«Το 2050, το προσδόκιμο ζωής στις βιομηχανικές χώρες υπολογίζεται ότι θα είναι τα 90 χρόνια. Στην Ιαπωνία και τη Σουηδία, μάλιστα, θα φτάσει τα 95. Αν οι σημερινοί ρυθμοί γεννητικότητας παραμείνουν σταθεροί, την επόμενη 15ετία η αναλογία των ανθρώπων άνω των 65 ετών θα διπλασιαστεί. Στα μέσα του 21ου αιώνα, θα υπάρχουν τουλάχιστον 3 άνθρωποι άνω των 65 ετών ανά 4 ανθρώπους ηλικίας μεταξύ 20 και 65. Η αναλογία αυτή, που ονομάζεται "αναλογία της εξάρτησης", βρίσκεται σήμερα στο επίκεντρο των συζητήσεων για τις συντάξεις».
Αυτά υποστηρίζει ο Σριπάντ Τουλζαπουρκάρ, καθηγητής στο αμερικανικό πανεπιστήμιο Στάνφορντ. Οπως επισημαίνει, το κόστος των συντάξεων για τις κοινωνίες αυξάνεται διαρκώς. Οι άνθρωποι θα πρέπει να δουλεύουν όλο και περισσότερο. Η συζήτηση που γίνεται διεθνώς αφορά τον καθορισμό της ηλικίας συνταξιοδότησης στα 67, 68 ή 69 χρόνια. Στις Ηνωμένες Πολιτείες, για παράδειγμα, η ηλικία συνταξιοδότησης θα μεταφερθεί μέσα στην επόμενη πενταετία από τα 65 στα 67 χρόνια. Η χώρα που αναμένεται να αυξήσει αρκετά σύντομα την ηλικία συνταξιοδότησης είναι η Σουηδία. Η "αναλογία της εξάρτησης" είναι εδώ διπλάσια από τις Ηνωμένες Πολιτείες (2 άνθρωποι τρίτης ηλικίας έναντι 5 οικονομικά ενεργών, ενώ στις ΗΠΑ η αντίστοιχη αναλογία είναι 1 προς 5). Η χώρα αυτή, εκτιμά ο Σριπάντ Τουλζαπουρκάρ, θα ορίσει έτσι μια ηλικία συνταξιοδότησης στην οποία θα φτάσουν οι υπόλοιποι σε δέκα ή είκοσι χρόνια.
Οι σκανδιναβικές χώρες έχουν αλλάξει ήδη την πολιτική τους απέναντι στη συνταξιοδότηση του πληθυσμού. Στη Σουηδία, για παράδειγμα, αντί να λένε στον πολίτη "να τι θα σε πληρώνουμε κάθε μήνα όταν βγεις στη σύνταξη", στέλνουν στον καθένα τακτικά ένα χαρτί που αναφέρει το ποσό που έχει εξασφαλιστεί μέχρι τη στιγμή εκείνη για τη σύνταξή του. Με τον τρόπο αυτό, οι πολιτικοί αποφεύγουν τη συγκάλυψη του προβλήματος.
Ο καθηγητής υποστηρίζει ότι όλα εξαρτώνται από το μοντέλο κοινωνίας που θα επιλέξουν οι πολιτικοί. Το κακό με τους τελευταίους είναι ότι δεν μπορούν να σκεφτούν πέρα από το όριο της πολιτικής τους καριέρας.
Ο κ. Τουλζαπουρκάρ διερωτάται αν το 2050 αποχωρούμε από την εργασία στα 65 χρόνια, τι θα κάνουμε τα υπόλοιπα 30 χρόνια της ζωής μας. Ισως κάποιοι θα θέλουν να παραμείνουν οικονομικά ενεργοί, απασχολούμενοισε κάτι τελείως διαφορετικό. Αυτό γίνεται ήδη στις Ηνωμένες Πολιτείες με τη μερική απασχόληση. Η κυβέρνηση μπορεί να ενθαρρύνει μια τέτοια πρακτική, χορηγώντας ένα μέρος της σύνταξης. Στο μέλλον, μπορεί να δημιουργήσουμε ένα νέο τρόπο ζωής όπου δεν θα απασχολούμαστε πλήρως μέχρι τη συνταξιοδότησή μας. Για παράδειγμα, μπορεί να δουλεύουμε για δέκα χρόνια, να σταματάμε για ένα ή δύο, να ξαναρχίζουμε...
Υ.Γ. Ο καθηγητής ξεχνά ότι στις Ηνωμένες Πολιτείες, οι άνθρωποι χωρίς ιατροφαρμακευτική περίθαλψη είναι περισσότεροι από την Ευρώπη, και πεθαίνουν πιο γρήγορα: το 10% των πιο φτωχών έχει προσδόκιμο ζωής κατά 6 χρόνια μικρότερο από τον υπόλοιπο πληθυσμό. Το ίδιο φαινόμενο παρατηρείται όταν συγκρίνουμε τις χώρες: ανάμεσα στις πλούσιες και τις φτωχές, το προσδόκιμο ζωής απέχει 10, 15, ακόμη και 30 ή 40 χρόνια. Και το χάσμα αυτό θα αυξάνεται διαρκώς.