστών δομών στα νησιά. Με απλά λόγια, ένα σχέδιο που είχε προαναγγελθεί προεκλογικά αρχίζει να υλοποιείται τελικά με ΠΝΠ έπειτα από παρέλευση επτά μηνών. Ακόμη πιο ενδεικτικό είναι ότι αυτές τις ημέρες συζητείται στη Βουλή ΠΝΠ για το κοινωνικό μέρισμα η οποία εκδόθηκε τον Δεκέμβριο και στην οποία έχουν «κρεμαστεί» ήδη οκτώ εκπρόθεσμες (!) υπουργικές τροπολογίες.
Αυτές ρυθμίζουν από ζητήματα του υπουργείου Οικονομικών (ναυπηγεία Σκαραμαγκά, ακατάσχετο και αφορολόγητο επιχορηγήσεων) και του υπουργείου Περιβάλλοντος (Νέος Οικοδομικός Κανονισμός) μέχρι πολιτικές των υπουργείων Παιδείας (εσπερινά λύκεια), Ανάπτυξης (υπολογισμός ανώτατου χρονικού ορίου επιτρεπόμενων ενισχύσεων) και Εργασίας (ΛΑΡΚΟ).
Αυτή την περίοδο ο πρωθυπουργός συναντάται με τους υπουργούς της κυβέρνησής του στο πλαίσιο της αξιολόγησης του έργου τους. Θα ήταν πολύ χρήσιμο στην τελική «βαθμολογία» του να συνυπολογίσει και την ποιότητα των νομοθετικών διαδικασιών που ακολουθεί κάθε υπουργείο. Άλλωστε, είναι προφανές ότι επιτελικό κράτος και νομοθέτηση-εξπρές δεν μπορούν να συνυπάρχουν.