Κινητικότητα παρατηρείται στο μέτωπο των αεροδρομίων, καθώς υπάρχουν εξελίξεις σε σημαντικούς διαγωνισμούς του προγράμματος αξιοποίησης της δημόσιας περιουσίας που είχαν για διάφορους λόγους καθυστερήσει, με επίκεντρο τον Διεθνή Αερολιμένα Αθηνών και την πώληση του 30%, όπως επίσης η έναρξη των εργασιών στο αεροδρόμιο στο Καστέλι στο Ηράκλειο Κρήτης, ενώ μάλλον νωρίτερα και σε κάθε περίπτωση εντός χρονοδιαγράμματος η Fraport αναμένεται να έχει ολοκληρώσει τα έργα στα 14 αεροδρόμια που έχει υπό τη διαχείρισή της.
Κινητικότητα παρατηρείται στο μέτωπο των αεροδρομίων, καθώς υπάρχουν εξελίξεις σε σημαντικούς διαγωνισμούς του προγράμματος αξιοποίησης της δημόσιας περιουσίας που είχαν για διάφορους λόγους καθυστερήσει, με επίκεντρο τον Διεθνή Αερολιμένα Αθηνών και την πώληση του 30%, όπως επίσης η έναρξη των εργασιών στο αεροδρόμιο στο Καστέλι στο Ηράκλειο Κρήτης, ενώ μάλλον νωρίτερα και σε κάθε περίπτωση εντός χρονοδιαγράμματος η Fraport αναμένεται να έχει ολοκληρώσει τα έργα στα 14 αεροδρόμια που έχει υπό τη διαχείρισή της.
Διεργασίες υπάρχουν και στο θέμα των 23 περιφερειακών αεροδρομίων, όπου φαίνεται να καταβάλλεται προσπάθεια για να ξεπεραστούν τα όποια εμπόδια.
Εντύπωσε προκάλεσε το μεγάλο ενδιαφέρον της διεθνούς αγοράς που προσέλκυσε το 30% του Διεθνούς Αερολιμένα Αθηνών με τη συμμετοχή δέκα (10) επενδυτικών σχημάτων, διαψεύδοντας όσους ήθελαν υποτονικό αρχικό ενδιαφέρον λόγω της μειοψηφίας του μετοχικού κεφαλαίου που πωλείται.
Υπενθυμίζεται ότι ενδιαφέρον εκδήλωσαν οι ADP GROUPE, APG ASSET MANAGEMENT, AVIALLIANCE GMBh, FERROVIAL INTERNATIONAL SE, FIRST STATE INVESTMENTS, GLOBAL INFRASTRUCTURE PARTNERS, VINCI AIRPORTS, Κοινοπραξία εταιρειών ARDIAN INFRASTRUCTURE FUND S.C.A, SICAR και ARDIAN INFRASTRUCTURE FUND V B S.C.S. SICAV - RAIF, Κοινοπραξία εταιρειών KKR και EGIS, Κοινοπραξία εταιρειών MEIF 6 ATTIC INVESTMENT, RAFFLES INFRA HOLDING και CHENGDONG INVESTMENT CORPORATION.
Όπως φαίνεται, εκτός από την AVIALLIANCE GMBh, η οποία ήδη κατέχει το 40% του ΔΑΑ, που η συμμετοχή της θεωρούνταν σίγουρη στη διαδικασία ιδιωτικοποίησης του ΤΑΙΠΕΔ, καταρχήν ενδιαφέρον εκδήλωσαν σχήματα που διαχειρίζονται μεγάλα διεθνή αεροδρόμια με εκατομμύρια επιβάτες.
Όλα τα σχήματα φαίνεται να είναι διατεθειμένα να βάλουν τουλάχιστον 1,2 δισ. ευρώ για το αεροδρόμιο της Αθήνας που συνεχίζει να προσελκύει όλο και περισσότερους επιβάτες κερδίζοντας την εμπιστοσύνη επιβατών και αεροπορικών εταιρειών.
Οι τράπεζες Deutsche Bank AG. (London branch) και Eurobank Ergasias ενεργούν ως χρηματοοικονομικοί σύμβουλοι, η κοινοπραξία των δικηγορικών εταιρειών Your Legal Partners και Δρακόπουλος Βασαλάκης ως νομικοί σύμβουλοι και η Arup Partnership ως τεχνικός σύμβουλος του ΤΑΙΠΕΔ.
