Ήταν ένα απ’ τα αγαπημένα ρητά του Μάνου Χατζιδάκι: «Οι μεγάλοι κλέβουν, οι μέτριοι αντιγράφουν». Το είχε κλέψει και ο ίδιος απ’ τον Στραβίνσκι, γράφει η Κατερίνα Τζωρτζινάκη.
Από την έντυπη έκδοση
Της Κατερίνας Τζωρτζινάκη
[email protected]
Ήταν ένα απ’ τα αγαπημένα ρητά του Μάνου Χατζιδάκι: «Οι μεγάλοι κλέβουν, οι μέτριοι αντιγράφουν». Το είχε κλέψει και ο ίδιος απ’ τον Στραβίνσκι.
Οι μεταμορφωτές και οι αναμορφωτές, όμως, ανεξαρτήτως χρώματος και ιδεολογίας, δεν είναι καθόλου σίγουρο ότι θέλουν να φτιάξουν καινούργια κομμάτια, τολμώντας να κλέψουν την ουσία της τέχνης άλλων. Αναφέρονται συνεχώς στις επιρροές τους από τα διάφορα μοντέλα και, την ίδια στιγμή, με τις επιλογές τους, δεν καταφέρνουν να προσεγγίσουν το ύφος των υποδειγμάτων.
Επιμένουν να αντιγράψουμε μία το ένα και μία το άλλο μοντέλο, μια το ιρλανδικό και το δανέζικο, μια τη γερμανική συνταγή των αρχών της χιλιετίας, μια το νοικοκυρεμένο φινλανδικό, εσχάτως το εσθονικό.
Τα δημόσια σχολεία της Εσθονίας καθιέρωσαν το 2012 ένα πρόγραμμα για να διδάσκονται τα παιδιά από νωρίς πώς να κάνουν προγραμματισμό ηλεκτρονικών υπολογιστών. Το μάθημα κρίθηκε αναγκαίο επειδή οι εταιρείες της χώρας δυσκολεύονταν να προσλάβουν προγραμματιστές. Και η θέση αυτή είχε μεγάλη σημασία, λόγω της επιτυχίας του Skype, το οποίο αναπτύχθηκε στην Εσθονία το 2003.
Η e-Εσθονία, όπως θέλει να ονομάζεται η χώρα, ήταν η πρώτη που οι κάτοικοί της από το 2007 μπορούσαν να ψηφίζουν ηλεκτρονικά. Φυσικά, εδώ και καιρό υπάρχουν μόνο σε ηλεκτρονική μορφή ιατρικοί φάκελοι και η συναλλαγή με το δημόσιο γίνεται μόνο ηλεκτρονικά. Πουθενά στην Ευρώπη σε αναλογία με τον αριθμό των κατοίκων δεν υπάρχουν περισσότερες νεοφυείς επιχειρήσεις. Σύμφωνοι, παλιές ειδήσεις. Πώς μπορούν άλλες χώρες, που δεν έχουν το μικροσκοπικό μέγεθος της Εσθονίας να ακολουθήσουν το παράδειγμά της; Η προτροπή «κάν’ το, όπως οι Εσθονοί» είναι μάλλον ενοχλητική. Άλλη είναι η λογική: η αποβολή του απαρχαιωμένου τρόπου σκέψης. Ο μελλοντολόγος Άλβιν Τόφλερ είπε κάποτε ότι «ο αναλφαβητισμός δεν θα μετράται με βάση αυτούς που δεν μπορούν να διαβάσουν και να γράψουν, αλλά με βάση αυτούς που δεν θα μπορούν να μαθαίνουν και να ξαναμαθαίνουν».