Πολιτιστικά
Τετάρτη, 08 Φεβρουαρίου 2006 16:24

Στο φως δύο αρχαίοι οχυρωμένοι οικισμοί στη Νέα Καρβάλη

Ανακαλύφθηκε τμήμα του οχυρωματικού περιβόλου αρχαίου πολίσματος στα ανατολικά όρια του Δημοτικού Διαμερίσματος Νέας Καρβάλης του Δήμου Καβάλας, κατά τις εργασίες καθαρισμού που διενήργησε η ΙΗ΄ Εφορεία Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων Καβάλας στα νεώτερα οχυρωματικά έργα που σώζονται στην κορυφή οχυρού λόφου.

Μέχρι τις 20 Απριλίου είχε πραγματοποιηθεί μικρής έκτασης διερευνητική ανασκαφή, η οποία αποκάλυψε την εξωτερική παρειά του αρχαίου τείχους με έναν πύργο που προστατεύει την πύλη στο άκρο της νότιας πλευράς του. Δύο οχυροί πύργοι προστάτευαν εξάλλου τη βόρεια πύλη του οχυρωμένου οικισμού, η οποία όπως διαπιστώθηκε από τις εργασίες καθαρισμού του περασμένου Νοεμβρίου, πρέπει να αποτελούσε την κύρια πύλη πρόσβασής του.

Η διαπίστωση αυτή έρχεται να στηρίξει την αρχική άποψη ότι η λεγόμενη «Εγνατία Οδός», ο μεγάλος στρατιωτικός και εμπορικός δρόμος που ένωσε από τα μέσα του 2ου π.Χ. αιώνα τις ανατολικές επαρχίες της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας με την πρωτεύουσα Ρώμη, πρέπει να περνούσε από τον αυχένα του λόφου σε μικρή απόσταση βόρεια από το σημείο όπου σήμερα έχει κατασκευαστεί η σύγχρονη Εγνατία.

Το αρχικό τείχος, σύμφωνα με τα κινητά ευρήματα που ήλθαν στο φως (κυρίως κομμάτια οξυπύθμενων αμφορέων Θάσου και χάλκινα νομίσματα του Μακεδόνα βασιλιά Κάσσανδρου, 306 -297π.Χ.), χρονολογείται στο β' μισό του 4ου αιώνα π.Χ. Φαίνεται δηλαδή πως τα χρόνια της διαμάχης των διαδόχων του Μεγάλου Αλεξάνδρου, ο Κάσσανδρος θέλοντας να έχει τον έλεγχο του πανάρχαιου δρόμου που προϋπήρχε της Εγνατίας Οδού και οδηγούσε από την Ανατολή στη Μακεδονία οχύρωσε το ύψωμα αυτό.

Λόγω της σημαντικής θέσης του ο περίβολος έχει δεχθεί επεμβάσεις σε διάφορες εποχές, με περισσότερο αναγνωρίσιμες αυτήν των όψιμων ρωμαϊκών χρόνων και εκείνη των αρχών του 20ου αιώνα, οπότε αποτέλεσε την εξωτερική πλευρά εκτεταμένου χαρακώματος πιθανότατα του Α' Παγκοσμίου Πολέμου.

Η θέση του αρχαίου οικισμού, όπως είχε προταθεί και παλαιότερα, ταυτίζεται με τη θέση του αρχαίου Ακοντίσματος που αναφέρεται σε φιλολογικές πηγές ρωμαϊκών χρόνων ως σταθμός της «Εγνατίας Οδού», 9 μίλια ανατολικά της αρχαίας Νεάπολης, της σημερινής Καβάλας.

Παράλληλα, η ΙΗ΄ Εφορεία Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων Καβάλας πραγματοποίησε το περασμένο φθινόπωρο μικρής έκτασης διερευνητική ανασκαφή στον λόφο δυτικά του οικισμού της Νέας Καρβάλης, λόγω της ύπαρξης εκτεταμένων λαθρανασκαφών.

Ηρθε στο φως ένας επίσης οχυρωμένος παραθαλάσσιος οικισμός, ο οποίος, σύμφωνα με τα κινητά ευρήματα (που είναι κυρίως αγγεία, προϊόντα κεραμικών εργαστηρίων από τη Θάσο αλλά και την Αττική), χρονολογείται από τα τέλη του 6ου π.Χ. αιώνα ως τα μέσα του 4ου π.Χ. αι. Πιθανότατα αποτελεί έναν εμπορικό σταθμό από τους πολλούς που είχαν ιδρύσει οι Θάσιοι στα παράλια της απέναντι από το νησί τους ακτής, για την εκμετάλλευση της πλούσιας σε ξυλεία και μεταλλεύματα ενδοχώρας.