Τον γεωπολιτικό ρόλο, αλλά και την αναπτυξιακή δυναμική της Ελλάδας στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου ανέδειξε χθες στη συνάντησή του με τον Αμερικανό πρόεδρο, Ντόναλντ Τραμπ, στον Λευκό Οίκο ο Κυριάκος Μητσοτάκης, έχοντας ως κύριο στόχο της ατζέντας του τη διπλωματική απομόνωση της Τουρκίας αλλά και την αποστολή ενός σαφούς μηνύματος ότι η Ελλάδα αποτελεί φιλικό τόπο για τις αμερικανικές επενδύσεις.
Από την έντυπη έκδοση
Του Μιχάλη Χατζηκωνσταντίνου
[email protected]
Τον γεωπολιτικό ρόλο, αλλά και την αναπτυξιακή δυναμική της Ελλάδας στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου ανέδειξε χθες στη συνάντησή του με τον Αμερικανό πρόεδρο, Ντόναλντ Τραμπ, στον Λευκό Οίκο ο Κυριάκος Μητσοτάκης, έχοντας ως κύριο στόχο της ατζέντας του τη διπλωματική απομόνωση της Τουρκίας αλλά και την αποστολή ενός σαφούς μηνύματος ότι η Ελλάδα αποτελεί φιλικό τόπο για τις αμερικανικές επενδύσεις.
«Είναι σημαντικό να γνωρίζουμε τη σπουδαιότητα της Ελλάδος, τη γεωγραφική θέση και την ιστορία της», τόνισε ο Ντόναλντ Τραμπ υποδεχόμενος τον Έλληνα πρωθυπουργό στον Λευκό Οίκο, για να προσθέσει: «Έχουμε να συζητήσουμε πολλά, τις εξαιρετικές μας σχέσεις. Κάνουμε πολλά μαζί και η Ελλάδα έχει ανακάμψει για τα καλά. Αυτό αποτελεί τεράστια επιτυχία».
«Προνόμιο» χαρακτήρισε το ότι βρίσκεται στον Λευκό Οίκο ο Κυριάκος Μητσοτάκης. «Μπορούμε να διασφαλίσουμε ότι η Ελλάδα θα είναι πάντα ένας αξιόπιστος σύμμαχος. Η Ελλάδα έχει ανακάμψει και η οικονομία αντιδρά θετικά. Θέλουμε αμερικανικές επιχειρήσεις να επενδύσουν στην Ελλάδα. Οι ΗΠΑ μπορούν πάντα να βασίζονται στην Ελλάδα ως έναν αξιόπιστο εταίρο».
Ο κ. Μητσοτάκης έθεσε εξ αρχής στον Αμερικανό πρόεδρο το ζήτημα της τουρκικής προκλητικότητας, τονίζοντάς του στο Οβάλ Γραφείο ότι η συμφωνία Τουρκίας-Λιβύης προκαλεί αποσταθεροποίηση και ξεκαθαρίζοντας ότι η Ελλάδα αναμένει την υποστήριξη των ΗΠΑ.
Στον διάλογο που είχαν οι δύο ηγέτες μπροστά στις τηλεοπτικές κάμερες, ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, έστειλε μήνυμα στη γείτονα. «Αυτή η συμφωνία πατάει πάνω στα ελληνικά κυριαρχικά δικαιώματα. Θα πρέπει να απέχουμε από κάθε είδους δραστηριότητα που θα κάνει τα πράγματα χειρότερα στην Ανατολική Μεσόγειο», σημείωσε ο κ. Μητσοτάκης. Παράλληλα, επισήμανε ότι η Ελλάδα ενδιαφέρεται για το πρόγραμμα των F-35. «Ενδιαφερόμαστε πάρα πολύ να συμμετέχουμε σε αυτό το πρόγραμμα. Και σε άλλα αμυντικά προγράμματα», σχολίασε.
