Η Διαρθρωτική Πολιτική της ΕΕ κατά την περίοδο 2021 έως και 2027

του Mπ. Πανώριου*

Στα πλαίσια των προτάσεών της για τον προϋπολογισμό της επόμενης προγραμματικής περιόδου που θα αρχίσει ο 2021 η Επιτροπή προτείνει τη διάθεση ποσού 373 δις ευρώ για την περιφερειακή ανάπτυξη και τη συνοχή. Το ποσό αυτό είναι μειωμένο κατά 4% σε σταθερές τιμές (και κατά 10% σε τρέχουσες τιμές) σε σχέση με την αντίστοιχη δαπάνη της ΕΕ για την περίοδο 2014 – 2020. Το μερίδιο της Ελλάδας προτείνεται να είναι 19,239 δις ευρώ σε σταθερές τιμές του 2018, ή 21, 697 δις σε τρέχουσες τιμές.

Βασικός στόχος της πολιτικής συνοχής θα είναι όπως πάντα η επιτάχυνση της οικονομικής και κοινωνικής σύγκλισης κρατών και περιφερειών με τους πόρους να επικεντρώνονται στις περιφέρειες που τους χρειάζονται περισσότερο για να συγκλίνουν με την υπόλοιπη ΕΕ.

Οι ενισχύσεις της πολιτικής συνοχής θα διατεθούν για την καινοτομία, τη στήριξη των μικρομεσαίων επιχειρήσεων , την εισαγωγή ψηφιακών τεχνολογιών, τον εκσυγχρονισμό της βιομηχανίας, τη μετάβαση προς μία κυκλική οικονομία και την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής.

Οι 11 θεματικοί στόχοι της τρέχουσας προγραμματικής περιόδου περιορίζονται σε μόλις 5, που αφορούν τομείς στους οποίους εκτιμάται ότι τα αποτελέσματα θα είναι τα μέγιστα δυνατά. Αυτοί είναι:

1. Έξυπνη Ευρώπη, με έμφαση στην καινοτομία, τη ψηφιοποίηση, τον οικονομικό μετασχηματισμό και της μεσαίες επιχειρήσεις
2. Πράσινη Ευρώπη, με έμφαση στην ενεργειακή μετάβαση, τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής
3. Διασυνδεδεμένη Ευρώπη, με στρατηγικές μεταφορές και ψηφιακά δίκτυα
4. Κοινωνική Ευρώπη, με έμφαση στην ποιοτική απασχόληση, την εκπαίδευση, τις δεξιότητες , την κοινωνική ένταξη και την πρόσβαση στην υγειονομική περίθαλψη
5. Ευρώπη κοντά στους πολίτες, μέσω τοπικών αναπτυξιακών πρωτοβουλιών και της στήριξης της βιώσιμης αστικής ανάπτυξης.

Το 65% έως 85% των ενισχύσεων θα αφορούν τους δύο πρώτους στόχους .

Η μεθοδολογία κατανομής των ενισχύσεων μεταξύ των περιφερειών βασίζεται στην απόσταση του κατά κεφαλήν ΑΕΠ της περιφέρειας από τον μέσο όρο της ΕΕ, αλλά περιλαμβάνει και άλλα κριτήρια, όπως η ανεργία, η χαμηλή πυκνότητα πληθυσμού, το επίπεδο της εκπαίδευσης, η κλιματική αλλαγή και η υποδοχή και ενσωμάτωση μεταναστών.

Στο πλαίσιο της απλούστευσης της πρόσβασης σε κονδύλια της πολιτικής συνοχής η Επιτροπή επιδιώκει τη μείωση τς γραφειοκρατίας και τον περιορισμό των ελέγχων για τις ωφελούμενες επιχειρήσεις. Επίσης, ένα ενιαίο σύνολο (ή εγχειρίδιο) κανόνων ρυθμίζει τη λειτουργία επτά διαφορετικών ταμείων, διευκολύνοντας τη διαχείριση των προγραμμάτων συνοχής στις χώρες – μέλη, αλλά και τη δημιουργία συνεργιών μεταξύ των ταμείων συνοχής καθώς και με άλλα χρηματοδοτικά μέσα της ΕΕ

*Ο Mπ. Πανώριος είναι Οικονομολόγος MSc