Κόσμος
Τρίτη, 04 Δεκεμβρίου 2007 21:12

Κέρδισε τη μεσαία τάξη

Οταν η οικονομία της Ρωσίας βυθίστηκε σε κρίση τον Αύγουστο του 1998, ο Ρομάν Παβλόφ ήταν ένας από τους νεαρούς πτυχιούχους που αισθάνθηκε στο πετσί του τις συνέπειες: απολύθηκε από τη δουλειά στην οποία είχε προσληφθεί λίγο μετά την αποφοίτησή του από το πανεπιστήμιο της Αγίας Πετρούπολης. «Οι τιμές αυξήθηκαν, τα ράφια άδειασαν και η ανεργία εκτοξεύτηκε στα ύψη», λέει στην ανταποκρίτρια των «Financial Times» στην Αγία Πετρούπολη. «Δεν είχαμε ιδέα τι επρόκειτο να συμβεί. Αισθανόμασταν ότι ήμασταν οι χαμένοι του Ψυχρού Πολέμου. Δεν χρωστούσαμε απλώς πολλά λεφτά στη Δύση. Ημασταν αναγκασμένοι να χορεύουμε στους ρυθμούς της».

Αλλά η οικονομία ανέκαμψε, και ο Παβλόφ εργάζεται σήμερα ως εμπορικός διευθυντής σε μια μεγάλη εταιρεία. Οπως πολλοί από τους συμπατριώτες του, πιστεύει ότι η εθνική υπερηφάνεια της Ρωσίας αποκαταστάθηκε χάρις στον Βλαντίμιρ Πούτιν.

Η οικονομία παρουσιάζει συνεχή ανάπτυξη τα τελευταία επτά χρόνια, ενώ η αύξηση των τιμών του πετρελαίου βοήθησε τη Ρωσία να ξεπληρώσει το μεγάλο μέρος των χρεών της. «Αρχίσαμε να μιλάμε με τις Ηνωμένες Πολιτείες ως ίσος προς ίσο. Αυτό είναι το μεγάλο επίτευγμα του Πούτιν».

Η εθνική υπερηφάνεια και η αυτοπεποίθηση μιας αναδυόμενης μεσαίας τάξης την οποία αποτελούν άνθρωποι σαν τον 32χρονο Παβλόφ εξηγούν το μεγάλο ποσοστό που απέσπασε την Κυριακή η Ενωμένη Ρωσία. Η αντιδυτική στάση του Πούτιν και η αναβίωση ψυχροπολεμικών πρακτικών, όπως οι έξοδοι των πολεμικών αεροσκαφών, αποδεικνύονται ιδιαίτερα δημοφιλείς. Ανεξάρτητοι παρατηρητές, όπως ο Μπορίς Ντούμπιν από το Levada Center, πιστεύουν ότι η καταστολή της δημοκρατίας έχει βοηθήσει τη χώρα. Δημοσκόπηση που έκανε το κέντρο αυτό τον περασμένο Οκτώβριο έδειξε ότι το 68% των Ρώσων θεωρεί ότι οι ανησυχίες της Δύσης για την κατάσταση της ρωσικής δημοκρατίας αποσκοπούν στην υπονόμευση της χώρας. Μια άλλη δημοσκόπηση του ίδιου κέντρου έδειξε εξάλλου ότι οι περισσότεροι Ρώσοι είναι αισιόδοξοι για πρώτη φορά για το μέλλον τους και το μέλλον της χώρας.

Η σταθερότητα που πέτυχε ο Πούτιν συντηρεί μια μεσαία τάξη που μπορεί να ξοδεύει χρήματα σε διακοπές στο εξωτερικό, εστιατόρια και αυτοκίνητα κατασκευασμένα στο εξωτερικό. «Υπάρχουν πολλοί σαν κι εμάς σήμερα», λέει ο Παβλόφ, πίνοντας πράσινο τσάι σε ένα σούσι μπαρ. Καθώς οι μισθοί αυξάνονται, η αγορά καταναλωτικών αγαθών της Ρωσίας προβλέπεται να ξεπεράσει το 2008 τη γερμανική και να γίνει η μεγαλύτερη της Ευρώπης.

Με μισθό 1.700 ευρώ το μήνα, ο Παβλόφ βλέπει με αισιοδοξία το μέλλον. Πρόσφατα πήρε ένα δάνειο και αγόρασε ένα διαμέρισμα δύο δωματίων. Τρώει με τη γυναίκα του σε εστιατόριο μια φορά την εβδομάδα και τον ελεύθερο χρόνο του ασχολείται με την ιστιοπλοϊα. Διακοπές το 2008 θα πάνε στο Μπαλί.

Η οικονομική ανάπτυξη δεν θα μπορούσε να επιτευχθεί χωρίς την εδραίωση του Πούτιν στην εξουσία, λέει ο Παβλόφ. «Η καταστολή της αντιπολίτευσης ήταν το τίμημα που έπρεπε να πληρώσουμε... Το γεγονός ότι οι νόμοι ψηφίζονται γρήγορα έχει περισσότερα πλεονεκτήματα παρά μειονεκτήματα.»

Ξένοι παρατηρητές σημειώνουν πάντως ότι το μεγαλύτερο μέρος της πρόσφατης οικονομικής ανάπτυξης της Ρωσίας οφείλεται στις υψηλές τιμές του πετρελαίου και στην ώθηση που έδωσαν οι ιδιωτικοποιήσεις κατά την εποχή του Γιέλτσιν.

Ο Παβλόφ επιδοκιμάζει τον Πούτιν για την ανάκτηση του ελέγχου των φυσικών πόρων της χώρας, και ιδιαίτερα για την εκστρατεία του εναντίον του Μιχαήλ Χοντορκόφσκι, που άλλοτε ήταν ιδιοκτήτης της Yukos.

Ο Παβλόφ δεν συμφωνεί με τη σύλληψη των αντικυβερνητικών διαδηλωτών, αν και πιστεύει ότι η πραγματοποίηση διαδηλώσεων χωρίς άδεια αποτελεί προβοκάτσια. Και ανησυχεί για το γεγονός ότι οι γονείς του ανήκουν σε μια «χαμένη γενιά» συνταξιούχων που είδαν το βιος τους να καταστρέφεται από την κατάρρευση του κομμουνισμού. Αλλά, μπροστά στις κάλπες, δεν είχε κανένα δίλημμα.

Πηγή: Financial Times, ΑΠΕ-ΜΠΕ

Υ.Γ. Οταν τελείωσε ο Ψυχρός Πόλεμος, πολλοί στη Δύση θεώρησαν ότι η ιδεολογική μάχη είχε κριθεί. Η Ρωσία είχε ασπαστεί τον καπιταλισμό. Κι αυτό θα οδηγούσε με τη σειρά του στην ανάδυση μιας μεσαίας τάξης που θα ζητούσε πολιτικές ελευθερίες. Είκοσι χρόνια αργότερα, τα πράγματα είναι διαφορετικά. Η μεσαία τάξη, δείχνει να ενδιαφέρεται προς το παρόν περισσότερο για τις τηλεοράσεις υψηλής ευκρίνειας και τα ξένα αυτοκίνητα παρά για την ελευθερία του Τύπου και τα νέα πολιτικά κινήματα.