Ο σεισμός είναι ένα φαινόμενο που, επειδή ο χρόνος διάρκειάς του είναι μόνο κάποια δευτερόλεπτα, δεν αφήνει περιθώρια αντίδρασης, οπότε ο μοναδικός τρόπος αντιμετώπισης είναι η πρόληψη με συγκεκριμένα μέτρα.
Του Γιώργου Στασινού, Προέδρου ΤΕΕ
Ο σεισμός είναι ένα φαινόμενο που, επειδή ο χρόνος διάρκειάς του είναι μόνο κάποια δευτερόλεπτα, δεν αφήνει περιθώρια αντίδρασης, οπότε ο μοναδικός τρόπος αντιμετώπισης είναι η πρόληψη με συγκεκριμένα μέτρα.
Μετά από ένα σεισμό που έχει προκαλέσει σημαντικές βλάβες σε κτίρια και υποδομές ξεκινούν οι τηλεοπτικές παρουσίες και τα άρθρα ειδικών καθηγητών και άλλων σχετικά με τους λόγους που προκάλεσαν τις ζημιές. Στη συνέχεια ξεκινούν οι αποκαταστάσεις των βλαβών, όπου είναι δυνατόν να γίνουν, και μετά από μία ή δύο βδομάδες σταματάει η συζήτηση αλλά και οι σχετικές ενέργειες μέχρι τον επόμενο σεισμό.
Προκειμένου να έχουμε τις κατά το δυνατόν λιγότερες υλικές ζημιές, αλλά και πιθανές ανθρώπινες απώλειες, θα πρέπει να πραγματοποιηθούν συγκεκριμένες κινήσεις.
Οι κινήσεις αφορούν στα δημόσια κτίρια, στα έργα υποδομών και στα ιδιωτικά κτίρια.
Η πρώτη ενέργεια είναι ο πρωτοβάθμιος προσεισμικός έλεγχος δομικής τρωτότητας. Ενώ θα έπρεπε να έχει ολοκληρωθεί ο έλεγχος για το σύνολο των δημοσίων κτιρίων, μέχρι σήμερα έχει πραγματοποιηθεί για λιγότερο από το 25% των δημοσίων κτιρίων. Το μοναδικό θετικό είναι ότι έχουν ελεγχθεί όλες οι σχολικές μονάδες που κατασκευάστηκαν μέχρι το 1959, περίοδο κατά την οποία δεν υπήρχε κανένας αντισεισμικός κανονισμός. Είναι αναγκαίο όμως, να γίνουν έλεγχοι άμεσα για σχολεία, νοσοκομεία και γενικά χώρους συνάθροισης κοινού που κατασκευάστηκαν μέχρι το 1985, χρονική στιγμή που αρχίζει να εφαρμόζεται νέος αντισεισμικός κανονισμός. Στη συνέχεια θα πρέπει φυσικά να ελεγχθούν και τα κτίρια από το 1985 μέχρι το 1995 και κατόπιν μέχρι σήμερα.
Επόμενο βήμα μετά από τον έλεγχο είναι οι απαραίτητες παρεμβάσεις, όπου εντοπίζεται κάποιο πρόβλημα, αφού απλά με το έλεγχο διαπιστώνεται μία κατάσταση, αλλά δεν αποκαθίσταται όποιο πρόβλημα εντοπιστεί.
Όσον αφορά στις υποδομές θα πρέπει να δημιουργηθεί επιτέλους το Εθνικό Μητρώο Υποδομών, μία ψηφιακή πλατφόρμα στην οποία θα φαίνεται για κάθε έργο ποιος είναι ο ένας και μοναδικός αρμόδιος φορέας (Δήμος, Περιφέρεια, Υπουργείο) που είναι υπεύθυνος για τον τακτικό έλεγχο και τη συντήρησή του. Έτσι θα αντιμετωπίσουμε την τυχαία κατάρρευση ή βλάβη σημαντικών και ιστορικών υποδομών.
Όσον αφορά στα ιδιωτικά κτίρια μέσα από την Ταυτότητα Κτιρίου, η οποία προβλέπεται σε πολλούς νόμους και θα πρέπει να ξεκινήσει άμεσα, είναι αναγκαίο να γίνεται αντίστοιχος προσεισμικός έλεγχος δομικής τρωτότητας.
Αφού τελικά γίνουν αυτοί οι έλεγχοι, οφείλει η Πολιτεία, που είναι συνταγματικά αρμόδια για την ασφάλεια των πολιτών, να εξασφαλίσει τους απαραίτητους πόρους για τη συντήρηση των δημοσίων κτιρίων και υποδομών, αλλά θα πρέπει επίσης να δώσει μόνιμα οικονομικά κίνητρα για την ενίσχυση ιδιωτικών κτιρίων που διατρέχουν κίνδυνο βλαβών από σεισμό. Κατά το πρότυπο της Ιταλίας θα μπορούσε να εφαρμοστεί έκπτωση φόρου 50% για τις δαπάνες επεμβάσεων με συγκεκριμένο μέγιστο φορολογικό όφελος (στην Ιταλία το όριο είναι 96.000 Ευρώ ανά κτήριο).
Οι λύσεις υπάρχουν και κοστίζουν λιγότερο από τις αποκαταστάσεις μετά από έναν ισχυρό σεισμό. Ας αποτελέσει εντέλει η ασφάλεια των πολιτών προτεραιότητα της Πολιτείας.