Απειλές με την οκά

Από την έντυπη έκδοση

Της Κατερίνας Τζωρτζινάκη
[email protected]

Ας πάμε από την αρχή. Η Συμφωνία Επανεισδοχής Ευρωπαϊκής Ένωσης-Τουρκίας υπεγράφη στις 16 Δεκεμβρίου 2013 στην Άγκυρα και ισχύει από την 1η Οκτωβρίου 2014 για την επανεισδοχή υπηκόων Τουρκίας. 

Η έναρξη της ισχύος των διατάξεων που αφορούν την επανεισδοχή υπηκόων τρίτων χωρών, που εισέρχονται παράτυπα στην Ε.Ε. απευθείας από την Τουρκία, είχε αρχικά προγραμματιστεί για την 1η Οκτωβρίου 2017, ωστόσο προκειμένου να επιταχυνθεί η διαδικασία απελευθέρωσης των θεωρήσεων βίζα, που καίει την Τουρκία, ήρθε πιο μπροστά -την 1η Ιουνίου 2016- η διαδικασία. Θεωρητικά, γιατί κόλλησε σε τερτίπια γνωστά.

Άλλη ιστορία είναι η Κοινή Δήλωση Ε.Ε. - Τουρκίας της 18ης Μαρτίου 2016 για την επίλυση της μεταναστευτικής κρίσης, σύμφωνα με την οποία από τις 20 Μαρτίου 2016 όλοι οι νεοεισερχόμενοι στα ελληνικά νησιά παράτυποι μετανάστες θα επιστρέφονται στην Τουρκία, με κάλυψη των δαπανών από την Ε.Ε.

Αυτήν τη Δήλωση αποκαλούμε συμφωνία, αν και νομικά μένεις με την απορία. Δεν μπορεί, όμως, να παραγνωριστεί ότι στις 18 Μαρτίου 2016 κάτι συμφωνήθηκε. Μεταξύ άλλων, ότι «2) για κάθε επιστροφή Σύρου στην Τουρκία από τα ελληνικά νησιά, ένας άλλος Σύρος θα επανεγκαθίσταται από την Τουρκία στην Ε.Ε. και... 5) η εφαρμογή του χάρτη πορείας για την ελευθέρωση του καθεστώτος θεωρήσεων (βίζα) θα επισπευσθεί σε όλα τα συμμετέχοντα κράτη μέλη, για να αρθούν οι υποχρεώσεις θεώρησης για τους Τούρκους πολίτες το αργότερο έως τα τέλη Ιουνίου του 2016, με την προϋπόθεση ότι θα έχουν εκπληρωθεί όλα τα κριτήρια». 

Δύσκολα ξεμπλέκεις από τα νοηματικά βασανιστήρια. Πάντως, είτε τη βαφτίσουμε συμφωνία είτε δήλωση, δεν αναφέρει τίποτα για το πώς λαμβάνει χώρα η επανεισδοχή. Αυτή ρυθμίζεται από το ελληνοτουρκικό Πρωτόκολλο του 2001 (το οποίο η Τουρκία «πάγωσε» τον Ιούνιο του 2018) και τη Συμφωνία της 16ης Δεκεμβρίου 2013, που δεν έχει τεθεί σε ισχύ και η Άγκυρα ως μοχλό πίεσης για τις θεωρήσεις χρησιμοποιεί. 

Κενές, λοιπόν, οι απειλές; Σίγουρα, δεν είναι καινές.