Aρθρο του ΝΙΚΟΛΑ ΣΑΡΚΟΖΙ*
«Ολοι οι λαοί της Μεσογείου να χτίζουν μαζί. Αυτό είναι ένα σχέδιο που ταξιδεύει πάνω στα φτερά της ειρήνης, της ελευθερίας και της δικαιοσύνης, ένα σχέδιο που δεν το επιβάλλει κανένας. Που όλοι το επιθυμούν».
ΠΟΛΥ ΚΑΙΡΟ τώρα δεν κάνουμε άλλο παρά να μιλάμε για ό,τι ενώνει τους πληθυσμούς που κατοικούν γύρω από τη λεκάνη της Μεσογείου, δεν κάνουμε άλλο παρά να εκθειάζουμε τα πλεονεκτήματα του διαλόγου μεταξύ πολιτισμών και θρησκειών. Στον κόσμο της Μεσογείου, που αιώνες τώρα είναι διχασμένος ανάμεσα στο πνεύμα της σταυροφορίας και στο πνεύμα του διαλόγου, που αιώνες τώρα ταλαντεύεται μεταξύ μίσους και αδελφοσύνης, που αιώνες τώρα διστάζει μεταξύ πολιτισμού και βαρβαρότητας, πρέπει να πούμε ότι δεν είναι πια ώρα για διάλογο, αλλά για έργα, ότι δεν είναι πια καιρός για κουβέντες, αλλά για δράση.
Σε όλους τους κατοίκους της λεκάνης της Μεσογείου που δεν κατορθώνουν να ξεφύγουν από τον κολασμένο κλοιό του μίσους και της βεντέτας, που ονειρεύονται ειρήνη και αδελφοσύνη, αλλά δεν βλέπουν γύρω τους παρά πόλεμο των πάντων εναντίον των πάντων, που είναι διαποτισμένοι από ανεκτικότητα και ανθρωπισμό, αλλά απελπισμένοι γιατί συναντούν μονάχα μισαλλοδοξίες και ολοκληρωτισμούς, τους λέμε ότι ήρθε η ώρα να περάσουμε από το διάλογο στην πολιτική, ότι ήρθε η ώρα να σταματήσουν τα λόγια και να αρχίσει η δουλειά.
Σε όλους τους κατοίκους της λεκάνης της Μεσογείου, σε όλους τους λαούς οι οποίοι ζουν κάτω απ' αυτό το υπέροχο φως, που φώτισε τα πιο όμορφα όνειρα της ανθρωπότητας, σε όλους τους ανθρώπους καλής θελήσεως, οι οποίοι κοιτάζοντας τη θάλασσα θυμούνται ότι είναι παιδιά εκείνων που μέσα από την πίστη και το λόγο τοποθέτησαν για πρώτη φορά τον «άνθρωπο» στο κέντρο του σύμπαντος και του έμαθαν ότι η ιστορία του είναι μια τραγική ιστορία, σε όλους τους άνδρες και όλες τις γυναίκες που νιώθουν κληρονόμοι εκείνων οι οποίοι δίδαξαν πρώτοι στην ανθρωπότητα έναν άλλο τρόπο πίστης και σκέψης, τους λέμε ότι έφτασε η στιγμή να επιστρατεύσουν τις δυνάμεις τους και την καρδιά τους για να φτιάξουν τη Μεσογειακή Ενωση, επειδή αυτό που... παίζεται έχει μεγάλη σημασία. Μεγάλη όχι μόνο για το μέλλον των λαών που ζουν στις ακτές της Μεσογείου, αλλά και για το μέλλον της ανθρωπότητας.
Εδώ θα αποφασίσουμε αν οι πολιτισμοί και οι θρησκείες θα πολεμήσουν μεταξύ τους στον πιο τρομερό πόλεμο, αν ο Βορράς και ο Νότος θα αλληλοσυγκρουστούν, αν η τρομοκρατία, ο ολοκληρωτισμός και ο φονταμενταλισμός θα μπορέσουν να βάλουν στον κόσμο το σημάδι της βίας και της μισαλλοδοξίας. Εδώ θα πάρουμε μεγάλες αποφάσεις για το μέλλον της Ευρώπης και το μέλλον της Αφρικής. Γιατί το μέλλον της Ευρώπης είναι ο Νότος. Γυρίζοντας την πλάτη στη Μεσόγειο, η Ευρώπη θα έκοβε τις γέφυρες όχι μόνο με το πνευματικό και ηθικό παρελθόν της, αλλά και με το μέλλον της. Γιατί στη Μεσόγειο η Ευρώπη θα κατακτήσει την ευημερία της και την ασφάλειά της, θα ξαναβρεί τη δύναμη που της έδωσαν οι πρόγονοί της.