Με βάση την αρχική σύμβαση του 1996, στο εννεαμελές διοικητικό συμβούλιο της εταιρείας «Διεθνής Αερολιμένας Αθηνών» μετέχουν τέσσερα μέλη που προτείνονται από το Δημόσιο, άλλα τέσσερα από τους ιδιώτες μετόχους, ενώ το πέμπτο είναι κοινής αποδοχής και έως τώρα ορίζεται από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΤΕπ). Σήμερα το Δημόσιο διαθέτει συνολικά το 55% του «Ελ. Βενιζέλος», από το οποίο το 30% έχει μεταβιβαστεί στο Υπερταμείο, ενώ το 40% στο fund AviAlliance, που έχει δημιουργήσει ο καναδικός ασφαλιστικός φορέας PSP, και το υπόλοιπο 5% στην οικογένεια Κοπελούζου. Οι νέοι επενδυτές θα δικαιούνται δύο μέλη και το Δημόσιο θα περιοριστεί σε δύο εκπροσώπους, από τους οποίους ο ένας θα έχει τη θέση του προέδρου.
Η ελληνική κυβέρνηση ελπίζει να έχει ολοκληρωθεί η πώληση των μεριδίων του αεροδρομίου στις αρχές του νέου έτους. Οι σύμβουλοι αξιοποίησης αξιολογούν τις υποβληθείσες εκδηλώσεις ενδιαφέροντος και αναμένεται να υποβάλουν την εισήγησή τους προς το Διοικητικό Συμβούλιο του ΤΑΙΠΕΔ σχετικά με τους υποψηφίους που πληρούν τα κριτήρια συμμετοχής για την επόμενη φάση του διαγωνισμού.
Τα έργα στα 14 αεροδρόμια Fraport
Στα 14 περιφερειακά αεροδρόμια που διαχειρίζεται η Fraport Greece τα κατασκευαστικά έργα συνεχίστηκαν με αμείωτο ρυθμό, ακόμα και εν μέσω υψηλής τουριστικής περιόδου. Η επένδυση ύψους 415 εκατ. ευρώ για την αναβάθμιση των 14 αεροδρομίων που διαχειρίζεται η Fraport Greece έχει υλοποιηθεί σήμερα κατά το 58%, με τα αεροδρόμια Χανίων, Καβάλας, Ζακύνθου και Ακτίου να έχουν παραδοθεί πλήρως ανακαινισμένα και εκσυγχρονισμένα. Τα έργα ξεκίνησαν την άνοιξη του 2017, αμέσως μόλις η εταιρεία, στο πλαίσιο των αποκρατικοποιήσεων, ανέλαβε τα 7+7 αεροδρόμια και αναμένεται να ολοκληρωθούν το 2021. Και οι περίπου 200.000 τ.μ. των χώρων τους με την ολοκλήρωση θα ανέλθουν σε άνω των 300.000 τ.μ. Το πλάνο περιλαμβάνει τη δημιουργία πέντε νέων τερματικών σταθμών, με αυτόν της Θεσσαλονίκης να ξεπερνάει σε έκταση τις 34.000 τ.μ., την επέκταση άλλων πέντε τερματικών σταθμών συμπεριλαμβανομένων της Μυκόνου και της Σαντορίνης και την πλήρη αναμόρφωση των υπολοίπων, ενώ και οι 15 διάδρομοι απογείωσης-προσγείωσης ανακαινίζονται.
