Κόσμος
Δευτέρα, 10 Δεκεμβρίου 2007 20:09

Κόπασε η καταιγίδα;

Ο Πρόεδρος Μπους επιμένει στην επιβολή αυστηρότερων κυρώσεων κατά του Ιράν, παρά την έκθεση των μυστικών του υπηρεσιών, ότι το Ιράν ανέστειλε από το 2003 το πρόγραμμα κατασκευής πυρηνικών όπλων. Mπορεί όμως η κυβέρνηση Μπους, επισείοντας το φάντασμα του Ιράν, να πείσει πλέον το ΣΑ των Ηνωμένων Εθνών για κυρώσεις; Ισως, αν χρησιμοποιηθεί το επιχείρημα ότι οι ασφυκτικές πιέσεις «οδήγησαν τους μουλάδες να δρουν πιο ορθολογικά», αν και δε λείπουν αυτοί που θεωρούν αναποτελεσματικές τις κυρώσεις. «Από τότε που τέθηκε η απαίτηση για πλήρη και τελεσίδικη αποχή της Τεχεράνης από τον εμπλουτισμό ουρανίου, ενισχύθηκαν στο Ιράν οι σκληροπυρηνικοί, ο Αχμαντινετζάντ και οι θιασώτες των πυρηνικών όπλων... Στην ουσία όμως ο στόχος (της Ουάσινγκτον) είναι άλλος: Η αλλαγή του καθεστώτος στην Τεχεράνη, εν ανάγκη και με στρατιωτικά μέσα...», υπογραμμίζει ο ειδικός αναλυτής Αντρέας Τσούμαχ στην γερμανική εφημερίδα «Tageszeitung».

«Εάν όντως η Τεχεράνη δεν διαθέτει στρατιωτικό πυρηνικό πρόγραμμα, τότε συρρικνώνεται τουλάχιστον προσωρινά ο κίνδυνος ενός στρατιωτικού πλήγματος και δεύτερον, αυτό σημαίνει, ότι είναι εφικτές οι διαπραγματεύσεις», γράφει η γαλλική εφημερίδα «Le Figaro».

«Σε κάθε περίπτωση χαιρετίζουμε το γεγονός, ότι η Ουάσιγκτον δεν έχει επιχειρήματα για έναν νέο, επικίνδυνο πόλεμο», αποφαίνεται η ισπανική εφημερίδα El Pais.

Είναι όμως έτσι; Σε όλους τους τόνους η Ουάσιγκτον διαμηνύει ότι το πυρηνικό πρόγραμμα της Τεχεράνης μπορεί να οδηγήσει στην κατασκευή ατομικής βόμβας, και άρα θέτει από τώρα σε κίνδυνο την υφήλιο. Οι ΗΠΑ διατηρούν για τον εαυτό τους το δικαίωμα ενός προληπτικού πλήγματος. Οπως, προληπτικός πόλεμος ήταν και την εισβολή στο Ιράκ, το οποίο διέθετε, υποτίθεται, όπλα μαζικής καταστροφής.

Μπορεί να μας φαίνεται το δόγμα του προληπτικού πλήγματος νεωτερισμός που οδηγεί σε περιπέτειες, αλλά δεν είναι. Μας το υπενθυμίζει ο Martin Kunde, στο βιβλίο του «Ο προληπτικός πόλεμος. Η ιστορική εξέλιξη και η σημερινή σημασία του». Και ανατρέχει στον Θουκυδίδη και τις αρχές του Πελοποννησιακού Πολέμου, τότε που στη Σπάρτη διαβουλεύονταν για το αν πρέπει να επιτεθούν στην Αθήνα ή όχι. Ο βασιλιάς Αρχίδαμος τηρούσε επιφυλακτική στάση, όπως θα λέγαμε με τη σημερινή ορολογία. Οχι όμως και ο πολεμοχαρής έφορος Σθενελαΐδας που έπεισε τελικά με τα επιχειρήματά του. Να ήδη στην αρχαία Σπάρτη, όλα τα στοιχεία και τα επιχειρήματα της αμερικανικής πολιτικής. Να το κράτος του κακού, η Αθήνα που ισχυροποιούνταν επικίνδυνα εκείνη την εποχή, έναντι της Σπάρτης και των συμμάχων της, να το μέλημα μήπως ανατραπεί ο συσχετισμός των δυνάμεων, να η συμμαχία των προθύμων, να και η επίκληση των θεών. Από την αρχαιότητα λοιπόν, υφίσταται ο προληπτικός πόλεμος. Και οι διεθνολόγοι ασχολήθηκαν επανειλημμένα μαζί του. Οπως ήδη στις αρχές του 17ου αιώνα ο Ολλανδός Ούγος Γρότιος, πολιτικός φιλόσοφος, που υποστήριζε ότι για να δικαιολογείται ένας προληπτικός πόλεμος θα πρέπει να συντρέχουν σοβαροί λόγοι: Ενας υπαρκτός άμεσος κίνδυνος και η αναγκαιότητα της άμυνας που προκύπτει μόνο από την απόλυτα σίγουρη πρόθεση του αντιπάλου να επιτεθεί. Οι προληπτικοί πόλεμοι την εποχή του Γροτίου συνεχίσθηκαν, χωρίς να πληρούν αυτές τις δύο προϋποθέσεις. Τις οποίες δεν πληρούσε ούτε η αμερικανική εισβολή στο Ιράκ. Γιατί, μήπως τις πληροί η περίπτωση του Ιράν;

Αλλά, ακόμη κι αν η ανάληψη στρατιωτικής δράσης από τις ΗΠΑ φαίνεται τώρα λιγότερο πιθανή, ενδέχεται το Ισραήλ να εξαναγκαστεί σε επίθεση.

Το Ισραήλ ανακοίνωσε ότι ορισμένες αναφορές των μυστικών υπηρεσιών αποδείχτηκαν λανθασμένες στο παρελθόν, και πως ο ιρανικός κίνδυνος είναι μεγάλος και δεν επιτρέπονται λάθη.

Ο υπουργός Αμυνας, Εχούντ Μπάρακ, δήλωσε ότι «δεν μπορούμε να επαναπαυθούμε εξαιτίας μίας αναφοράς μυστικών υπηρεσιών από την άλλη άκρη της γης, έστω και εάν προέρχεται από την μεγαλύτερη φίλη χώρα».

Deutsche Welle