«Προσβλέπουμε στη δική σας στήριξη. Προσβλέπουμε στη στήριξη των ΗΠΑ» είπε ο κ. Μητσοτάκης. Από την πλευρά του ο κ. Τραμπ αναφέρθηκε με θετικά λόγια στην Ελλάδα σημειώνοντας ότι «έχει επιστρέψει». «Μιλάμε για μία μεγάλη επιτυχία» σχολίασε και πρόσθεσε: «Είναι ένας σταθερός εταίρος μας η Ελλάδα, κάνουμε πολλά πράγματα μαζί και θα συνεχίσουμε να κάνουμε». «Νιώθω τους Έλληνες κοντά μου. Θα καταλήξουμε σε πολλές συμφωνίες» συμπλήρωσε ο κ. Τραμπ και υπογράμμισε ότι η Ελλάδα «είναι ένας αξιόπιστος σύμμαχος σε μια περίπλοκη περιοχή του κόσμου».
Ο κ. Μητσοτάκης εστίασε στα ζητήματα γεωπολιτικών σχέσεων, αλλά και οικονομικής ανάπτυξης, ξεκαθαρίζοντας στο χθεσινό ταξίδι του στην Ουάσιγκτον αφενός ότι η χώρα μας δεν πρόκειται να ανεχθεί καμία παραβίαση κυριαρχικού δικαιώματός της από την Τουρκία, αφού δεν δίστασε να χαρακτηρίσει «γεωγραφικά γελοία» και «έωλη» τη συμφωνία του Ερντογάν με τη Λιβύη για τα θαλάσσια σύνορα στη Μεσόγειο. Αφετέρου υπογράμμισε τον φιλοεπενδυτικό χαρακτήρα της κυβέρνησής του σημειώνοντας ότι η Ελλάδα είναι «ανοικτή σε επενδύσεις» (open for business) και ανακοινώνοντας ταυτόχρονα το κλείσιμο του γραφείου του ΔΝΤ στην Ελλάδα έπειτα από δέκα χρόνια. Κοινή συνισταμένη των τοποθετήσεων του Έλληνα πρωθυπουργού ήταν ότι η ενίσχυση των διμερών σχέσεων ευνοεί το συμφέρον των δύο χωρών τόσο σε επίπεδο ασφάλειας όσο και σε επίπεδο οικονομίας. «Είμαστε μια χώρα με αυτοπεποίθηση που έχει πρωταγωνιστικό ρόλο στην περιοχή και επιθυμεί να συμβάλει σε μια εμπροσθοβαρή ατζέντα για την επόμενη δεκαετία» ανέφερε χαρακτηριστικά.
Η κρίσιμη συνάντηση των δύο ανδρών πραγματοποιήθηκε με τις διμερείς σχέσεις να βρίσκονται σε άριστο επίπεδο, αλλά τη συγκυρία να βαραίνει την ατμόσφαιρα, αφού ο Αμερικανός πρόεδρος είχε ως κύριο μέλημά του την εύφλεκτη ατμόσφαιρα στη Μέση Ανατολή και ο Έλληνας πρωθυπουργός εστίασε στην «επιθετική» και «παράνομη» συμπεριφορά της Τουρκίας. Αυτές οι διακριτές στοχεύσεις αποτέλεσαν ενδεχομένως και την αιτία για την οποία οι δύο ηγέτες δεν προχώρησαν σε κοινή συνέντευξη Τύπου μετά τη συνάντηση.
Θα επακολουθήσει διευρυμένη συνάντηση μεταξύ των δύο αντιπροσωπειών. Από αμερικανικής πλευράς θα είναι παρών, μεταξύ άλλων, ο αντιπρόεδρος των ΗΠΑ Μάικ Πενς και οι υπουργοί Εξωτερικών Μάικ Πομπέο και Εμπορίου Γουίλμπουρ Ρος.
«Γεωγραφικά γελοία»
Πριν από το τετ α τετ με τον Αμερικανό πρόεδρο ο κ. Μητσοτάκης συναντήθηκε με την ηγεσία του ινστιτούτου μελετών Atlantic Council και συμμετείχε σε πάνελ με τον αντιπρόεδρο του ιδρύματος, Ντέιμοντ Ουίλσον, όπου περιέγραψε με τον πιο αυστηρό τόνο τη συμπεριφορά της Τουρκίας στην περιοχή και επέκρινε τη συμφωνία της με τη Λιβύη για τις θαλάσσιες ζώνες. «Είναι γεωγραφικά γελοία» ανέφερε. Περαιτέρω, αναφερόμενος στην Τουρκία χαρακτήρισε «απαράδεκτο» να υπάρχει ένα μέλος του ΝΑΤΟ το οποίο να προκαλεί ξεκάθαρα ένα άλλο μέλος της Συμμαχίας, δηλαδή την Ελλάδα, και ξεκαθάρισε ότι η Ελλάδα δεν θα δεχτεί οποιαδήποτε παραβίαση των κυριαρχικών δικαιωμάτων της. Προσέθεσε, όμως, ότι οι διαφορές της Ελλάδας με την Τουρκία δεν συνεπάγονται και τερματισμό του διαλόγου.
