Ο τομέας των μεταφορών και των Logistics αποτελεί βασικό πυλώνα ανάπτυξης της χώρας και σημαντικό εργαλείο ενίσχυσης της ανταγωνιστικότητας και της παραγωγικότητας, καθώς ενισχύει τη βελτίωση της ποιότητας των παρεχόμενων υπηρεσιών μεταφοράς εμπορευμάτων. Στην κατεύθυνση αυτή αναδεικνύεται η σημασία των πολυτροπικών μεταφορών και της εφοδιαστικής αλυσίδας, καθόσον συμβάλλουν τόσο στη μείωση του κόστους εισαγωγής και εξαγωγής προϊόντων, όσο και στο ότι συνεισφέρουν στην αύξηση του ΑΕΠ, της απασχόλησης και στη δημιουργία οικονομιών κλίμακας.
Του Θάνου Βούρδα
Ο Θάνος Βούρδας είναι γενικός γραμματέας του υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών.
Ο τομέας των μεταφορών και των Logistics αποτελεί βασικό πυλώνα ανάπτυξης της χώρας και σημαντικό εργαλείο ενίσχυσης της ανταγωνιστικότητας και της παραγωγικότητας, καθώς ενισχύει τη βελτίωση της ποιότητας των παρεχόμενων υπηρεσιών μεταφοράς εμπορευμάτων. Στην κατεύθυνση αυτή αναδεικνύεται η σημασία των πολυτροπικών μεταφορών και της εφοδιαστικής αλυσίδας, καθόσον συμβάλλουν τόσο στη μείωση του κόστους εισαγωγής και εξαγωγής προϊόντων, όσο και στο ότι συνεισφέρουν στην αύξηση του ΑΕΠ, της απασχόλησης και στη δημιουργία οικονομιών κλίμακας. Το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών, σε στενή συνεργασία με συναρμοδίους φορείς, υλοποιεί ένα μακρόπνοο επενδυτικό πρόγραμμα με βασικούς άξονες πολιτικής αφενός την αναβάθμιση και επέκταση της υφισταμένης υποδομής όλων των μέσων μεταφοράς και αφετέρου την προώθηση των συνδυασμένων και διατροπικών μεταφορών με ταυτόχρονη ανάπτυξη του τομέα της εφοδιαστικής αλυσίδας.
Προς αυτή την κατεύθυνση, το υπουργείο Υποδομών κατά τα τελευταία τέσσερα χρόνια έχει προβεί στα ακόλουθα:
-Εθνικό Στρατηγικό Σχέδιο Μεταφορών (ΕΣΣΜ). Το ΕΣΣΜ ολοκληρώθηκε και βρίσκεται στην τελική φάση της διαβούλευσης της Στρατηγικής Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΣΜΠΕ) προκειμένου να οριστικοποιηθεί. Πρόκειται για ένα σημαντικό έργο που θα συντελέσει καθοριστικά στον προσδιορισμό της μελλοντικής στρατηγικής στις μεταφορές και στην υποστήριξη της ελληνικής οικονομίας. Το Masterplan, με τελικό ορίζοντα το έτος 2037, εντοπίζει και αιτιολογεί τις μελλοντικές απαιτούμενες πολιτικές και επενδύσεις για την ανάπτυξη ενός ολοκληρωμένου συστήματος μεταφορών για την αειφόρο ανάπτυξη και τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας της οικονομίας της χώρας.
-Στρατηγικό Σχέδιο για τα Logistics. Στο πλαίσιο υλοποίησης του Εθνικού Σχεδίου Δράσης για την ανάπτυξη του τομέα της Εφοδιαστικής Αλυσίδας δημιουργήθηκε η Επιτροπή Παρακολούθησης Υλοποίησης του Action Plan για τα Logistics, όπου συμμετέχουν οι γενικοί γραμματείς των συναρμόδιων υπουργείων καθώς και το Συμβούλιο Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας της Εφοδιαστικής, με μοναδική της αποστολή τη διασφάλιση -με κάθε μέσο- της συντονισμένης λειτουργίας όλων. Το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών συντονίζει τις δράσεις του Σχεδίου για να φέρει κοντά το κράτος με τον ιδιωτικό τομέα και να αντιμετωπίσει προβλήματα που συσσωρεύονται χρόνια σε έναν κλάδο που οραματιζόμαστε να αποτελέσει παραγωγικό εργαλείο για τη χώρα μας. Ήδη έχουμε και τα πρώτα παραδοτέα από τις ομάδες εργασίας που συγκροτήθηκαν για συγκεκριμένες δράσεις του action plan.
