Η χρόνια ηπατική νόσος είναι γνωστή ως «ο σιωπηλός δολοφόνος», καθώς δεν παρουσιάζει προφανή συμπτώματα μέχρι η ασθένεια να φτάσει σε προχωρημένο στάδιο. Επομένως, η σωστή διάγνωση σε πρώιμο στάδιο αποτελεί κλινική πρόκληση για την εξέλιξη της νόσου.
Της Ανθής Αγγελοπούλου
Η χρόνια ηπατική νόσος είναι γνωστή ως «ο σιωπηλός δολοφόνος», καθώς δεν παρουσιάζει προφανή συμπτώματα μέχρι η ασθένεια να φτάσει σε προχωρημένο στάδιο. Επομένως, η σωστή διάγνωση σε πρώιμο στάδιο αποτελεί κλινική πρόκληση για την εξέλιξη της νόσου.
Μια διεθνής ομάδα ερευνητών, συνδεδεμένων με το UNIST (Ulsan National Institute of Science and Technology), έχει εντοπίσει μια νέα διαδρομή που ρυθμίζει τις οδούς σηματοδότησης που προκαλούνται από την εξωκυτταρική μήτρα (ECM). Αυτό μπορεί να χρησιμεύσει ως νέος διαγνωστικός δείκτης και θεραπευτικός στόχος στην καταπολέμηση χρόνιων παθήσεων του ήπατος.
Η ερευνητική ομάδα, με επικεφαλής τον καθηγητή Jiyoung Park στη Σχολή Επιστημών Ζωής στο UNIST, ανακάλυψε ότι η ενδοτροφίνη (ETP) διαδραματίζει κρίσιμο ρόλο στην παραγωγή ενός παθολογικού μικροπεριβάλλοντος σε ηπατικού ιστούς χρόνιας ηπατικής νόσου. Το ETP είναι ένας δείκτης σχηματισμού κολλαγόνου τύπου VI (COL6), γνωστός ως ο σύνδεσμος μεταξύ παχυσαρκίας και καρκίνου.
Όπως λέει ο καθηγητής Park «Τα επίπεδα ETP στους λιπώδεις ιστούς είναι αυξημένα στην παχυσαρκία ή στον διαβήτη και σχετίζονται με την ίνωση του λιπώδους ιστού, τη φλεγμονή και την αγγειογένεση, οδηγώντας σε μεταβολική δυσλειτουργία στους λιπώδεις ιστούς και στη συστημική αντίσταση στην ινσουλίνη». Ο προσδιορισμός της συσχέτισης μεταξύ του ETP και της χρόνιας ηπατικής νόσου, στη μελέτη αυτή άνοιξε νέες πόρτες στην καταπολέμηση των ηπατικών νόσων.
Η μελέτη αποκαλύπτει ότι το ETP παίζει σημαντικό ρόλο στην αλληλεπίδραση μεταξύ «ηπατοκυττάρων» και «μη παρεγχυματικών κυττάρων» στην πρόοδο της ηπατικής νόσου, ως εξής: οι οδοί σηματοδότησης από το ETP σκοτώνουν τα ηπατοκύτταρα, οι ουσίες από τα νεκρά ηπατοκύτταρα αλληλεπιδρούν με τα ηπατοκύτταρα, προκαλούν φλεγμονή και κάνουν το ήπαρ σκληρό. Τέλος, εάν ο φαύλος κύκλος που οδηγεί σε «απόπτωση - ίνωση - φλεγμονή» συνεχίζεται και επέρχεται η χρόνια ηπατική νόσος και ο καρκίνος του ήπατος.
Σε αυτή την εργασία, ο καθηγητής Park και η ερευνητική του ομάδα εξέτασαν τους ιστούς ήπατος από ασθενείς με ηπατοκυτταρικό καρκίνωμα (HCC) και διαπίστωσαν ότι η παρουσία του ETP σε γειτονικές περιοχές όγκου συνδέεται στενά με κακή πρόγνωση σε ασθενείς με HCC. Επιπλέον, για να εκτιμηθεί η άμεση λειτουργία του ETP στους ιστούς του ήπατος, η ερευνητική ομάδα δημιούργησε ένα διεγέρσιμο, συγκεκριμένο ήπαρ ETP διαγονιδιακού ποντικού (Alb-ETP) και ανακάλυψε ότι η υπερέκφραση του ETP είναι πυροδότηση του καρκίνου του ήπατος.
Σύμφωνα με τον καθηγητή Park, τα θεραπευτικά αντισώματα που αναστέλλουν τη δραστηριότητα του ETP μπορούν να χρησιμοποιηθούν για να σπάσουν τον φαύλο κύκλο που εμφανίζεται μεταξύ των κυττάρων του ήπατος. Αυτό υποδηλώνει ότι η ETP μπορεί να αναπτυχθεί ως ουσία-στόχος για έναν συγκεκριμένο θεραπευτικό παράγοντα για τη θεραπεία ασθενών με χρόνια ηπατική νόσο.
Το ETP είναι μια εξωκυτταρική ουσία που μπορεί εύκολα να εντοπιστεί στο αίμα, όπως λέει και εμφανίζεται στο αρχικό στάδιο της χρόνιας ηπατικής νόσου, μπορεί επίσης να χρησιμεύσει ως ένας πρώιμος διαγνωστικός δείκτης.
Η έρευνα αυτή υποστηρίχθηκε από το Ερευνητικό Έργο Νοσοκομείων μέσω του Υπουργείου Υγείας & Πρόνοιας, του Υπουργείου Επιστημών και ΤΠΕ και του Βασικού Προγράμματος Επιστημονικής Έρευνας μέσω του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών. Η μελέτη δημοσιεύθηκε στο Journal of Pathology, ένα από τα κορυφαία επιστημονικά περιοδικά στον τομέα της παθολογίας, στις 23 Σεπτεμβρίου 2018.
Πηγή: https://news.unist.ac.kr/new-therapeutic-avenue-in-the-fight-against-chronic-liver-disease/