Τα δείγματα γραφής από τα 4 «καινούργια» αεροδρόμια, όπου οι επενδύσεις ολοκληρώθηκαν, είναι μάλλον ενθαρρυντικά. Στη Ζάκυνθο υλοποιήθηκαν η ανακαίνιση και η αναδιαμόρφωση του τερματικού σταθμού και η εγκατάσταση μοντέρνου συστήματος ελέγχου και διαχείρισης αποσκευών. Τα check-in αυξήθηκαν κατά 35% και τα σημεία ασφαλείας κατά 150%. Αναδιοργανώθηκαν και ανακαινίστηκαν οι χώροι προσγείωσης-απογείωσης-στάθμευσης αεροσκαφών, ενώ χτίστηκε και νέος πυροσβεστικός σταθμός. Στο αεροδρόμιο «Ιωάννης Δασκαλογιάννης» των Χανίων αναδιοργανώθηκε πλήρως ο αεροσταθμός, οι πύλες αυξήθηκαν κατά 25% και τα σημεία ασφαλείας και ελέγχου διπλασιάστηκαν. Ανάλογες εργασίες ανακαίνισης πραγματοποιήθηκαν και στον διάδρομο απογείωσης-προσγείωσης, όπως άλλωστε και στην Καβάλα, όπου πλέον εφαρμόζεται ο «pushback» τρόπος στάθμευσης των αεροσκαφών και άρα επιτυγχάνεται η πλήρης αξιοποίηση της χωρητικότητας των αεροδρομίων.
Στο «Μέγας Αλέξανδρος» της Καβάλας επεκτάθηκε ο τερματικός σταθμός κατά 2.029 τ.μ. και αυξήθηκαν κατά 20% τα check-in, ενώ μεγάλωσε και ανακαινίστηκε και ο πυροσβεστικός σταθμός. Στην ηπειρωτική χώρα, ένα ακόμα αεροδρόμιο που άλλαξε εντελώς είναι αυτό του Ακτίου, το οποίο επεκτάθηκε κατά 2.381 τ.μ., αναμορφώθηκε, έχει πλέον όλα τα σύγχρονα συστήματα για τις αποσκευές, 14 check-in, 8 πύλες αναχώρησης και διπλάσια σημεία ασφαλείας. Το μέχρι πρότινος άγνωστο για αρκετούς αεροδρόμιο που εξυπηρετεί όλη την Αιτωλοακαρνανία και όχι μόνο, γνώρισε τον Ιούλιο του 2019 αύξηση της τάξεως του 8,5% σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο πέρυσι. Το πιο μεγαλόπνοο έργο, όμως, μεταξύ όλων των αεροδρομίων που ελέγχει η παραχωρησιούχος γίνεται στο «Μακεδονία» της Θεσσαλονίκης. Η Fraport Greece φιλοδοξεί να το καταστήσει κόμβο όχι μόνο των Βαλκανίων αλλά και ευρύτερα της ΝΑ Ευρώπης. Με την ολοκλήρωσή των εργασιών θα φιλοξενεί 45% περισσότερα check-in, 7 ιμάντες παραλαβής αποσκευών, 24 πύλες αναχωρήσεων, ενώ τα σημεία ελέγχου θα αυξηθούν κατά 115%. Δεν είναι τυχαία και η συμφωνία που υπεγράφη με την εταιρεία ταχυμεταφορών DHL για επένδυση 7,5 εκατ. ευρώ με τη δημιουργία νέου κέντρου διαλογής.
Στα τέλη του Ιουνίου παρουσιάστηκε σε εκδήλωση της εταιρείας ο νέος αρχιτεκτονικός σχεδιασμός του αεροδρομίου Μυκόνου, ο οποίος άλλαξε από τον αρχικό για να εναρμονίζεται με την κυκλαδίτικη αισθητική του περιβάλλοντος χώρου. Πέρα από την εξωτερική όψη, οι αλλαγές που έρχονται για το αεροδρόμιο του διασημότερου νησιού της χώρας είναι πολλές. Κατ’ αρχάς, η επέκταση κατά 3.450 τ.μ. και η ανακαίνιση του αεροσταθμού, παράλληλα με την εγκατάσταση όλων των σύγχρονων συστημάτων και οι αυξήσεις σε check-in, σημεία ελέγχου και πυλών. Επίσης, πραγματοποιήθηκε ολική ανακατασκευή του διαδρόμου απογείωσης-προσγείωσης και κατασκευάζεται ο νέος πυροσβεστικός σταθμός. Αξίζει να σημειωθεί ότι τον φετινό Ιούλιο η Μύκονος σημείωσε αύξηση της επιβατικής κίνησης κατά 10,4% σε σχέση με τον ίδιο μήνα πέρυσι.