-Αξιοποίηση των υποδομών για τις μεταφορές του μέλλοντος. Καταφέραμε και ολοκληρώσαμε με επιτυχία την πρώτη γενιά μεγάλων οδικών και σιδηροδρομικών έργων που ήταν βαλτωμένα για πολλά χρόνια, ενώ ήδη βρίσκεται σε εξέλιξη η επόμενη γενιά έργων που καλύπτει όλο το φάσμα των υποδομών μεταφορών: δρόμοι, σιδηρόδρομος, αεροδρόμια και λιμένες.
-Εμπορευματικά Κέντρα. Η πολυτροπικότητα είναι μία από τις βασικές προτεραιότητες που προωθεί η Ε.Ε. Εξάλλου το 2018 ανακηρύχθηκε «έτος πολυτροπικότητας» από την Επιτροπή. Η πολυτροπικότητα ισχύει τόσο για τις μεταφορές εμπορευμάτων όσο και για τις μεταφορές επιβατών. Κινούμαστε προς αυτή την κατεύθυνση και υποστηρίζουμε την πολυτροπικότητα και τις συνδυασμένες μεταφορές. Δεν νοείται επιτυχημένο δίκτυο εφοδιαστικής αλυσίδας αν δεν υπάρχουν οι κατάλληλες υποδομές μεταφορών και η διασύνδεση με τα Εμπορευματικά Κέντρα. Η ίδρυση και λειτουργία Εμπορευματικών Κέντρων ανταποκρίνεται στις νέες τάσεις ανάπτυξης και πρωτοπορίας που εκδηλώνονται στην αγορά των logistics.
Η ύπαρξη εκσυγχρονισμένων logistic centers σε μία χώρα προσελκύει κίνηση για συνδυασμένες μεταφορές και προάγει τη διαλειτουργικότητα σε περισσότερα τους ενός δίκτυα μεταφοράς. Τα Κέντρα του Θριασίου Πεδίου και της Θεσσαλονίκης αποτελούν βασικούς πυλώνες για την πρόσβαση σε στρατηγικούς μεταφορικούς κόμβους και σύγχρονες υπηρεσίες. Στόχος της πολιτικής αυτής είναι η ένταξη των διατροπικών κόμβων και Εμπορευματικών Κέντρων της Ελλάδας σε ένα ευρύτερο δίκτυο Εμπορευματικών Κέντρων και διατροπικών μεταφορών στη Νοτιοανατολική Ευρώπη, κατά τρόπο που να οδηγεί σε ανάπτυξη συνεργειών από τη λειτουργία τους και στην ανάδειξη της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης σε κόμβους διαβαλκανικής σημασίας, δεδομένης της επάρκειας λιμενικών, σιδηροδρομικών και οδικών υποδομών για την προώθηση των διατροπικών συνδέσεων. Σημειώνεται ότι ο σχεδιασμός του υπουργείου περιλαμβάνει επίσης Εμπορευματικά Κέντρα σε Αλεξανδρούπολη, Βόλο, Λάρισα, Καβάλα, Ηγουμενίτσα και Πάτρα.
Επενδύοντας στη δημιουργία εμπορευματικών κέντρων, βελτιώνοντας και αναβαθμίζοντας υφιστάμενες υποδομές, αναπτύσσοντας καινοτόμα εργαλεία και συστήματα μεταφοράς και διασφαλίζοντας τη διασύνδεση όλων των δικτύων μεταφοράς, σταδιακά η χώρα μας θα αναχθεί σε βασικό κόμβο διερχόμενων εμπορευμάτων και τα αναφυόμενα οφέλη θα είναι πολλαπλά. Οφέλη τόσο για την εθνική οικονομία όσο και για τις τοπικές κοινωνίες. Από τη μία πλευρά θα δημιουργηθούν νέες θέσεις εργασίας, ενώ με την εξοικονόμηση κόστους από «έξυπνες συνδυασμένες μεταφορές» θα απελευθερωθούν κεφάλαια τα οποία θα μπορούν να επενδυθούν για την κάλυψη μελλοντικών αναγκών μεταφοράς μιας και ο τομέας αυτός αλλάζει με ταχείς ρυθμούς ως αποτέλεσμα του ολοένα μεταβαλλόμενου παγκοσμιοποιημένου περιβάλλοντος.