Το ζήτημα που έχει προκύψει με το ιρανικό τάνκερ Adrian Darya 1 (πρώην Grace 1), που βρίσκεται στο επίκεντρο μίας οργισμένης αντιπαράθεσης μεταξύ Ουάσιγκτον και Τεχεράνης και το οποίο σύμφωνα με ξένα ειδησεογραφικά πρακτορεία πλέει προς την Καλαμάτα, παρακολουθούν στενά οι ελληνικές αρχές, εν μέσω αμερικανικών προειδοποιήσεων. Το δεξαμενόπλοιο βρισκόταν σήμερα το πρωί σε απόσταση 100 περίπου χλμ. βορειοδυτικά του Οράν, πλέοντας προς ανατολάς.
Το ζήτημα που έχει προκύψει με το ιρανικό τάνκερ Adrian Darya 1 (πρώην Grace 1), το οποίο βρίσκεται στο επίκεντρο μίας οργισμένης αντιπαράθεσης μεταξύ Ουάσιγκτον και Τεχεράνης, παρακολουθούν στενά οι ελληνικές αρχές, εν μέσω αμερικανικών προειδοποιήσεων, με φόντο τις πληροφορίες ξένων ειδησεογραφικών πρακτορείων ότι το δεξαμενόπλοιο πλέει προς την Καλαμάτα.
Το δεξαμενόπλοιο βρισκόταν σήμερα το πρωί σε απόσταση 100 περίπου χιλιομέτρων βορειοδυτικά του Οράν (Αλγερία) πλέοντας προς ανατολάς. Σύμφωνα με τηλεγράφημα του Ιρανικού πρακτορείου ειδήσεων Irna, Ιρανός λιμενικός αξιωματούχος δήλωσε ότι το τάνκερ πλέει σε διεθνή ύδατα. Ωστόσο αοριστία περιβάλλει τόσο τον τελικό του προορισμό του, όσο και την τύχη του φορτίου του.
Το χρονικό της διένεξης
Οι αρχές του Γιβραλτάρ είχαν συλλάβει στις 4 Ιουλίου το τάνκερ, με την υποψία ότι μεταφέρει πετρέλαιο με προορισμό την Συρία στο πλαίσιο των ευρωπαϊκών κυρώσεων κατά της Δαμασκού. Το δεξαμενόπλοιο λαβε άδεια να συνεχίσει το ταξίδι του την Πέμπτη, όταν η Τεχεράνη έδωσε την διαβεβαίωση ότι το φορτίο των 2,1 εκατ. βαρελιών πετρελαίου δεν προορίζεται για την Συρία. Την επόμενη ημέρα, δικαστήριο της Ουάσιγκτον εξέδωσε ένταλμα για την σύλληψη του τάνκερ και την κατάσχεση του φορτίου του.
Το Γιβραλτάρ ανακοίνωσε την Κυριακή ότι δεν μπορεί να συμμορφωθεί προς το αμερικανικό ένταλμα διότι ενεργεί βάσει του ευρωπαϊκού δικαίου. Η Ουάσιγκτον βασίζει το ένταλμα στο επιχείρημα ότι το τάνκερ έχει σχέσεις με το σώμα του Φρουρών της Επανάστασης του Ιράν, το οποίο θεωρεί τρομοκρατική οργάνωση.
Το πλοίο έχει αλλάξει ονομασία σε Adrian Darya 1 και πέρασε υπό ιρανική σημαία. Προηγουμένως έπλεε υπό παναμαϊκή σημαία και με την ονομασία Grace 1.
Οι προειδοποιήσεις
Το Ιράν έχει διαμηνύσει ότι οποιαδήποτε κίνηση για νέα σύλληψη του πλοίου θα έχει «σοβαρές συνέπειες», ενώ ο υπουργός Εξωτερικών του Ιράν Μοχάμαντ Τζαβάντ Ζαρίφ εξέφρασε την εκτίμηση σε συνέντευξή του στην αμερικανική τηλεόραση στη διάρκεια επίσκεψής του στην Φινλανδία ότι η Ουάσιγκτον επιδιώκει «περαιτέρω κλιμάκωση».
«Είναι ατυχές ότι συνέβη αυτό», δήλωσε ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Μάικ Πομπέο στο Fox News Channel σχετικά με την απελευθέρωση του πλοίου εξηγώντας ότι, εάν το Ιράν αποκομίσει κέρδη από την πώληση του πετρελαίου που μεταφέρει το τάνκερ, το Σώμα των Φρουρών της Επανάστασης, οι επίλεκτες στρατιωτικές δυνάμεις του Ιράν, θα έχουν στην διάθεσή τους «περισσότερα χρήματα, περισσότερο πλούτο, περισσότερους πόρους, για να συνεχίσουν την τρομοκρατική τους εκστρατεία».