«Open for business»
Αναφερόμενος στα οικονομικά ζητήματα, ο κ. Μητσοτάκης απηύθυνε και στο αμερικανικό ακροατήριο τη φράση-πρόκληση προς επενδύσεις που είχε χρησιμοποιήσει και κατά την επίσκεψή του στην Κίνα. «Η Ελλάδα είναι ανοιχτή στην επιχειρηματική δραστηριότητα (open for business)» είπε στο πάνελ του Atlantic Council. Πρόσθεσε δε ότι η οικονομία αντιδρά πολύ καλά και ότι «αποπληρώσαμε το ΔΝΤ». Διαβεβαίωσε, παράλληλα, ότι και το 2020 η κυβέρνηση θα συνεχίσει να έχει επιθετική ατζέντα μεταρρυθμίσεων, κάτι που θα της δώσει τη δυνατότητα να αντιμετωπίσει και άλλα ζητήματα. Μίλησε, επίσης, και για την επένδυση του πρώην αεροδρομίου του Ελληνικού, επισημαίνοντας ότι υπάρχει κινητικότητα παρά τη γραφειοκρατία.
Ο κ. Μητσοτάκης επανέλαβε ενώπιον του αμερικανικού ακροατηρίου την απόφασή του να στηρίξει τη Συμφωνία των Πρεσπών. Αναφερόμενος δε στην Αλβανία τόνισε ότι πρέπει να γίνουν σεβαστά τα δικαιώματα της Ελληνικής Εθνικής Μειονότητας.
«Σημαντικός για την Ευρώπη ο EastMed»
Κληθείς να σχολιάσει την πρόσφατη συμφωνία για τον αγωγό EastMed, έκανε λόγο για ένα «φιλόδοξο, μακροπρόθεσμο project» που θα μεταφέρει φυσικό αέριο από την Ανατολική Μεσόγειο στην ευρωπαϊκή αγορά. Σχολίασε δε ότι πρόκειται για ένα σημαντικό έργο για την Ευρώπη και όχι μόνο για την Ελλάδα. «Η Ανατολική Μεσόγειος είναι η μοναδική αποδεδειγμένη νέα πηγή φυσικού αερίου στην οποία έχει πρόσβαση η Ευρώπη. Για τα επόμενα 30 χρόνια, τουλάχιστον, το φυσικό αέριο θα είναι το μεταβατικό καύσιμο που θα μας επιτρέψει να κινηθούμε προς μία ουδέτερη Ευρώπη στο ισοζύγιο εκπομπών» είπε. Αντέκρουσε δε τις αιτιάσεις περί απόπειρας αποκλεισμού της Τουρκίας στον τομέα της ενέργειας. «Δεν επιδιώκουμε να αποκλείσουμε οποιονδήποτε από την ενεργειακή συνεργασία στην Ανατολική Μεσόγειο. Με προϋπόθεση ότι σέβεται το Διεθνές Δίκαιο και παίζει σύμφωνα με τους κανόνες του παιχνιδιού» ανέφερε και υπογράμμισε ότι ο EastMed «δεν είναι μία συμφωνία που στρέφεται εναντίον της Τουρκίας ή οποιασδήποτε άλλης χώρας». «Έχουμε ένα πλαίσιο συνεργασίας χωρών που σκέφτονται με τον ίδιο τρόπο. Η σκέψη της Τουρκίας ξεκάθαρα δεν ευθυγραμμίζεται με αυτό. Θα ήμουν πολύ χαρούμενος εάν η Τουρκία αναθεωρούσε την προσέγγισή της» τόνισε.