Οι Περιανδρίσκοι με τη θεριστική

Από την έντυπη έκδοση 

Της Κατερίνας Τζωρτζινάκη
[email protected]

Δεν προέκυψαν τυχαία κάποιες φράσεις, όπως «κονταίνουν όσους ψηλώνουν». Ο Ηρόδοτος, στο Ε’ Βιβλίο των Ιστοριών του (κεφ. 92), διηγείται μια ιστορία απ’ αυτές που δεν παλιώνουν. 

Ο Περίανδρος, που λογαριαζόταν ένας από τους Επτά Σοφούς της Ελλάδας, στην αρχή της εξουσίας του κυβέρνησε ήπια, αλλά έπειτα έγινε «μιαιφονώτερος» από τον πατέρα του Κύψελο. Ο «πατέρας της Ιστορίας» έχει μια εξήγηση για τη μεταστροφή. Αυτή:

Θέλοντας, λέει, «να μάθει με ποιον τρόπο θα εξασφάλιζε μεγαλύτερη σταθερότητα στο καθεστώς του και πώς θα κυβερνούσε καλύτερα την πόλη», έστειλε έναν απεσταλμένο στον τύραννο της Μιλήτου Θρασύβουλο, ζητώντας τη συμβουλή του.

Ο Θρασύβουλος άφησε τα λόγια, έβγαλε τον κήρυκα έξω από την πόλη, σ’ ένα χωράφι σπαρμένο και μαζί του περνούσε ανάμεσα από τα στάχυα, ρωτώντας κι εξετάζοντάς τον ποιος λόγος τον έφερε από την Κόρινθο, ενώ ταυτόχρονα έκοβε, κάθε φορά που έβλεπε ένα στάχυ να ξεπερνά τα άλλα, και το τσάκιζε («εκόλουε τα υπερέχοντα των ασταχύων») και, τσακίζοντάς το, το έριχνε καταγής. Στο τέλος, μ’ αυτό τον τρόπο, τα πιο καμαρωτά και ψηλά στάχυα τα ρήμαξε. Κι αφού πέρασε από άκρου σ’ άκρο το χωράφι, στέλνει πίσω τον κήρυκα.

Γυρνώντας στην Κόρινθο, ο απεσταλμένος στον Περίανδρο είπε πως τον έστειλε σε σαλεμένο. Δεν του έδωσε καμιά συμβουλή να μεταφέρει και κατέστρεψε τη σοδειά του με το ίδιο του το χέρι.

Ο Περίανδρος, όμως, κατάλαβε το νόημα της παραβολής και αποφάσισε να δείξει στην πόλη την όψη του τη φοβερή. Και τοις κείνου ρήμασι πειθόμενος, βάλθηκε ν’ αφανίζει και να εξευτελίζει τους καλύτερους υπηκόους του.

Αιώνες μπαίνουν, αιώνες βγαίνουν, οι πρακτικές μένουν. Μπορεί σήμερα να μη φονεύουν («τους υπερόχους των αστών φονεύειν») αλλά υπάρχουν κι άλλοι τρόποι για να ξεπαστρεύουν. Οι Περιανδρίσκοι με τη θεριστική ισοπεδώνουν και τη λογική.