Και μέσα από τη Μεσόγειο θα μπορέσει η Ευρώπη να στείλει το μήνυμά της προς όλους τους ανθρώπους. Και μέσα από τη Μεσόγειο, με συναίσθηση του χρέους της προς αυτή, θα ανακτήσει η Ευρώπη την ταυτότητά της, το σχέδιό της, θα ξαναβρεί το νόημα που δεν πρέπει να χάσει ποτέ: το νόημα ενός σχεδίου πολιτισμού. Και μέσα από τη Μεσόγειο θα ενωθούν η Ευρώπη και η Αφρική. Και μέσα από τη Μεσόγειο η Ευρώπη και η Αφρική θα χτίσουν το κοινό τους μέλλον. Και μέσα από τη Μεσόγειο η Ευρώπη και η Αφρική θα βαρύνουν μαζί στις τύχες του κόσμου και στο δρόμο που οδηγεί στην παγκοσμιοποίηση. Και μέσα από τη Μεσόγειο η Ευρώπη και η Αφρική θα δώσουν το χέρι στην Ανατολή. Γιατί αν το μέλλον της Ευρώπης βρίσκεται στο Νότο, το μέλλον της Αφρικής βρίσκεται στο Βορρά. Ας καλέσουμε όλους όσοι μπορούν να αφιερωθούν στη Μεσογειακή Ενωση, γιατί αυτή θα γίνει το θεμέλιο της Ευραφρικής, αυτού του μεγάλου οράματος που θα μπορέσει να εξυψώσει τον κόσμο. Η Μεσογειακή Ενωση είναι ένα στοίχημα για τον καθέναν από μας, τους λαούς της Μεσογείου.
Είναι μια προσπάθεια που ο καθένας από εμάς πρέπει να καταβάλει και να ξεπεράσει τα μίση και την οργή που κληρονομούν τα παιδιά από τους πατέρες τους εδώ και γενιές. Είναι μια προσπάθεια για να πάψουν όλοι να κληροδοτούν το μίσος και να αρχίσουν να μοιράζουν την αγάπη, αυτή την αγάπη που ηχεί ήδη στην κραυγή της Αντιγόνης, 2.500 χρόνια πριν: «Γεννήθηκα για να μοιράζομαι την αγάπη, όχι να μοιράζομαι το μίσος». Αυτή την αγάπη που είναι η ουσία του ιουδαϊσμού, του χριστιανισμού και του Ισλάμ, που οι φανατικοί κάνουν τα πάντα για να την πνίξουν, αυτή την αγάπη που ζει μέσα στην κουλτούρα μας, στη σκέψη μας, στη θρησκεία μας, στην τέχνη μας, στην ποίησή μας, αλλά δεν ζει αρκετά μέσα στις καρδιές μας, γιατί είναι καρδιές πληγωμένες, καρδιές κομματιασμένες από τρομερά τραύματα, από την ανάμνηση άγριων πόνων.
Μόλις έληξε ο Β' Παγκόσμιος Πόλεμος, η Ευρώπη έζησε μια από εκείνες τις ολέθριες στιγμές όπου τα βάσανα και ο πόνος ουρλιάζουν πιο δυνατά από την αγάπη. Κατόρθωσε να το ξεπεράσει. Επειτα από τόσους θανάτους, τόσο αίμα, τόση βία αιώνων ολόκληρων, μπήκε στο δρόμο της ειρήνης και της αδελφοσύνης. Η Γαλλία προτρέπει όλους τους λαούς της Μεσογείου να κάνουν το ίδιο, με τον ίδιο σκοπό και τον ίδιο τρόπο. Δεν θα χτίσουμε τη Μεσογειακή Ενωση πάνω στην εξιλέωση της προγονικής ενοχής από τους απογόνους, δεν θα χτίσουμε τη Μεσογειακή Ενωση πάνω στη μεταμέλεια. Ο Ζαν Μονέτ και ο Ρομπέρτ Σουμάν δεν είπαν στους Γερμανούς: «Μετανοήστε πρώτα κι ύστερα βλέπουμε». Τους είπαν: «Θα χτίσουμε μαζί το κοινό μας μέλλον». Ο στρατηγός Κάρολος ντε Γκωλ δεν είπε στον καγκελάριο Κόνραντ Αντενάουερ: «Πρώτα μετανοήστε και ύστερα δίνουμε τα χέρια». Του είπε: «Τώρα είμαστε φίλοι για πάντα». Θα χτίσουμε τη Μεσογειακή Ενωση όπως την Ευρωπαϊκή Ενωση, με πολιτική βούληση ισχυρότερη από την ανάμνηση του πόνου, πάνω στην προϋπόθεση ότι το μέλλον βαραίνει περισσότερο από το παρελθόν.