Στη γειτονική Σαντορίνη συντελείται μια μάλλον αδιανόητη, με βάση τη χωροταξία και δόμηση του νησιού, επέκταση 12.900 τ.μ. Με την ολοκλήρωση των εργασιών, η οποία χωρίς απρόοπτα αντί για το 2021 θα επιτευχθεί στα τέλη του 2020, θα προκύψουν 115% περισσότερα check-in, διπλασιασμός των ιμάντων παραλαβής αποσκευών μαζί με εγκατάσταση μοντέρνου συστήματος ελέγχου και διαχείρισής τους, 20% αύξηση του αριθμού πυλών, 250% αύξηση των σημείων ασφαλείας, ενώ θα αναπλαστεί ο περιβάλλων χώρος και το πάρκινγκ για το κοινό που μόνο τον Ιούλιο του 2019 ανήλθε σε 1.273.337 άτομα.
Επίσης στην Κω έχει ολοκληρωθεί ήδη το νέο τέρμιναλ συνολικής έκτασης 24.000 τ.μ. με τις συνολικές εργασίες να βρίσκονται στο 60% της ολοκλήρωσης. Όταν παραδοθεί το «Ιπποκράτης» θα υποδέχεται τους επιβάτες με 75% περισσότερα check-in και αυξημένα κατά 125% τα σημεία ασφαλείας. Η πίστα επεκτείνεται και ανακατασκευάζεται πλήρως, χτίζεται νέος πυροσβεστικός σταθμός, ενώ συντελούνται και εργασίες στις εγκαταστάσεις και στον χώρο περιμετρικά του αερολιμένα.
Στο ίδιο πλαίσιο, στο αεροδρόμιο της Κέρκυρας χτίζεται ο νέος τερματικός σταθμός επιφάνειας 10.350 τ.μ. ως επέκταση του υφιστάμενου με σκοπό να φιλοξενήσει 28 check-in, 8 σημεία ελέγχου και 12 πύλες αναχώρησης.
Τα υπόλοιπα 23 περιφερειακά αεροδρόμια
Τέλος, μετά την παραχώρηση των 14 περιφερειακών αεροδρομίων στη Fraport Greece, την ανανέωση της σύμβασης παραχώρησης του «Ελ. Βενιζέλος» για 20 επιπλέον έτη και την κύρωση από τη Βουλή της σύμβασης κατασκευής του νέου αεροδρομίου στο Καστέλι της Κρήτης, μια νέα σημαντική εξέλιξη δρομολογείται στον εγχώριο αεροπορικό κλάδο η αξιοποίηση και των υπόλοιπων 23 κρατικών περιφερειακών αεροδρομίων της χώρας, μέσω Συμπράξεων Δημόσιου και Ιδιωτικού Τομέα (ΣΔΙΤ) ή συμβάσεων παραχώρησης.
Πρόκειται για τα αεροδρόμια Αλεξανδρούπολης, Ιωαννίνων, Κοζάνης, Καστοριάς, Νέας Αγχιάλου, Καλαμάτας, Άραξου, Λήμνου, Χίου, Ικαρίας, Σκύρου, Μήλου, Νάξου, Πάρου, Σύρου, Καλύμνου, Αστυπάλαιας, Σητείας, Λέρου, Κάσου, Καρπάθου, Κυθήρων και Καστελόριζου.
Η νέα ηγεσία του υπουργείου Μεταφορών, σύμφωνα με πληροφορίες, εξετάζει για λόγους δημοσίου συμφέροντος, που συνδέονται με την τουριστική ανάπτυξη και την αύξηση του Ακαθάριστου Εθνικού Προϊόντος, να διερευνήσει τη δυνατότητα ανάπτυξης των 23 περιφερειακών αεροδρομίων της χώρας, των οποίων η διαχείριση και λειτουργία γίνεται από την Υπηρεσία Πολιτικής Αεροπορίας. Στόχος αυτής της διερεύνησης είναι η προετοιμασία και η κατάρτιση ενός ολοκληρωμένου σχεδίου ανάπτυξης των ως άνω αεροδρομίων, λαμβάνοντας υπ’ όψιν τα λειτουργικά στοιχεία τους, καθώς και τις προοπτικές περαιτέρω ανάπτυξης και εκσυγχρονισμού τους.
