Είμαστε όλοι συγκλονισμένοι με τα αποτελέσματα της πρόσφατης πυρκαγιάς στην Αττική. Όταν κοπάσει όμως ο θρήνος, είναι απαραίτητο να επικεντρωθούμε στα αίτια που οδηγούν σε αυτές τις καταστροφές και όχι στην απλή καταγραφή των συμπτωμάτων τους. Και αυτά συνδέονται άμεσα με την μακρόχρονη απαξίωση από ΟΛΟΥΣ -πολίτες και κράτος- του βιώσιμου ολοκληρωμένου χωρικού, πολεοδομικού και συγκοινωνιακού σχεδιασμού στην Ελλάδα.
Από την έντυπη έκδοση
Της Ειρήνης Φρεζάδου*
* Αρχιτέκτων - Μηχανικός T.H. Darmstadt Χωροτάκτης - Πολεοδόμος E.T.H. Zurich.
Είμαστε όλοι συγκλονισμένοι με τα αποτελέσματα της πρόσφατης πυρκαγιάς στην Αττική. Όταν κοπάσει όμως ο θρήνος, είναι απαραίτητο να επικεντρωθούμε στα αίτια που οδηγούν σε αυτές τις καταστροφές και όχι στην απλή καταγραφή των συμπτωμάτων τους. Και αυτά συνδέονται άμεσα με την μακρόχρονη απαξίωση από ΟΛΟΥΣ -πολίτες και κράτος- του βιώσιμου ολοκληρωμένου χωρικού, πολεοδομικού και συγκοινωνιακού σχεδιασμού στην Ελλάδα.
Η έλλειψη μακρόχρονης οπτικής, η κοντόφθαλμη λογική της πελατειακής εξυπηρέτησης και ο εθισμός της κοινωνίας στη συνεχή κοινωνικοπολιτική ασυνέχεια οδηγούν στην αποσπασματική και ασυντόνιστη αντιμετώπιση των χωρικών προβλημάτων, συχνά με τραγικά αποτελέσματα όπως αυτά των πρόσφατων πυρκαγιών και πλημμυρών.
Ο ορίζοντας του σχεδιασμού στην Ελλάδα δυστυχώς καθορίζεται από τις εκλογικές 4-5ετίες. Όμως, ο βιώσιμος χωρικός και συγκοινωνιακός σχεδιασμός απαιτεί μία πολιτική και κοινωνική συναίνεση και μία μακρόχρονη οπτική, έναν ελάχιστο ορίζοντα 50 ετών.
Οι φυσικές καταστροφές δεν μπορούν να αποφευχθούν, η εφαρμογή όμως των αρχών του βιώσιμου μακρόχρονου σχεδιασμού μπορεί να ελαχιστοποιήσει τις επιπτώσεις τους στο κοινωνικό σύνολο!!
Είναι κατεπείγον αίτημα της σημερινής ελληνικής κοινωνίας, καθημαγμένης από κοινωνική, δημογραφική, περιβαλλοντική, οικονομική και κρίση αξιών, να τεθεί από τον πρωθυπουργό, την αξιωματική αντιπολίτευση, τη Βουλή των Ελλήνων, τα υπουργεία, αλλά και όλο τον πολιτικό κόσμο -ιδιαίτερα και εν όψει των επικείμενων εκλογών- η εφαρμογή των αρχών του βιώσιμου ολοκληρωμένου χωρικού και συγκοινωνιακού σχεδιασμού ψηλά στην πολιτική τους ατζέντα!
Ειδικά πρέπει να προωθηθεί η εκπαίδευση των δημόσιων και ιδιωτικών φορέων σχεδιασμού στις αρχές του ολοκληρωμένου σχεδιασμού (ΥΠΕΝ και υπουργείο Υποδομών σε συνεργασία με το ΤΕΕ), αλλά και να αναπτυχθεί το νομικό πλαίσιο και να εκπαιδευθούν πολίτες και φορείς στις διαδικασίες του συμμετοχικού σχεδιασμού. Σήμερα ακόμη οι διαδικασίες λήψης αποφάσεων γίνονται σε κεντρικό επίπεδο και οι προτάσεις που γίνονται οι αποφάσεις που λαμβάνονται μετά από συμμετοχικές διαδικασίες δεν έχουν κάποια νομική κατοχύρωση η ισχύ. Μόνο με την καθολική συναίνεση και συνεργασία φορέων και πολιτών μπορεί να πάψει η εκλογική παροχολογία και η καταστρατήγηση των στοιχειωδών αρχών ορθής λογικής, πρακτικές οι οποίες υποσκάπτουν ανεπιστρεπτί το μέλλον του τόπου και των πολιτών του, ιδιαίτερα των νέων επιστημόνων, οι οποίοι κυριολεκτικά δραπετεύουν κατά συρροή στο εξωτερικό!