Τα ευρωπαϊκά μέσα ενημέρωσης υποδέχονται με ιδιαίτερη θέρμη και ενθουσιασμό την υπογραφή της συμφωνίας για το ζήτημα της ονομασίας ΠΓΔΜ, εγείρουν όμως αμφιβολίες για τις προοπτικές υλοποίησής της.
Τα ευρωπαϊκά μέσα ενημέρωσης υποδέχονται με ιδιαίτερη θέρμη και ενθουσιασμό την υπογραφή της συμφωνίας για το ζήτημα της ονομασίας ΠΓΔΜ, εγείρουν όμως αμφιβολίες για τις προοπτικές υλοποίησής της.
«Ενάντια σε όλες τις αντιστάσεις» είναι ο τίτλος στην Frankfurter Allgemeine Zeitung που σημειώνει μεταξύ άλλων ότι η διαμάχη δεν έχει ακόμη λυθεί και ότι η συμφωνία θα πρέπει να επικυρωθεί καταρχήν από τη Βουλή στα Σκόπια πριν εγκριθεί και στην Αθήνα. «Σε περίπτωση που ο Τσίπρας προκηρύξει μέχρι τότε πρόωρες εκλογές, κάτι που δεν μπορεί να αποκλειστεί, το θέμα πιθανότατα δεν θα τον αφορά πλέον. Η επικύρωση της συμφωνίας από την επόμενη ελληνική Βουλή που πρέπει να εκλεγεί το αργότερο το φθινόπωρο του 2019 θεωρείται -δεδομένων των συσχετισμών δυνάμεων που αναμένονται- μάλλον απίθανη. Γι΄ αυτό και δεν μπορεί να γίνεται για λόγος για οριστική διευθέτηση της διαμάχης για το όνομα. Η χθεσινή διακήρυξη είναι μόνον το πρώτο κομμάτι ενός δρόμου που στην καλύτερη των περιπτώσεων θα καταλήξει σε λύση στο τέλος του χρόνου. Και στις δυο χώρες κόμματα που ανήκουν ή συνδέονται με το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα ηγούνται της αντίστασης κατά της λύσης».
Δεσμεύτηκε ο Μητσοτάκης;
Τι θα απογίνει όμως η συμφωνία εάν γίνουν το ερχόμενο διάστημα εκλογές στην Ελλάδα και -όπως δείχνουν οι σχετικές δημοσκοπήσεις- τις κερδίσει η Ν.Δ.; Σύμφωνα με την FAZ, «πηγές στο Βερολίνο διαβεβαιώνουν ότι ο Μητσοτάκης έχει δεσμευτεί επανειλημμένως ότι ως πρωθυπουργός δεν θα ακύρωνε μια συμφωνία για το ονοματολογικό». Δικαιολογώντας τη στάση του, ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης φέρεται να είπε ότι «πρέπει να επιδείξει αντιπαλότητα, προκειμένου να μην χάσει τη δεξιά πτέρυγα του κόμματος του αλλά και για να αποτρέψει τη δημιουργία νέου κόμματος στα δεξιά της ΝΔ». Όπως σχολιάζει ο αρθρογράφος της Frankfurter Allgemeine, «σε περίπτωση που τα είπε όντως αυτά ο Μητσοτάκης, η ιδιαίτερα επιθετική του στάση έναντι της συμφωνίας προκαλεί έκπληξη».