Στο πλαίσιο αυτής της διερεύνησης κρίνεται αναγκαία και η εξέταση εναλλακτικών σχεδίων αξιοποίησης, περιλαμβανομένων και σεναρίων παραχώρησης, καθώς και μέσω ανάθεσης σύμβασης αξιοποίησης με τη μορφή ΣΔΙΤ.
Υπενθυμίζεται ότι τα 23 κρατικά περιφερειακά αεροδρόμια είχαν αξιολογηθεί με βάση την επιβατική κίνηση και τις υποδομές τους και μάλιστα, σύμβουλοι του ΤΑΙΠΕΔ τα είχαν κατηγοριοποιήσει σε τρεις ομάδες.
Οι σύμβουλοι φαίνεται να έχουν προχωρήσει σε: Καταγραφή και ανάλυση των στόχων του Δημοσίου σε σχέση με την ανάπτυξη και αξιοποίηση των αεροδρομίων και το ρόλο των εμπλεκόμενων φορέων του. Καταγραφή και ανάλυση των ελάχιστων σχεδιαζόμενων επενδύσεων που το Δημόσιο έχει προγραμματίσει ανά αεροδρόμιο. Καταγραφή και ανάλυση των ελάχιστων τεχνικών και λειτουργικών απαιτήσεων που το Δημόσιο έχει προγραμματίσει ανά αεροδρόμιο. Αξιολόγηση της χρηματοοικονομικής βιωσιμότητας ανάπτυξης των αεροδρομίων με βάση τους στόχους της αναθέτουσας αρχής, τις ελάχιστες επενδύσεις και τις ελάχιστες απαιτήσεις, καθώς και τα στοιχεία που θα παρασχεθούν στον σύμβουλο (ιστορικά στοιχεία, προβλέψεις κ.λπ.).
Διερεύνηση, σε συνεργασία με τους νομικούς συμβούλους, εναλλακτικών τρόπων συμμετοχής της αναθέτουσας αρχής στο πλαίσιο ενδεχόμενης συνεργασίας με τον ιδιωτικό τομέα (με τη μορφή παραχώρησης για την ανάπτυξη και αξιοποίηση των αεροδρομίων), με στόχο τη διασφάλιση του δημοσίου συμφέροντος.
Διερεύνηση, από χρηματοοικονομικής άποψης, εναλλακτικών σχεδίων ομαδοποίησης και δομών παραχώρησης, λαμβάνοντας υπ’ όψιν τις χρηματοοικονομικές, επενδυτικές και εμπορικές παραμέτρους των αεροδρομίων, με στόχο τη διαμόρφωση εύλογων επενδυτικών σχεδίων για την προσέλκυση σοβαρών επενδυτικών κεφαλαίων.
Υποστήριξη της αναθέτουσας αρχής, σε συνεργασία με τους νομικούς συμβούλους, για το σχεδιασμό και την προετοιμασία ενός ολοκληρωμένου σχεδίου παραχώρησης σε σχέση με την ανάπτυξη και αξιοποίηση των αεροδρομίων μέσω της συνεργασίας δημόσιου και ιδιωτικού τομέα, με βάση τους στόχους της αναθέτουσας αρχής σε σχέση με την ανάπτυξη των αεροδρομίων και τη συμμετοχή του στο σχέδιο παραχώρησης.
Από την παραπάνω διαδικασία θα προκύψει και ο βέλτιστος τρόπος που θα συνταχθούν τα τεύχη δημοπράτησης για τη σύμβαση παραχώρησης, ο χρόνος παραχώρησής τους, η μακροπρόθεσμη στρατηγική για καθένα από αυτά κ.ά.
Αυτό που γίνεται πλέον ξεκάθαρο είναι πως με την εκκίνηση και ολοκλήρωση αυτής της διαδικασίας η χώρα θα έχει πλήρως ιδιωτικοποιημένα τα 39 πολιτικά της αεροδρόμια, δηλαδή της Αθήνας, του Ηρακλείου, τα 14 αεροδρόμια της Fraport Greece και με την ολοκλήρωση της διαδικασίας τα υπολειπόμενα 23 περιφερειακά αεροδρόμια.