Ο σακχαρώδης διαβήτης (ΣΔ) εξακολουθεί να αποτελεί τη μάστιγα της εποχής μας, με συνεχώς αυξανόμενη τάση σε όλες τις χώρες του κόσμου. Το 2017, η Διεθνής Ομοσπονδία Διαβήτη (IDF) υπολόγισε το σύνολο των ατόμων με σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2 (ΣΔτ2) στον πλανήτη στα 425 εκατομμύρια (με προοπτική να φτάσει στα 693 εκατομμύρια το 2045), με τα 2/3 των ατόμων αυτών να είναι σε παραγωγικές ηλικίες. Για την αύξηση αυτή ευθύνεται ο σύγχρονος τρόπος ζωής με αποτέλεσμα την παχυσαρκία, την έλλειψη άσκησης, το χρόνιο stress και τη μόλυνση του περιβάλλοντος. Παράλληλα, αυξητική πορεία πάνω από 3% κάθε χρόνο εμφανίζει και ο σακχαρώδης διαβήτης τύπου 1.
Της Ανθής Αγγελοπούλου
Ο σακχαρώδης διαβήτης (ΣΔ) εξακολουθεί να αποτελεί τη μάστιγα της εποχής μας, με συνεχώς αυξανόμενη τάση σε όλες τις χώρες του κόσμου. Το 2017, η Διεθνής Ομοσπονδία Διαβήτη (IDF) υπολόγισε το σύνολο των ατόμων με σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2 (ΣΔτ2) στον πλανήτη στα 425 εκατομμύρια (με προοπτική να φτάσει στα 693 εκατομμύρια το 2045), με τα 2/3 των ατόμων αυτών να είναι σε παραγωγικές ηλικίες. Για την αύξηση αυτή ευθύνεται ο σύγχρονος τρόπος ζωής με αποτέλεσμα την παχυσαρκία, την έλλειψη άσκησης, το χρόνιο stress και τη μόλυνση του περιβάλλοντος. Παράλληλα, αυξητική πορεία πάνω από 3% κάθε χρόνο εμφανίζει και ο σακχαρώδης διαβήτης τύπου 1.
Όπως εξηγεί ο πρόεδρος της Ελληνικής Διαβητολογικής Εταιρείας, καθηγητής Γεώργιος Δ. Δημητριάδης, είναι εξαιρετικά ανησυχητικό επίσης, το γεγονός της αυξανόμενης εμφάνισης παχυσαρκίας και ΣΔτ2 σε παιδιά και εφήβους.
Σε δημοσίευση του επιστημονικού περιοδικού «The Lancet» τον Ιούνιο 2018 οι επιστήμονες εξέτασαν τον σχετικό κίνδυνο και τις αιτίες θανάτου τα τελευταία 20 χρόνια στις ΗΠΑ και απεδείχθη ότι παρά την αύξηση του σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2 ο οποίος τριπλασιάσθηκε, δεν παρατηρήθηκε ανάλογη αύξηση των θανάτων, κυρίως λόγω μείωσης των καρδιαγγειακών επιπλοκών (εμφράγματα και εγκεφαλικά επεισόδια). Αυτό είναι εντυπωσιακό και οφείλεται στις σημαντικές εξελίξεις στην πρόληψη και θεραπεία της νόσου τα τελευταία λίγα χρόνια.
Όπως λέει ο καθηγητής, εκτός από τη θεραπεία της υπεργλυκαιμίας, σημαντικά βήματα έχουν γίνει και στην αντιμετώπιση της υπέρτασης και της δυσλιπιδαιμίας, οι οποίες κατά κανόνα συνοδεύουν τον σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2 και συμβάλουν στην ανάπτυξη επιπλοκών, κυρίως από την καρδιά και τα αγγεία.
Με τις τελευταίες κατευθυντήριες της Αμερικανικής και Ευρωπαϊκής Διαβητολογικής Εταιρείας (ADA/ΕASD) και της Ελληνικής Διαβητολογικής Εταιρείας, γίνεται για πρώτη φορά σαφής εξατομίκευση των θεραπευτικών χειρισμών στον σακχαρώδη διαβήτη, με προτάσεις για συγκεκριμένους συνδυασμούς φαρμάκων ανάλογα με την περίπτωση αλλά και την ύπαρξη συνοσηροτήτων (κυρίως από το καρδιαγγειακό σύστημα και τους νεφρούς).
Είναι σαφές ότι ο σακχαρώδης διαβήτης είναι πολύπλοκο συστηματικό νόσημα και δεν αφορά μόνο τη διαταραχή του μεταβολισμού της γλυκόζης, αλλά το σύνολο του κυτταρικού μεταβολισμού σε όλους ανεξαιρέτως τους ιστούς.
Στην πορεία εξέλιξης της νόσου δημιουργούνται συνοσηρότητες από όλα τα συστήματα (καρδιαγγειακό, νευρικό, πεπτικό, νεφρούς, δέρμα, ακόμα και από την ψυχική σφαίρα) ως αποτέλεσμα της χρόνιας υπεργλυκαιμίας-δυσλιπιδαιμίας και των χρόνιων επιπλοκών, γεγονός το οποίο καθιστά επιβεβλημένη την άριστη μεταβολική ρύθμιση σε όλες τις παραμέτρους.
Η αντιμετώπιση της νόσου
Στην επίτευξη αυτού του στόχου σύμφωνα με τον καθηγητή, έχει συμβάλει αποφασιστικά η κυκλοφορία πρωτοπόρων φαρμάκων (νέες βασικές ινσουλίνες, αναστολείς SGLT2, αγωνιστές υποδοχέων GLP-1), οι συνδυασμοί των οποίων προσφέρουν ευελιξία και αποτελεσματικότητα στις θεραπευτικές επιλογές.
Απ’ την άλλη μεριά, η έκρηξη στον τομέα της τεχνολογίας τα τελευταία χρόνια και η εφαρμογή της στο πεδίο του ΣΔ (αντλίες ινσουλίνης νέας γενιάς, τεχνητό πάγκρεας, σύγχρονες συσκευές αυτομέτρησης της γλυκόζης στο αίμα, συσκευές συνεχούς καταγραφής) έχει αυξήσει τις δυνατότητες εντατικοποίησης της ρύθμισης.