Ο Γιώργος Αρμένης, ηθοποιός, σκηνοθέτης και δάσκαλος της τέχνης του, μίλησε μαζί μας για την παράσταση «Λωξάντρα», για τη διαδρομή του, για τον τόπο μας. Μας κατέθεσε μια αγωνία του, μας συντάραξε με μια ευχή του.
Γιώργος Σ. Κουλουβάρης
[email protected]
Βασισμένη στο μυθιστόρημα της Μαρίας Ιορδανίδου, η γοητευτική «Λωξάντρα», σε θεατρική απόδοση Άκη Δήμου και σκηνοθεσία Σωτήρη Χατζάκη, παρουσιάζεται στο Θέατρο Βεάκη [Στουρνάρη 32, Αθήνα].
Στα τέλη του 19ου αιώνα και τις αρχές του 20ού αιώνα, μια μεσοαστική ελληνική οικογένεια της Κωνσταντινούπολης ζει τις μικρές και τις μεγάλες στιγμές της καθημερινότητας, με φόντο τα ιστορικά γεγονότα της εποχής. Στον πυρήνα της, η Λωξάντρα. Μια λαϊκή γυναίκα που έχει αγάπη για τη ζωή και τους γύρω της. Πανέξυπνη, στοργική και χαρισματική μαγείρισσα. Ένα από τα μυστικά της: «Τη σαρδέλα καλά να τη λαδώσεις πρέπει, και μετά πάνω σε κληματόφυλλα να την ψήσεις -όλα εγώ θα σε τα λέω;». Στην παράσταση αποκαλύπτειπερισσότερα, ενώ φήμες λένε πως αν είσαι τυχερός ίσως σε φιλέψει και λίγο από τον ξακουστό χαλβά της.
Τον άντρα της, τον Δημητρό, ερμηνεύει ο Γιώργος Αρμένης. Ο ηθοποιός, σκηνοθέτης και δάσκαλος της τέχνης του, μίλησε μαζί μας για την παράσταση, για τη διαδρομή του, για τον τόπο μας. Μας κατέθεσε μια αγωνία του, μας συντάραξε με μια ευχή του.
Λίγα λόγια σας για την παράσταση;
«Αισθήματα, ποίηση, τραγούδια, γέλιο, κλάμα, όλα τα χαρίσματα του λαϊκού θεάτρου, μαγεία».
Που οφείλεται το διαχρονικό ενδιαφέρον του κοινού για το συγκεκριμένο έργο;
«Στην τραγικότητα να είσαι μειονότητα. Στους δύσκολους καιρούς του 1874 μέχρι το 1914 και πόσο μάλλον στην Τουρκία, με πολέμους, σφαγές, διωγμούς και ανασφάλεια, και ο Ελληνισμόςνα συρρικνώνεται και παράλληλα να δημιουργεί στα γράμματα, στις τέχνες και στο εμπόριο. Και αυτό το πετυχαίνει μέσα από την οικογένεια και τις παραδόσεις. Η Λωξάντρα, μια σχεδόν αγράμματη γυναίκα, καταφέρνει με την έμφυτη εξυπνάδα της και την αγάπη να κρατήσει ενωμένο το σπιτικό της και τους ανθρώπους, με γάμους, γεννητούρια, γλέντια, χαρές και κλάματα. Τολμώ να πω, ότι η διαχρονικότητα είναι η εστία, οι μυρωδιές, οι γεύσεις, και τα υπέροχα μαγειρέματα. Ο θεατής φεύγοντας θα εκτιμήσεικαι θα αγαπήσει την πανέξυπνη Λωξάντρα, ειδικά σήμερα που τα πάντα διαλύονται γύρω μας».
Μιλήστε μας για τον Δημητρό που υποδύεστε. Και για σκέψεις και συναισθήματα που έχετε γι’ αυτόν τον ρόλο σας.
«Ο ρόλος μου είναι ένας ακέραιος χαρακτήρας, που διαθέτει χιούμορ, γνώση και δεν διστάζει να θυσιαστεί προκειμένου να κρατήσει την οικογένειά του, όταν αρχίζουν οι τριγμοί. Ένας σπάνιος Έλληνας με αγάπη για την πατρίδα. Είναι δημοσιογράφος και εκδότης εφημερίδας για τον Ελληνισμό».
