Η ημέρα του Brexit δεν είναι το τέλος του Brexit

Τα ξημερώματα, η Βρετανία αποχώρησε από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Έπειτα από περισσότερα από 40 χρόνια, το ζευγάρι με τη συχνά άβολη σχέση, πήρε διαζύγιο. Ο Βρετανός πρωθυπουργός θριαμβολόγησε μια «μεγάλη επιτυχία», το νέο κεφάλαιο της χώρας έξω από την Ε.Ε. Έστω όμως και αν επιμένει ότι ο γολγοθάς του Brexit τελείωσε, η αποχώρηση της Βρετανίας και η νέα σχέση της με το μπλοκ μένει να καθοριστεί τους επόμενους τουλάχιστον 11 μήνες. Η ημέρα του Brexit δεν είναι το τέλος του Brexit. Το ζευγάρι χώρισε, αλλά εξακολουθεί να μοιράζεται το ίδιο σπίτι και τους λογαριασμούς.

Θλιβερή για πολλούς, γιορτή για άλλους τόσους, η 31η Ιανουαρίου πέρασε - όπως πέρασε - και οι Βρετανοί ξύπνησαν σήμερα εκτός Ε.Ε. Τι μέλλει γενέσθαι όμως από τούδε και στο εξής;

Έγινε ή δεν έγινε Brexit;

Το Brexit είναι πραγματικότητα. Η διαδικασία του Άρθρου 50 είναι οριστική και μη αναστρέψιμη. Οι Βρετανοί δεν είναι πλέον πολίτες της Ε.Ε. Η Βρετανία δεν έχει λόγο επί των κοινοτικών κανόνων. Οι 73 Βρετανοί ευρωβουλευτές επιστρέφουν στη χώρα τους. Ο Βρετανός πρωθυπουργός θα πάψει να παρίσταται στις συνόδους κορυφής της Ε.Ε. για να καθορίσει τις προτεραιότητες του μπλοκ.

Γιατί μοιάζει σαν να μην έχει αλλάξει τίποτα;

Επειδή το Ηνωμένο Βασίλειο εισέρχεται σε μεταβατική περίοδο 11 μηνών κατά την οποία σχεδόν όλα θα παραμείνουν όπως ήταν κατά τη διαπραγμάτευση μιας μελλοντικής σχέσης με την Ε.Ε. Έως τα τέλη Δεκεμβρίου του 2020 τουλάχιστον, η Βρετανία θα παραμείνει στην ενιαία αγορά και τελωνειακή ένωση της Ε.Ε. και θα συνεχίσει να συνεισφέρει στον προϋπολογισμό της. Οι άνθρωποι, τα αγαθά, τα κεφάλαια και οι υπηρεσίες θα συνεχίσουν να διακινούνται ελεύθερα σε όλο το μπλοκ – περιλαμβανομένης της Βρετανίας - όπως και πριν. Οι περισσότεροι άνθρωποι στη Βρετανία δεν θα παρατηρήσουν καμία διαφορά στην καθημερινότητά τους.

Πότε Βρετανία και Ε.Ε. θα κάνουν το επόμενο βήμα;

Ο πρώην υπουργός για το Brexit, ο Στιβ Μπάρκλεϊ, δήλωσε ότι η αρχική διαπραγματευτική θέση της Βρετανίας για τις επερχόμενες συνομιλίες θα δημοσιευθεί στις αρχές Φεβρουαρίου. Επί του παρόντος δεν γνωρίζουμε σχεδόν τίποτα από τις συγκεκριμένες λεπτομέρειες των αιτημάτων του Ηνωμένου Βασιλείου. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα δημοσιεύσει τα σχέδια των προτάσεών της για το επόμενο στάδιο των διαπραγματεύσεων τη Δευτέρα, έπειτα από περισσότερο από έναν μήνα διαβουλεύσεων με τα κράτη-μέλη, ενώ ο Μπόρις Τζόνσον θα παρουσιάσει το όραμά του για το  Brexit ταυτόχρονα σε κεντρική ομιλία.