Εκτενές ρεπορτάζ φιλοξενεί στη διαδικτυακή του έκδοση και το περιοδικό Der Spiegel υπό τον τίτλο «Το τέλος μιας μακράς έχθρας». Παραθέτοντας τα σημαντικότερα αποσπάσματα της συμφωνίας αλλά και τις αντιδράσεις που προκαλεί και στις δυο χώρες, ο αρθρογράφος επιχειρεί να απαντήσει στο ερώτημα γιατί ο Έλληνας πρωθυπουργός θέλησε να περάσει τη συμφωνία τη δεδομένη χρονική στιγμή, παρότι το μεγαλύτερο μέρος των Ελλήνων είναι κατά. «Γιατί ρισκάρει και δη λίγο πριν τις εκλογές να χάσει ακόμη περισσότερες ψήφους; Με τη συμφωνία ο Τσίπρας ελπίζει να αναγνωριστεί ως πολιτικός διεθνούς κύρους. Θέλει να μπει στα βιβλία της Ιστορίας ως εκείνος που έλυσε ένα σύνθετο εθνικό πρόβλημα, το οποίο επί 25 χρόνια διάφορες προηγούμενες κυβερνήσεις δεν μπορούσαν να λύσουν. Επιπλέον: Μπορεί ο Τσίπρας να ξεκίνησε την πολιτική του καριέρα ως επαναστάτης μαχητής, εδώ και καιρό όμως έχει μετουσιωθεί σε πολιτικό που είναι γνωστός για το ρεαλισμό και τις ικανότητές του ως ηγέτη. Επίσης ο Τσίπρας ελπίζει ότι με τη συμφωνία στο Μακεδονικό διασφαλίζει την αναγνώριση της Δύσης. Λίγους μήνες πριν την εκπνοή του τρίτου πακέτου βοήθειας για την Ελλάδα, ο Τσίπρας το έχει ανάγκη αυτό. Το παράδειγμα της Μακεδονίας καταδεικνύει ότι μπορεί κάλλιστα να θεωρείται ακόμη ένας φέρελπις (πολιτικός). Για την ΕΕ η συμφωνία ήταν μια από τις ελάχιστες καλές ειδήσεις το τελευταίο διάστημα, ειδικά μετά το Brexit (…)».
Ελλάδα, η κερδισμένη της συμφωνίας;
Για μια «πρώτη νίκη των συμφιλιωτών των Βαλκανίων» Τσίπρα και Ζάεφ που έχουν ακόμη πολύ δρόμο μπροστά τους κάνει λόγο η αυστριακή Die Presse, σημειώνοντας ότι «[…] μπορεί να ολοκληρώθηκε επιτυχώς το πρώτο βήμα προς μια αρμονικότερη γειτονία, ωστόσο η συμφωνία δεν μπορεί να θεωρείται ακόμη οριστική καθώς δεδομένων των ισχυρών αντιστάσεων και στις δυο χώρες τα μεγαλύτερα εμπόδια έπονται». Σύμφωνα πάντως με την αυστριακή εφημερίδα, και οι δυο χώρες προέβησαν σε παραχωρήσεις: «Τα Σκόπια συμφωνούν σε ένα όνομα έναντι όλων και όχι μόνον διμερώς. Από την άλλη η Αθήνα συμβιβάστηκε με το ότι οι κάτοικοι της νέας Βόρειας Μακεδονίας θα μπορούν να συνεχίσουν να λέγονται Μακεδόνες και η γλώσσα τους μακεδονική».
Και ενώ «ζυγίζοντας» τη συμφωνία οι περισσότεροι αρθρογράφοι καταλήγουν στο συμπέρασμα ότι είναι μάλλον αρκετά ισορροπημένη καθότι και οι δυο πλευρές προέβησαν σε παραχωρήσεις, ορισμένοι αναλυτές εκτιμούν ότι η ζυγαριά γέρνει περισσότερο προς την Ελλάδα.
Ενδεικτικό είναι το δημοσίευμα στην ηλεκτρονική έκδοση της Die Zeit που έχει τίτλο «Μόνον ένας μπορεί να λέγεται Μακεδονία» και υπότιτλο «Συμφωνία στο ζήτημα της ονομασίας. Επειδή μια ελληνική περιφέρεια φέρει το ίδιο όνομα με τη γειτονική χώρα, η Μακεδονία πρέπει να μετονομαστεί». Σύμφωνα με την εφημερίδα, το αποτέλεσμα των πολύμηνων διαπραγματεύσεων είναι το εξής: «Η γειτονική χώρα δεν μπορεί πλέον να λέγεται Μακεδονία. Παρότι διατηρείται ο πυρήνας του ονόματος, υπάρχει μια σημαντική προσθήκη: επισήμως η χώρα λέγεται πλέον Δημοκρατία της Βόρειας Μακεδονίας».