Και μια σύντομη περιγραφή σας για τη Λωξάντρα;
«Ένα κεφάλαιο της ιστορίας μας».
Μια ατάκα που ξεχωρίζετε στο έργο; Πείτε μας την πρώτη που σας έρχεται στο νου!
«“Θυμάσαι Λωξάντρα μου, τότε που σε πρωτοφίλησα, άνθισαν ως και οι πέτρες στα χαντάκια!”»…
Υπήρξατε αγαπημένος μαθητής του Κουν. Δυο κουβέντες για την εμπειρία και την κληρονομιά που σας άφησε.
«Ο δάσκαλός μου, ως Κωνσταντινουπολίτης, την κληρονομιά του την άφησε σ’ όλο το Ελληνικό Θέατρο. Ίσως εγώ, που θήτεψα είκοσι χρόνια δίπλα του, να ’μαι λίγο τυχερός».
Υποκριτική, σκηνοθεσία, διδασκαλία, συγγραφή. Μεγάλη, πλούσια διαδρομή. Σκέψεις και συναισθήματα, κοιτάζοντας πίσω;
«Όλα είναι θέατρο! Κοιτάζοντας πίσω με πιάνει μία λύπη για την κατάντια του σήμερα. Είναι απίστευτο το πώς καταντήσαμε τη χώρα μας».
Και ένα μελλοντικό σχέδιό σας; Μια επιθυμία σας;
«Να κάνω σχέδια θα είναι εγωιστικό εκ μέρους μου, το μέλλον ανήκει στους νέους. Καμαρώνω τον γιο μου, τον Κωνσταντίνο – Κάρολο, αυτό μου φτάνει».
Στη Δραματική σας Σχολή προσφέρετε στους νέους τη γνώση και την εμπειρία σας. Κάτι που παίρνετε εσείς από την επαφή μαζί τους;
«Κερδίζω χρόνο, αυτά που τους διδάσκω, τους δείχνω, τους φωνάζω για το ήθος τόσο το σκηνικό όσο και στη ζωή τους, αλλά είμαι σίγουρος ότι όλα θα τα βρουν μπροστά τους, να μην βιάζονται και να μην ενδίδουν εύκολα».
Μια βασική οδηγία, μια θεμελιώδη συμβουλή που δίνετε στους νέους ηθοποιούς;
«Να μην βιάζονται. Η βιασύνη οδηγεί σε λάθος επιλογές».
Ένα σχόλιό σας για τον τόπο μας;
«Ρημαδιό».
Μια αγωνία σας;
«Τα παιδιά του κόσμου».
Μια ευχή σας;
«Να κατεβώ στον Άδη να φέρω πίσω τη γυναίκα μου, την Ελισάβετ μου!».
Ταυτότητα παράστασης
Θεατρική μεταφορά: Άκης Δήμου, σκηνοθεσία: Σωτήρης Χατζάκης, σκηνικά-κοστούμια: Έρση Δρίνη, φωτισμοί: Λευτέρης Παυλόπουλος, χορογράφος: Δήμητρα Γρατσιούνη, βοηθός σκηνοθέτη: Κωνσταντίνος Κυριακού, φωτογράφος: Μαριλένα Αναστασιάδου. Πρωταγωνιστούν: Ελένη Κοκκίδου, Γιώργος Αρμένης, Μιχάλης Μητρούσης, Ευαγγελία Μουμούρη, Χρύσα Παπά.
Συμμετέχουν αλφαβητικά οι: Κατερίνα Αντωνιάδου, Σάρα Εσκενάζη, Χρήστος Ζαχαριάδης, Αλεξάνδρα Καρακατσάνη, Γιάννης Κουκουράκης, Αλεξία Μουστάκα, Χρήστος Πλαϊνης, Γιάννης Σαμσιάρης, Αναστασία Τσιλιμπίου, Κοραλία Τσόγκα, Σόλων Τσούνης, Αλμπέρτο Φάις, Μαρία Χάνου, Χριστίνα Ψάλτη. «Τραγουδίστρια Ευθαλία» η Ελένη Τσαλιγοπούλου.
Σαντούρι-μουσική: Ανδρέας Κατσιγιάννης, ούτι-κρουστά: Χρυσάνθη Τζοβάνη.