Το ελληνικό αποτύπωμα στη διάσκεψη για τη Λιβύη

Ημέρα έντονων διπλωματικών διεργασιών ήταν η χθεσινή για την κυβέρνηση, που έχει στραμμένο το ενδιαφέρον της στην έκβαση της αυριανής διάσκεψης στο Βερολίνο για τη Λιβύη. Δεδομένου ότι η χώρα θα απουσιάζει από το τραπέζι των συνομιλιών, η Αθήνα επιχείρησε να καταστήσει σαφείς τις θέσεις της χώρας με στόχο να υπάρξει ένα ξεκάθαρο ελληνικό αποτύπωμα στις διαβουλεύσεις για το μέλλον της Λιβύης.

Οι διπλωματικές πρωτοβουλίες συνεχίστηκαν και σήμερα με τηλεφωνικές επικοινωνίες που είχε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης με τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ και την πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν. Σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές στις συνομιλίες συζητήθηκαν τα τρέχοντα θέματα που αφορούν την Ελλάδα με αιχμή τη συμπεριφορά της Τουρκίας και το θέμα της Λιβύης. Κατά τις ίδιες πηγές, κατά τις συζητήσεις επιβεβαιώθηκε η υπεράσπιση του πλαισίου συμπερασμάτων του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και η έκφραση των θέσεων της Ελλάδας δια των εκπροσώπων της Ευρωπαϊκής Ένωσης στη διάσκεψη του Βερολίνου.

Ερωτηθείς σχετικά με τη μη πρόσκληση της Ελλάδας στο Βερολίνο, ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Στέλιος Πέτσας τόνισε σε σημερινή τηλεοπτική του συνέντευξη ότι ο Κυριάκος Μητσοτάκης τόσο στη χθεσινή συνομιλία του με τη Γερμανίδα καγκελάριο Άγκελα Μέρκελ, όσο και σε επιστολές του προς άλλους ηγέτες και αξιωματούχους της Ε.Ε., έκανε σαφές ότι η Ελλάδα έχει ζωτικά συμφέροντα στην περιοχή τα οποία και θα διεκδικήσει υπερασπιζόμενη τα κυριαρχικά της δικαιώματα, με κάθε τρόπο. Επανέλαβε ότι οι συμφωνίες που υπέγραψε η Τουρκία με την διεθνώς αναγνωρισμένη κυβέρνηση της Λιβύης είναι άκυρες και πρόσθεσε πως - κατόπιν όλων των παραπάνω, «οι ελληνικές θέσεις είναι ξεκάθαρες σε όλους και κανείς δεν τις αγνοεί».

Εκτίμησε παράλληλα ότι η μη συμμετοχή της Ελλάδας στη διάσκεψη του Βερολίνου, σχετίζεται και με το γεγονός ότι η οικοδέσποινα χώρα Γερμανία δεν ήθελε να ανοίξει το ζήτημα των θαλασσίων συνόρων στην παρούσα συγκυρία, αλλά επιθυμούσε να περιοριστεί η συζήτηση καθαρά στο ζήτημα της ενδεχόμενης πολιτικής λύσης στη Λιβύη. Απαντώντας σε σχετική ερώτηση είπε πως στην περίπτωση που η πολιτική λύση περιλαμβάνει τον Λίβυο στρατάρχη Χαλίφα Χαφτάρ, θα προχωρήσει σε καθορισμό θαλασσίων ζωνών με την Ελλάδα, πιάνοντας το νήμα από τις συζητήσεις που είχαν ξεκινήσει και διακόπηκαν το 2010.

Στη συνάντηση που είχε χθες ο κ. Μητσοτάκης με τον ισχυρό άνδρα της ανατολικής Λιβύης, ο Πρωθυπουργός τόνισε την ανάγκη εξεύρεσης πολιτικής λύσης στην λιβυκή κρίση και παρότρυνε τον κ. Χάφταρ να τηρήσει εποικοδομητική στάση στο Βερολίνο. Ο κ. Μητσοτάκης υπογράμμισε ότι η κατάπαυση του πυρός είναι το αναγκαίο πρώτο βήμα για την αποκατάσταση της ασφάλειας και την απομάκρυνση των μισθοφόρων, πράγμα που θα επιτρέψει την έναρξη της πολιτικής διαδικασίας επίλυσης.

Στο ίδιο πνεύμα ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας δήλωσε στην ΕΡΤ πως «θέλουμε να υπάρξει ειρήνη στη Λιβύη, αλλά ειρήνη η οποία να είναι βέβαιη, να υπάρχει σταθερότητα στην περιοχή, όχι μια ευκαιριακή ανακωχή». Λίγες ώρες μετά τη συνάντησή του με τον στρατάρχη ο κ. Δένδιας είπε πως η Ελλάδα είναι σε συνεννόηση με όλους τους παίκτες που ασχoλούνται με αυτό το θέμα και εξέφρασε την ελπίδα ότι «προσθέσαμε το μικρό μας λιθαράκι στην ειρήνη και στη σταθερότητα στην περιοχή».

Ερωτηθείς για το τι περιμένει ο ίδιος από τη διεθνή διάσκεψη της Κυριακής, ο υπουργός Εξωτερικών είπε πως το Βερολίνο είναι μια φάση και όχι το τέλος μιας διαδικασίας. «Από αυτή τη φάση περιμένουμε καταρχήν και προς αυτήν την κατεύθυνση ενθαρρύναμε τον στρατάρχη Χάφταρ να υπάρξει ανακωχή και να υπάρξει αρχική κατανόηση για την απομάκρυνση των ξένων στοιχείων και των ξένων δυνάμεων από τη Λιβύη» είπε.

Σε ό,τι αφορά την στάση του Λίβυου στρατάρχη στη διάσκεψη, ο επικεφαλής της ελληνικής διπλωματίας τόνισε πως ο Χάφταρ απαιτεί και ο ίδιος την κατάργηση των μνημονίων της Άγκυρας με την κυβέρνηση της Τρίπολης, θεωρώντας ότι είναι επιβλαβή για τη Λιβύη. «Αν θα το θέσει ως απαραίτητο όρο για τη σύναψη της ανακωχής, αυτό δεν το ξέρω» πρόσθεσε.

Ο επικεφαλής της ελληνικής διπλωματίας κάλεσε εκ νέου τη Γερμανία να υπερασπιστεί την ευρωπαϊκή θέση «που εμπεριέχει την υποχρέωση της αναγνώριση της ακυρότητας των δύο μνημονίων». Όπως σημείωσε, «δεν μπορεί η Γερμανία να αποστεί από το ευρωπαϊκό της καπέλο και να μην επιδιώξει την ακύρωση αυτών των δύο μνημονίων».

Σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, κατά τη χθεσινή συνομιλία της με τον κ. Μήτσοτάκη η κ. Μέρκελ εξέφρασε την πλήρη στήριξή της στα συμπεράσματα του τελευταίου Ευρωπαϊκού Συμβουλίου για το μνημόνιο Λιβύης-Τουρκίας για τις θαλάσσιες ζώνες. Επισήμανε ωστόσο ότι η Διάσκεψη του Βερολίνου έχει στόχο να φέρει ειρήνη και σταθερότητα στη Λιβύη και ότι δεν θα ασχοληθεί με θέματα θαλασσίων ζωνών στην Ανατολική Μεσόγειο.

Επιμέλεια: Αλεξία Σωτηρίου