Αξιωματούχος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ δήλωσε ότι η Ουάσιγκτον γνωστοποίησε την «αυστηρή της θέση» προς την ελληνική κυβέρνηση, καθώς και προς όλα τα λιμάνια της Μεσογείου σχετικά με την παροχή διευκολύνσεων στο ιρανικό τάνκερ. Όπως υπογράμμισε, η παροχή βοήθειας στο πλοίο μπορεί να θεωρηθεί υποστήριξη προς τρομοκρατική οργάνωση.
Ο Ιρανός υπουργός Εξωτερικών δήλωσε από την Φινλανδία «ευτυχής που η περιπέτεια έλαβε τέλος» και εξέφρασε την ελπίδα ότι «αυτό θα οδηγήσει σε λιγότερη κλιμάκωση». Υποστήριξε ακόμη ότι το αμερικανικό ένταλμα στερείται νομικής βάσης και ότι στηρίζεται σε πολιτικά κίνητρα για «να προκαλέσει μεγαλύτερη κλιμάκωση».
Ωστόσο, σε συνέντευξή του στο NBC Nightly News, ο Ζαρίφ δήλωσε ότι το Ιράν δεν θα αναλάβει στρατιωτική δράση για να τερματίσει την αντιπαράθεση με τις Ηνωμένες Πολιτείες. «Δεν θα το κάνουμε. Δεν το έχουμε κάνει ποτέ τα τελευταία 250 χρόνια. Εχουμε υπερασπισθεί τους εαυτούς μας. Και έχουμε δώσει καλά μαθήματα σε όσους πραγματοποίησαν εισβολές εναντίον μας» είπε.
Ο Ιρανός ΥΠΕΞ δήλωσε τέλος ότι το Ιράν δεν μπορεί να αποκαλύψει τον προορισμό του τάνκερ εξαιτίας της ισχύος των κυρώσεων των ΗΠΑ.
Ερωτηθείς αν οι ΗΠΑ μπορούν να ανανεώσουν το αίτημα για την σύλληψη του πλοίου, ο εκπρόσωπος του ιρανικού υπουργείου Εξωτερικών Αμπάς Μουσαβί δήλωσε πως «μία τέτοια ενέργεια, και ακόμη και η συζήτηση γι΄αυτήν... θα έθετε σε κίνδυνο της ασφάλεια της ναυσιπλοΐας στην ανοικτή θάλασσα». «Το Ιράν έχει εκδώσει τις αναγκαίες προειδοποιήσεις μέσω των επισήμων διαύλων, ειδικά μέσω της ελβετικής πρεσβείας, προς τους Αμερικανούς αξιωματούχους να μην διαπράξουν λάθος, διότι αυτό θα έχει σοβαρές συνέπειες», ανέφερε σε δηλώσεις του στην ιρανική κρατική τηλεόραση.
Η Αθήνα «παρακολουθεί στενά» το ζήτημα
Ελληνικές διπλωματικές πηγές ανέφεραν από την πλευρά τους πως το υπουργείο Εξωτερικών «παρακολουθεί στενά το ζήτημα» που έχει προκύψει με τάνκερ, μετά τις πληροφορίες ότι αυτό πλέει προς την Καλαμάτα.
Σύμφωνα με το υπουργείο Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής μέχρι στιγμής δεν έχει υποβληθεί μέχρι στιγμής αίτημα ελλιμενισμού του πλοίου στο λιμάνι της Καλαμάτας ή σε άλλο λιμάνι της χώρας μας, όπως και οποιοδήποτε, άλλης φύσης, αίτημα προς τις ελληνικές αρχές.
Όπως σημείωσαν οι ίδιες πηγές, «το ΥΠΕΞ βρίσκεται σε επικοινωνία διά της διπλωματικής οδού με την αμερικανική πλευρά, της οποίας οι θέσεις άλλωστε για το συγκεκριμένο ζήτημα είναι γνωστές και έχουν κοινοποιηθεί όχι μόνο στην Ελλάδα αλλά και σε όλα τα κράτη και λιμένες της Μεσογείου».
naftemporiki.gr με πληροφορίες από ΑΜΠΕ, Reuters, AFP