Οι διαπραγματεύσεις για τη μελλοντική σχέση Βρετανίας – Ε.Ε. πρόκειται να τεθούν σε εφαρμογή στις 3 Μαρτίου. Πριν από τότε, οι δύο πλευρές θα βρίσκονται σε «συζητήσεις προγραμματισμού και οριοθέτησης» για να προετοιμαστούν για τις συνομιλίες.

Τι αφορούν οι διαπραγματεύσεις;

Η προτεραιότητα και για τις δύο πλευρές είναι η διαπραγμάτευση μιας συμφωνίας ελευθέρων συναλλαγών που θα αποτελέσει τη βάση της νέας τους μελλοντικής οικονομικής σχέσης, με στόχο τη μηδενική ποσόστωση και το μηδενικό δασμολογικό εμπόριο αγαθών.

Η Ε.Ε. έχει δηλώσει ότι θα συμφωνήσει μόνο ότι εάν η Βρετανία δεσμευτεί να μη μειώσει τα κοινωνικά και περιβαλλοντικά πρότυπα. Ο Τζόνσον ωστόσο επιμένει ότι το Ηνωμένο Βασίλειο είναι αποφασισμένο να μη δεσμεύεται από κοινοτικούς κανόνες.

Αυτό είναι πιθανό να αποδειχθεί ένα σοβαρό πρόωρο εμπόδιο. Οι Ευρωπαίοι αναμένεται επίσης να θέσουν μεταξύ άλλων ως ζητούμενο και την απρόσκοπτη πρόσβαση των αλιέων τους στα βρετανικά ύδατα.

Οι συνομιλίες περιλαμβάνουν επίσης μια σειρά από μη εμπορικά ζητήματα όπως η ασφάλεια, οι εξωτερικές υποθέσεις, τα δεδομένα και οι πολιτιστικοί και εκπαιδευτικοί δεσμοί, μερικά από τα οποία είναι πιθανό να αποδειχθούν εξίσου δύσκολα.

Μπορούν όλα τα ζητήματα να λυθούν έως το τέλος του έτους;

Η Ε.Ε. έχει επανειλημμένα δηλώσει ότι δεν θα είναι δυνατή η διαπραγμάτευση συμφωνίας που να καλύπτει όλους αυτούς τους τομείς σε 11 μήνες και φαίνεται ότι θα δοθεί προτεραιότητα σε κάποιες συμφωνίες που καλύπτουν το εμπόριο, την αλιεία και την ασφάλεια. Αυτό σημαίνει ότι θα παραμείνουν εκκρεμότητες για το 2021, αλλά θα αποφευχθεί το οικονομικό σοκ της λήξης της μεταβατικής περιόδου χωρίς εμπορική συμφωνία. Η συμφωνία αποχώρησης επιτρέπει την παράταση της μεταβατικής περιόδου μετά τα τέλη Δεκεμβρίου εάν είναι απαραίτητο, αλλά ο Τζόνσον επίσης επιμένει ότι αυτό δεν θα συμβεί.

Τι θα συμβεί αν δεν υπάρχει εμπορική συμφωνία έως το τέλος του 2020;

Εάν ο Τζόνσον δεν έχει ζητήσει παράταση έως τον Ιούνιο και δεν έχει συναφθεί συμφωνία για το εμπόριο, το Ηνωμένο Βασίλειο θα υποχωρήσει σε βασικούς όρους του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου, όπερ σημαίνει δασμούς στα εμπορεύματα και συνοριακούς ελέγχους. Η συμφωνία αποχώρησης έχει εξαλείψει τις περισσότερες από τις νομικές επιπλοκές μιας εξόδου χωρίς συμφωνία. Σε κάθε περίπτωση, η έλλειψη συμφωνίας για το εμπόριο θα έχει αναμφισβήτητα σοβαρές οικονομικές συνέπειες, ιδιαίτερα για τη Βρετανία.

naftemporiki.gr με πληροφορίες από Guardian