Κόσμος
Τρίτη, 28 Μαΐου 2019 13:08

Προς νέες πολιτικές ισορροπίες η Ευρώπη

Η Ευρωπαϊκή Ένωση απέφυγε μεν τα χειρότερα, γιατί δεν υπήρξε τελικά η αναμενόμενη εκρηκτική άνοδος των λαϊκιστών και τον ακροδεξιών, ωστόσο τα αποτελέσματα των προχθεσινών εκλογών διατηρούν και ενισχύουν ορισμένες εστίες ανησυχίας για την επόμενη μέρα. Μια πρώτη γεύση των επιπτώσεων των ευρωεκλογών μπορεί να υπάρξει απόψε, κατά τη συνάντηση των Ευρωπαίων ηγετών στις Βρυξέλλες, οι οποίοι πέρα από την αποτίμηση των αποτελεσμάτων θα έχουν μια πρώτη συζήτηση για τους διορισμούς ανώτατων Ευρωπαίων αξιωματούχων, που θα διαδεχθούν μεταξύ άλλων τους προέδρους της Κομισιόν και του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου.

Από την έντυπη έκδοση

Του Νίκου Μπέλλου
[email protected]

Η Ευρωπαϊκή Ένωση απέφυγε μεν τα χειρότερα, γιατί δεν υπήρξε τελικά η αναμενόμενη εκρηκτική άνοδος των λαϊκιστών και τον ακροδεξιών, ωστόσο τα αποτελέσματα των προχθεσινών εκλογών διατηρούν και ενισχύουν ορισμένες εστίες ανησυχίας για την επόμενη μέρα.

Μια πρώτη γεύση των επιπτώσεων των ευρωεκλογών μπορεί να υπάρξει απόψε, κατά τη συνάντηση των Ευρωπαίων ηγετών στις Βρυξέλλες, οι οποίοι πέρα από την αποτίμηση των αποτελεσμάτων θα έχουν μια πρώτη συζήτηση για τους διορισμούς ανώτατων Ευρωπαίων αξιωματούχων, που θα διαδεχθούν μεταξύ άλλων τους προέδρους της Κομισιόν και του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου. Ήδη διαφαίνονται τριγμοί στον γαλλογερμανικό άξονα. 

Το πιο ελπιδοφόρο στοιχείο των ευρωεκλογών ήταν η σημαντική αύξηση της συμμετοχής, η οποία ξεπέρασε κατά περίπου πέντε μονάδες εκείνες του 2014. Αυτό αποδεικνύει ότι η Ευρώπη εξακολουθεί να ενδιαφέρει τους πολίτες.

Από εκεί και πέρα, η συγκεντρωτική αποτίμηση του αποτελέσματος ήταν αρνητική για τις δύο μεγαλύτερες πολιτικές «οικογένειες» της Ε.Ε., την Κεντροδεξιά του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος (ΕΛΚ) και τους Σοσιαλιστές. Οι δύο μαζί έχασαν περίπου 70 έδρες σε σχέση με τις εκλογές του 2014 και το σημαντικότερο, οι δύο μαζί έχασαν και την απόλυτη πλειοψηφία των εδρών στη νέα Ολομέλεια. 

Τις πρακτικές επιπτώσεις αυτής της εξέλιξης μπορεί να τις δούμε στις 2 Ιουλίου, όταν η Ολομέλεια θα συνεδριάσει να εκλέξει τον νέο πρόεδρο για τα επόμενα 2,5 χρόνια. Μέχρι τώρα οι πρόεδροι εναλλάσσονταν από τις δύο μεγάλες πολιτικές ομάδες, τώρα δεν βγαίνουν οι αριθμοί, που σημαίνει ότι θα χρειαστούν ευρύτερες συμμαχίες για την εκλογή του προέδρου. Το ίδιο θα συμβεί και στις ψηφοφορίες όλων των σημαντικών ζητημάτων στο μέλλον.

Οικολογική «έκρηξη»

Οι μεγάλοι κερδισμένοι προχθές ήταν η πολιτική οικογένεια των Πρασίνων, όπου η ευαισθητοποίηση της νεολαίας στο ζήτημα της κλιματικής αλλαγή μεταφράστηκε στην κάλπη σε αύξηση της δύναμης των οικολόγων. Σε χώρες όπως η Γαλλία, η Γερμανία και το Βέλγιο τα ποσοστά που πήραν χθες είναι εξαιρετικά υψηλά και αυτό τους καθιστά πλέον «παίκτες» της επόμενης μέρας και σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Οι Πράσινοι είναι ευρωπαϊστές, αλλά η ψήφος δεν θα πρέπει να θεωρείται δεδομένη από τις άλλες πολιτικές δυνάμεις, γιατί έχουν πολύ προχωρημένες θέσεις και απαιτήσεις κυρίως σε θέματα περιβάλλοντος και διατροφής.

Χαμένη και η ριζοσπαστική αριστερά στην Ευρωβουλή, η οποία είδε τα ποσοστά των κομμάτων που την απαρτίζουν στη Γαλλία, στην Ισπανία και στην Ελλάδα (ΣΥΡΙΖΑ) να χάνουν έδαφος. Με 38 έδρες πλέον, ο ρόλος τους στην επόμενη Βουλή περιθωριοποιείται.

Στις Βρυξέλλες προκάλεσε μεγάλη ικανοποίηση η αύξηση του ποσοστού συμμετοχής των πολιτών και ανακούφιση η μη επιβεβαίωση των προβλέψεων για μεγάλη άνοδο των λαϊκιστών. 

Αντίθετα, πηγή ανησυχίας όχι μόνο για τα θεσμικά όργανα, αλλά και για τις κυβερνήσεις είναι η μεγάλη αποδυνάμωση του κυβερνητικού συνασπισμού στη Γερμανία μετά τα ιστορικά χαμηλά που κατέγραψαν τα τρία κόμματα που τον απαρτίζουν. 

Οι σκληροί λαϊκιστές

Ενισχυμένοι και οι ακραίοι λαϊκιστές και ακροδεξιοί, αλλά σε καμία περίπτωση όσο τους εμφάνιζαν οι δημοσκοπήσεις τους τελευταίους μήνες. Στη Γαλλία η Μαρίν Λεπέν επιβεβαίωσε το αποτέλεσμα του 2014, ενώ στη Γερμανία η άνοδος των ακραίων ήταν διαχειρίσιμη, όπως και στην Ολλανδία. Μόνο στην Ιταλία σημειώθηκε αύξηση της δύναμης της Λέγκα του Σαλβίνι, αλλά σε βάρος του κινήματος των Πέντε Αστέρων, που είναι επίσης ακραίο κόμμα που συμμετέχει στην κυβέρνηση συνασπισμού. 

Συνολικά οι σκληροί λαϊκιστές και ακροδεξιοί αυξάνουν τη δύναμή τους από τις 100 στις 125 έδρες, αλλά σε καμία περίπτωση δεν μπορούν να απειλήσουν τη λειτουργία της Ευρωβουλής, η οποία έχει 751 ευρωβουλευτές.