Τουλάχιστον πενήντα οχτώ ναυάγια, πολλά έμφορτα με αρχαιότητες, ανακάλυψαν αρχαιολόγοι στην Ελλάδα υποστηρίζοντας πως ίσως πρόκειται για τη μεγαλύτερη συγκέντρωση αρχαίων ναυαγίων που έχει βρεθεί στο Αιγαίο και ίσως σε ολόκληρη τη Μεσόγειο.
Το Reuters φιλοξένησε εκτενές αφιέρωμα στη σημαντική αυτή ανακάλυψη καθώς και στην πορεία των ερευνών. Τα ναυάγια βρίσκονται στο μικρό νησιωτικό αρχιπέλαγος των Φούρνων στο Ανατολικό Αιγαίο και καλύπτουν μια περίοδο από την αρχαιότητα έως τον εικοστό αιώνα.
Τα περισσότερα χρονολογούνται από τα ελληνικά, τα ρωμαϊκά και τα βυζαντινά χρόνια. Παρότι αρκετά ναυάγια εντοπίζονται σε κοντινή απόσταση στο Αιγαίο, μέχρι σήμερα δεν έχουν ανακαλυφθεί ποτέ τόσα πολλά συγκεντρωμένα. Οι ειδικοί ξετυλίγουν μια εντυπωσιακή ιστορία για το πώς τα πλοία γεμάτα φορτία, που διέπλεαν τη Μεσόγειο, το Αιγαίο, και τη Μαύρη Θάλασσα βρέθηκαν ενώπιον της μοίρας τους, όταν ξέσπασαν ξαφνικά άνεμοι και εγκλωβίστηκαν στις βραχώδεις ακτές της περιοχής. «Είναι δύσκολο να περιγράψεις τον ενθουσιασμό, εννοώ, είναι απλά απίθανο.
Ξέραμε πως είχαμε σκοντάψει πάνω σε κάτι που θα άλλαζε τα βιβλία της ιστορίας» είπε ο υποβρύχιος αρχαιολόγος και συν-διευθυντής της έρευνας στους Φούρνους δρ. Πίτερ Κάμπελ του ναυτικού ινστιτούτου RPM. Το ινστιτούτο συνεργάζεται στο εγχείρημα με την ελληνική Εφορία Ενάλιων Αρχαιοτήτων που συντονίζει την έρευνα. Όταν η διεθνής ομάδα ξεκίνησε τις υποβρύχιες έρευνες το 2015, εντυπωσιάστηκε από το γεγονός του εντοπισμού είκοσι δύο ναυαγίων.
Με τις πρόσφατες ανακαλύψεις, ο αριθμός ανέβηκε στα πενήντα οχτώ και η ομάδα πιστεύει πως κρύβονται ακόμα περισσότερα μυστικά στον βυθό της θάλασσας. «Θα το αποκαλούσα, πιθανότατα, μια από τις σημαντικότερες αρχαιολογικές ανακαλύψεις του αιώνα, και πλέον έχουμε μια νέα ιστορία να πούμε για τις θαλάσσιες διαδρομές που ένωναν την αρχαία Μεσόγειο» είπε στο Reuters ο Κάμπελ. Τα πλοία και το περιεχόμενό τους αποδίδουν την εικόνα των πλοίων που μετέφεραν αγαθά στη Μαύρη Θάλασσα, τη Μικρά Ασία, την Ιταλία, την Ισπανία, τη Σικελία, την Κύπρο, το Λεβάντε, την Αίγυπτο και τη Βόρεια Αφρική.
Οι κακές καιρικές συνθήκες είναι κατά πάσα πιθανότητα η εξήγηση για την ανακάλυψη όλων αυτών των ναυαγίων στο ίδιο σημείο. Στην περιοχή ξεσπούν ξαφνικές έντονες θύελλες ενώ περιβάλλεται από βραχώδεις ακτές.
Οι Φούρνοι είναι συστάδα νήσων, νησίδων και βραχονησίδων του ανατολικού Αιγαίου. Ο πληθυσμός τους δεν ξεπερνά τα 1.500 άτομα, που ζουν κυρίως στο μεγαλύτερο νησί των Φούρνων. Η ομάδα, που περιλαμβάνει αρχαιολόγους, αρχιτέκτονες, συντηρητές και δύτες, θέλει να φτιάξει ένα κέντρο υποβρύχιας αρχαιολογίας στους Φούρνους, για φοιτητές, όπως και ένα τοπικό Μουσείο που θα στεγάσει τα ευρήματά του.