Η επιθυμία για μια Μεσογειακή Ενωση δεν σημαίνει ότι διαγράφουμε την Ιστορία, ότι θέλουμε να ξαναρχίσουν όλα από το μηδέν. Σημαίνει ότι θέλουμε να συνεχίσουμε την Ιστορία από κει που βρίσκεται και να προχωρήσουμε αντί να παιδευόμαστε εξαιτίας της. Η Μεσόγειος δεν είναι λευκό χαρτί, αλλά το μέλλον της δεν βρίσκεται όλο στο παρελθόν της. Το μέλλον της δεν είναι καταδικασμένο να επαναλαμβάνει το παρελθόν της. Ας κάνουμε ό,τι έκαναν οι πρόγονοί μας που θεμελίωσαν την Ευρώπη. Ας φτιάξουμε μια συγκεκριμένη σύμπνοια, όλο και πιο στενή, γύρω από συγκεκριμένα σχέδια που βάζουν στο παιχνίδι τα ζωτικά συμφέροντα όλων των λαών μας. Ας κάνουμε ό,τι έκαναν οι θεμελιωτές της Ευρώπης, που έβαλαν ανθρώπους αλληλομισούμενους να εργάζονται από κοινού για να συνηθίσουν να μη μισούνται πια.
Από εμάς, από τη γενιά μας εξαρτάται να θέσουμε σε λειτουργία αυτή την πρωτότυπη, τη μοναδική εμπειρία, από τη γενιά μας εξαρτάται να δημιουργήσουμε τις προϋποθέσεις της επιτυχίας της, από τη γενιά μας εξαρτάται να γίνει αμετάκλητη. Δεν μπορούμε να αλλάξουμε τη ροή της Ιστορίας, να αλλάξουμε τον κόσμο, αν δεν ρισκάρουμε. Δεν γίνεται τίποτα ή μάλλον δεν γίνονται αρκετά πράγματα, όταν δεν είμαστε έτοιμοι να διακινδυνεύσουμε την αποτυχία. Εν ονόματι της Γαλλίας που αποφάσισε να αφιερωθεί με όλες της τις δυνάμεις σ' αυτό το σχέδιο, εν ονόματι όλων των λαών της Μεσογείου που οι τύχες τους συνδέονται μεταξύ τους, εν ονόματι των παιδιών μας που μια μέρα θα μας ζητήσουν λογαριασμό για ό,τι κάναμε, καλώ όλους τους αρχηγούς κρατών και κυβερνήσεων των χωρών που βρέχονται από τη Μεσόγειο να συγκεντρωθούν στη Γαλλία τον Ιούνιο τού 2008 για να θέσουν τις βάσεις μιας πολιτικής, οικονομικής και πολιτισμικής ένωσης, βασισμένης στην αρχή της ισότητας των λαών. Το σχέδιο αυτό δεν θα είναι σχέδιο της Γαλλίας. Θα είναι σχέδιο όλων. Φτιαγμένο απ' όλους. Θα πετύχει μόνον αν ο καθένας αφοσιωθεί και δώσει ένα μέρος του εαυτού του. Ηδη από τώρα πολλοί στρατολογήθηκαν με αποφασιστικότητα. Σε αυτούς που θέλουν να είναι όλα προαποφασισμένα, πριν αρχίσουν να πιστεύουν ότι το πράγμα μπορεί να λειτουργήσει, θέλω να θυμίσω με ποιον τρόπο στήθηκε η Ευρώπη, η οποία είναι ακόμη ατελής. Θέλω να τους θυμίσω ότι στην αρχή ήταν μια πράξη πίστης, ένα όνειρο που το νόμιζαν τρελό πριν γίνει πραγματικότητα. Αν έχουμε θέληση, θα τη φτιάξουμε τη Μεσογειακή Ενωση.
Ξέρω ότι βαθιά μέσα του κάθε άνδρας και κάθε γυναίκα των ακτών της Μεσογείου φέρει την ανάμνηση και τη νοσταλγία μιας ενότητας που χάθηκε πριν από 15 αιώνες. Επί 15 αιώνες ναυαγούσαν όλα τα σχέδια που είχαν σκοπό την επαναβίωση αυτής της ενότητας, όπως ναυαγούσαν όλα τα όνειρα για την ένωση της Ευρώπης, γιατί τα φτερά των ονείρων για την κατάκτηση προσέκρουαν στην άρνηση των λαών που ήθελαν να παραμείνουν ελεύθεροι. Το σχέδιο που προτείνει σήμερα η Γαλλία σε όλους τους λαούς της Μεσογείου, να χτίσουν μαζί, είναι ένα σχέδιο που ταξιδεύει πάνω στα φτερά της ειρήνης, της ελευθερίας και της δικαιοσύνης, ένα σχέδιο που δεν το επιβάλλει κανένας. Που όλοι το επιθυμούν.
* Ο κ. Νικολά Σαρκοζί γεννήθηκε το 1955 και είναι πρόεδρος της Γαλλικής Δημοκρατίας από τις 16 Μαΐου 2007.