Ο σημερινός οικονομικός σχεδιασμός προβλέπει 5% ετήσια επενδυτική αύξηση. Αυτό συνεπάγεται κάλυψη του επενδυτικού κενού των 100 δισ. ευρώ σε 20 έτη. Είναι αυτονόητο ότι δεν έχουμε την πολυτέλεια να περιμένουμε τόσο. Το κενό πρέπει να καλυφθεί ταχύτερα για να αντιμετωπίσει η χώρα προκλήσεις όπως το δημογραφικό, το brain drain, το ασφαλιστικό σύστημα, οι υπερχρεωμένες επιχειρήσεις κ.λπ, γράφει ο Δρ. Γιώργος Ξηρογιάννης.
Από την έντυπη έκδοση
Του Δρ. Γιώργου Ξηρογιάννη,
διευθυντής Βιομηχανίας, Ανάπτυξης, Δικτύων και Περιφερειακής Πολιτικής του ΣΕΒ.
Ο σημερινός οικονομικός σχεδιασμός προβλέπει 5% ετήσια επενδυτική αύξηση. Αυτό συνεπάγεται κάλυψη του επενδυτικού κενού των 100 δισ. ευρώ σε 20 έτη. Είναι αυτονόητο ότι δεν έχουμε την πολυτέλεια να περιμένουμε τόσο. Το κενό πρέπει να καλυφθεί ταχύτερα για να αντιμετωπίσει η χώρα προκλήσεις όπως το δημογραφικό, το brain drain, το ασφαλιστικό σύστημα, οι υπερχρεωμένες επιχειρήσεις κ.λπ.
Ορισμένες κατηγορίες κατέγραψαν άνοδο το 2018 (ΤΠΕ +16,8%, μηχανολογικός εξοπλισμός +15,9%), όμως οι συνολικές επενδύσεις εμφανίζουν πτώση 2,96 δισ. ευρώ (-1,8% του ΑΕΠ). Επιβεβαιώνεται έτσι το επενδυτικό ανάχωμα στην ανάκαμψη και αποκλιμάκωση της ανεργίας:
1. Η γραφειοκρατία δεν περιορίζεται, με οπισθοδρόμηση στην πλειοψηφία των διεθνών δεικτών επενδυτικής ανταγωνιστικότητας.
2. Οριακή βελτίωση ξένων επενδύσεων (3,6 δισ. ευρώ ή 1,9% του ΑΕΠ το 2018 έναντι 3,2 δισ. ευρώ το 2017), όταν στη Ρουμανία είναι 3%, στην Πορτογαλία 4,5% και στην Κύπρο 45%.
3. 45% λιγότερες επενδύσεις σε σχέση με την Ε.Ε. (στο 20,5% του μέσου ευρωπαϊκού ΑΕΠ, έναντι 11,1% στην Ελλάδα).
Το μέτρο σύγκρισης δεν είναι οι κακές επιδόσεις των προηγούμενων ετών αλλά πώς θα ανακάμψουμε μέσα σε 5-6 έτη μόνο. Αυτό προϋποθέτει ετήσια επέκταση των επενδύσεων κατά 15% με μια λογική που θέτει τις επενδύσεις ως εθνικό στόχο.
Πρέπει να γίνει αντιληπτό ότι το κενό των 100 δισ. ευρώ ισοδυναμεί περίπου με 4 ΕΣΠΑ, 12 επενδύσεις όπως του Ελληνικού, 170 επενδύσεις όπως του ΟΛΠ ή 115 επενδύσεις όπως του ΟΛΘ.
Πρόσφατες ρυθμίσεις όπως απλούστευση του «αναπτυξιακού νόμου», υπερ-αποσβέσεις 200% στον ενεργειακό εξοπλισμό, υπερ-εκπτώσεις 150% στις προσλήψεις, υπερ-εκπτώσεις 130% στο R&D, φορολογικές απαλλαγές στην αξιοποίηση πνευματικής ιδιοκτησίας, μείωση φόρου μερισμάτων, κίνητρα για κέντρα κοινών υπηρεσιών, αδειοδότηση επιχειρηματικών πάρκων, εξυγίανση άτυπων συγκεντρώσεων, εταιρικοί μετασχηματισμοί, επιστροφή αχρεωστήτως καταβλημένου ΦΠΑ στη φαρμακοβιομηχανία, φορολογικές και τελωνειακές αποθήκες, στρατηγικές επενδύσεις κ.λπ. κρίνονται θετικά. Αξιοποιούν προτάσεις του ΣΕΒ, αλλά έχουν περιορισμένο εύρος.
Οι επενδυτικές μεταρρυθμίσεις που προτείνει ο ΣΕΒ παραμένουν επίκαιρες. Από τις 67 προτάσεις, η συντριπτική πλειοψηφία (οι 45, με τις 35 να αφορούν μείωση γραφειοκρατίας) δεν παρουσιάζει ουσιαστική πρόοδο, μόλις 18 έχουν μερική και μόνο 4 ουσιαστική πρόοδο, αλλά με σημαντικές καθυστερήσεις. Από αυτές αναδεικνύεται η άμεση προτεραιότητα των ακόλουθων:
1. Υποδομές ενέργειας και μεταφορών στην Περιφέρεια, για την ανάπτυξη βιομηχανικών οικοσυστημάτων με ισχυρή συνεισφορά στην τοπική οικονομία.
2. Οριζόντια φορολογικά μέτρα, όπως η μείωση του φορολογικού συντελεστή, οι υπερ- και επιταχυνόμενες αποσβέσεις (σε εξοπλισμό τεχνολογικής και μηχανολογικής αναβάθμισης).
3. Άρση αντικινήτρων με φορολογικές πρακτικές της Ε.Ε., όπως μεταφορά ζημιών στη 10ετία έναντι 5ετίας στην Ελλάδα, συντελεστές αποσβέσεων βάσει της πραγματικής ζωής του παγίου και εφαρμογή κανόνων ομιλικής φορολόγησης.
4. Αναμόρφωση του «αναπτυξιακού νόμου» και του ΕΣΠΑ. Επενδύσεις 820 εκατ. ευρώ στον αναπτυξιακό νόμο δεν μπορούν να κάνουν χρήση κινήτρων από το 2017. Επίσης, το ΕΣΠΑ έχει αδιάθετα 415 εκατ. ευρώ (στοιχεία 12/2018). Με εκταμιευμένη προκαταβολή 1,8 δισ. ευρώ από την Ε.Ε., το ΕΣΠΑ θα έπρεπε να είχε μηδενικά αδιάθετα κονδύλια.
5. Απλοποίηση περιβαλλοντικής αδειοδότησης. Χωρίς εξορθολογισμό της κατηγοριοποίησης ή/και δεσμευτική ολοκλήρωση εντός λογικών προθεσμιών, οι δαιδαλώδεις διαδικασίες καθυστερούν τις επενδύσεις (π.χ., Ελληνικό, ΟΛΠ, ΟΛΘ κ.λπ.).
Ένα χρόνο μετά το Επενδυτικό Συνέδριο του ΣΕΒ η μεταρρυθμιστική κόπωση είναι εμφανής. Χωρίς μεγέθυνση της παραγωγικής βάσης, χωρίς στήριξη της καινοτομίας, χωρίς άρση εμποδίων, υπερ-φορολόγησης και μη μισθολογικού κόστους, χωρίς ανταγωνιστικό κόστος ενέργειας δεν θα έχουμε ουσιώδη μεταβολή στην οικονομία και ταχεία μείωση της ανεργίας.